Zdjęcie1128

Wśród klasyków polskiej socjologii Florianowi Znanieckiemu przysługuje miejsce wyróżnione. Choć z pewnością nie pod każdym względem góruje on, dajmy na to, nad Krzywickim, Czarnowskim czy Ossowskim, żaden z nich — nawet Ludwik Krzywicki — nie wywarł, jak się zdaje, wpływu równie głębokiego i wszechstronnego. Niczyje też nazwisko nie skojarzyło się z socjologią polską tak ściśle i w oczach tak wielu ludzi. Ta wyjątkowość pozycji Znanieckiego tłumaczy 3ię wielorako.

Po pierwsze, jego dorobek naukowy — zresztą nie w całości jeszcze znany polskim czytelnikom ^{1 2} — jest imponujący I obejmuje zarówno tak fundamentalne dzieło socjologii empirycznej, jak Chłop jtoUki w Europie i Ameryce (napisane wspólnie z W. I. Thomasem), jsk i system socjologii teoretycznej, który nie spowodował wprawdzie rewolucji w naukach społecznych, ale w naszym stuleciu niewiele ma sobie równych pod względem ambicji, konsekwencji i gruntownoścł opracowania.

Dorobek ten podlega oczywiście różnym interpretacjom i ocenom, a nawet może być w ważnych fragmentach kwestionowany, niemniej w Polsce niepodobna uprawiać porządnie socjologii (a zapewne i humanistyki w ogólności) w taki sposób, jak gdyby go nie było. Jeżeli

7

1

*    Po polsku nie zotuly do tej pory wyder.² mi² Ukto kJMUfci Znanieckiego. Jak The Lewe o/ M pychotom. The Methed et «aW1—. teeeś lwu

2

   Meśeru IsaWt