IMG12

358 • Tros

Hesjone, llos, Kasandra, koń trojański, Kreuza, Kyknos, Lajstrygonowie, Laodike, Laokoon, Laomedont, Lotofago-wie, Machaon. Memnon, Menelaos, mury cyklopowe, Na-uplios, Neoptofemos, Nestor, Nike, Odyseusz, Oikles, Oileus, Ojnone, Palamedes, Pandoros, Parys, Patrokles, Pejto, Peleus, Penaty, Polifem, Polimestor, Polyksene, Priam, Protesilaos, Pylajmenes, Rezos, Sarpedon, Tela-mon, Telefos, Tenes, Tersandros, Tersytes, Teukros, Tlepo-femos, Troiłoś, Tros, Westa.

Tros, syn króla —» Eńchtoniosa i Astyoche. Wnuk —> Darda-nosa. Król Dardanów (Dardania - pfn.-zach. wybrzeże Azji Mniejszej). Z córką —» Skamandra, —> Kalliroe, miał kilkoro dzieci: córkę Kleopatrę i synów —»Assarakosa, założyciela llionu (—> Troi) llosa oraz słynącego z urody —» Ganimedesa, którego —> Zeus przemienił w orła (odmienna tradycja mówi, że wir powietrza lub jeden z ortów Zeusa porwał Ganimedesa) i zabrał na Olimp. Według Homera Ganimedes został porwany na Olimp za sprawą bogów. Pafsz fa/cźe Teukros.

Tryton

Tryton, syn boga morza —> Posejdona i —»Amfitryty. Bóg morza, pół człowiek, pół ryba. Morze przemierzał w złotej karocy lub na delfinie. Miał też trójząb i ogromną muszlę, na której grał, uspokajając bądź wzburzając fale morskie. Zazwyczaj przebywał w jeziorze Trytonis w Libii (choć jest też inny wariant mitu). Jego synami były —»trytony. W micie o —> Atenie mówi się

0    -> Pallas, córce T., z którą bawiła się bogini

1    którą w gniewie zabiła. * Wizerunków T. i trytonów jest bardzo dużo, szczególnie na wazach, gdzie najczęściej występują w otoczeniu innych bóstw morskich. Dużo jest także rzeźb antycznych, spośród których powszechnie znany jest tzw. Tryton Grima- ¹ ni, rzymska kopia oryginału autorstwa Sko-pasa (IV w. p.n.e.; Staatliche Museen, Berlin). *

W Muzeum Watykańskim przechowywane są tzw. Watykański tors Trytona oraz Tryton porywający ne-reidy. Z czasów nowożytnych pochodzi Tryton z nereidą na delfinie (1900) A. Rodina (eksponowany w Musće Rodin, Paryż). W zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie znajduje się miedzioryt Ornament z trytonem i syreną w wici roślinnej L. van Leydena (1510, kolekcja Rehdigerana z Wrocławia). T. zdobią fontanny, porty morskie, nawet na sklepieniu niebieskim T. krąży jako mały księżyc.

Tyber Jako bóg

Tyche* 359

I trytony, potwory morskie. Miały ludzkie twarze i rybie ogony. Przyjmuje się, że były synami -> Trytona, syna -» Posejdona, i —> Amfitryty, boga morza. Przedstawiano je dmące w muszle, by uciszyć morze. Patrz także nereidy.

Tyber', bóg rzeki -»Tyber". Według jednej z legend żoną boga miała być -> Rea Silvia, zwana również Ilią (Hor. Carm., ks. I, pieśń 2). Wystawiono mu świątynię w Rzymie na Wyspie Tyberyjskiej. Przedstawiano go zazwyczaj jako zielonobrodego starca, w pozycji półleżącej. Atrybutami boga byty wiosło i róg obfitości. • Znane są jego posągi, m.in. posąg Bóg Tyber (I w. n.e.), który stał kiedyś na Polu Marsowym (dziś. Piazza Navona w Rzymie) razem z Bogiem Nilu. Patrz także Janus.

Tyber", rzeka w środkowej Italii (dawna nazwa: Albula), wypływała z Apeninu (na północ od Arre-tium), oddzielając Etrurię od Umbrii. Przepływa przez Rzym i wpada do Morza Tyrreńskiego. Nazwa pochodzi od imienia króla —»Alby Longi, Tiberinusa, który jakoby miał w tej rzece utonąć. Ze względu na jej żółte, zamulone wody nadano jej poetycką nazwę Flavus Tiber (Żółty Tyber). Spotykamy się też z nazwą Tyrrhenus, gdyż rzeka ta płynęła wzdłuż całej Etrurii. Tyber (Tiberinus) to również -»heros, eponim rzeki.

Tyche (gr. ‘tyche' - ‘przypadek, pomyślny los’), córka -»Okeanosa i -» Tethys. Bogini losu i przypadku. W Rzy-

Tyche

dająca Piutoaa