Untitled Scanned 25

wcale nie dla regulowania odległości od obiektu ¹), tylko dla istotnych racji estetycznych.

DEFORMACJA PERSPEKTYWY

Zarówno wąsko- jak i szerokokątne obiektywy deformują naturalną perspektywę oka ludzkiego, to znaczy stosunki wielkości przedmiotów bliższych do dalszych. Dla obiektywów o szerokim kącie przedmioty leżące coraz dalej maleją dużo szybciej niż dla oka, dla obiektywów wąskokątnych — wolniej.

Perspektywa obiektywu szerokokątnego stwarza więc poczucie głębokości dekoracji, rozległości (a przez to i wspaniałości) budowanych w atelier wnętrz pałacowych i apartamentów. Przedmioty w głębi komnaty wydają się widzowi, oceniającemu odległości według zwyczajowej perspektywy ludzkiego oka, położone znacznie dalej.

Odwrotnie, perspektywa obiektywni wąskokątnego likwiduje poczucie głębi. We wnętrzu stwarza to efekty raczej nieprzyjemne: miejsce akcji

a się, robi się ciasne. Za to w plenerze długoogniskowy obiektyw, identycznym rozstawieniu postaci wyolbrzymiając odległe plany,

Szeroki kąt widzenia kamery

■By >li/.a ledwie widoczny łańcuch gór na horyzoncie (który obiektyw m »r ml-, im kącie uczyniłby zupełnie niewidocznym), a brzeg małego przekształca w wysokopienny bór.

I Jp li akcja toczy się jednocześnie na pierwszym i drugim planie, to Br|m<I< muc operując kątem widzenia obiektywu operator może dowolnie łpwn.lo". u- złudzenie dystansu między akcjami lub przeciwnie, zderzać ■m< t i nnie ze sobą oba plany akcji.

t Ni.' i i . i lnie, łączenie ujęć widzianych pod wąskim i szerokim kątem ■Hm i dokonywane nader przezornie. W krańcowym wypadku stojący b Hm u aktor, pokazany dwoma obiektywami w planie pełnym na tle ■fetfl i;o lasu, może ukazać się na tle lasu w mgnieniu oka tak bardzo Bllfom t o, że będzie to sugerowało dokonanie przezeń jakiegoś siedmio-■nwn;<> susa.

DEFORMACJA SZYBKOŚCI RUCHU

ttrtr' i ważną konsekwencją zmienności kąta widzenia jest z n i e-■>• I O ' nie realnej szybkości ruchu.

i i it*, zniekształcenie to jest pozorne: jeśli sfilmowano idącego i tury stawia 100 kroków na minutę, to bez zmiany standardowej ■pttfc ' zdjęć i szybkości projekcji kinowej żadna zmiana kąta widze-l ty w u nie zmieni tego faktu.

Hu* w wypadku ruchu aktora wzdłuż osi obiektywu (do i od kamery) t możemy wyraźnie widoczne efekty przyspieszenia i zwolnienia ^■Ik' I* di plan pełny aktora (od stóp do głów) w punkcie A zmienić , polzbliżenie jego tułowia z rewolwerem, to w wypadku obiek-»/ rok im kącie wystarczą w tym celu dwa kroki aktora i sekunda

W szczególnych wypadkach,¹ głównie w filmach dokumentalnych i kronice, długoogniskowy obiektyw (często o fantastycznej długości) służy pozornemu zbliżeniu się do przedmiotu zdjęcia na odległość niemożliwą do osiągnięcia w rzeczywistości (zdjęcia próbnych wybuchów bomb atomowych, zdjęcia zwierząt dzikich na wolności w filmach Puchalskiego czy Sucksdorfa; zdjęcia frontowe, zdjęcia „wnętrza” boiska piłki nożnej w czasie meczu itp.).