Liniał sinusowy to płyta metalowa zaopatrzona w parę wałków, które są przymocowane na stałe. Wałki dobierane są tak, by ich średnice nie różniły się od siebie o więcej niż 2/im odległości między osiami wałków są znormalizowane i wynoszą 100 lub 200 mm.
Schemat pomiaru umieściłem na rysunku powyżej. Liniał jednym wałkiem opieramy o płytę
JJ
pomiarową o drugi, na stosie płytek wzorcowych tak, że sin a = — . Klin na liniale
umieszczamy tak, by opierał się o tylną jego ściankę. Na płycie znajduje się też czujnik zegarowy zębaty na wysięgniku. Stos płytek dobieramy tak, że przemieszczając czujnik po powierzchni klina obserwujemy jego stałą wartość (powierzchnia klina jest równoległa do powierzchni) Ponieważ znalezienie tak idealnej wysokości H jest pracochłonne pomiaru dokonujemy tak:
+ przed pomiarem liniałem należy zmierzyć kąt o na przykład kątomierzem uniwersalnym.
+ zbudować stos płytek odpowiadający w przybliżeniu tej wartości starając się użyć jak najmniejszej ilości płytek.
+ ustawić czujnik przy jednym końcu klina i odczytać wskazanie, następnie przesunąć go w pobliże drugiego końca i znów odczytać wskazanie. Różnica wskazań pozwoli obliczyć kąt poprawkowy, który dodajemy do wartości kąta odpowiadającego stosowi płytek.
Wyniki pomiarów:
/ = 79,5mm // = 24+9 = 33mm L = 1 OOmm
Lp. |
<y, [mm] |
o)2 [mm] |
1 |
4,99 |
6,62 |
2 |
5,10 |
6,52 |
3 |
5,09 |
6,51 |
4 |
5,07 |
6,60 |
5 |
5,12 |
6,55 |
©, = 5,07 |
©,.= 6,56 |
ao ~ wartość kąta odpowiadająca przyjętemu stosowi płytek ap- kąt poprawkowy
a0 = arcsin — = 191607 ap = arctg—--°2 -1"04 25
<* = (191607 ±10425 )
7