Image180 (3)

i To warto wiedzieć

Okulary polaryzacyjne

flttr poła-yzacyjny .pionowy*

Fot. 105

techniki problem szybkości wyłączania ciekłych kryształów stracił wprawdzie ostatnio na znaczeniu, jednak mimo wszystko korzystanie z okularów migawkowych nie jest wygodne i nie zapewnia komfortu. Nic nie wskazuje, żeby „trójwymiarowe” okulary migawkowe miały odegrać w przyszłości znaczącą rolę.

Nieco lepsze rokowania, ale też niezbyt obiecujące, mają systemy z innym rodzajem okularów...

Na fotografii 102 pokazany jest przykład innego rodzaju okularów oferowanych w znanym „trójwymiarowym” portalu www.bere-zin.com. Są lekkie i nie zawierają żadnej elektroniki. Obie szybki mają szary odcień. Tajemnica kolejnej metody prezentacji obrazów trójwymiarowych zawarta jest właśnie w tych szarych szybkach, które w istocie są filtrami polaryzacyjnymi. Filtry polaryzacyjne są wykorzystywane także w wyświetlaczach LCD, ale tam pełniąjedynie rolę pomocniczą. Rzecz w tym, że światło jest falą elektromagnetyczną i może mieć określoną polaryzację, co można w uproszczeniu nazwać płaszczyzną drgań. „Zwykłe” światło jest mieszaniną składników o różnej polaryzacji. Przez filtr polaryzacyjny przechodzą tylko składniki o właściwej dla tego filtru polaryzacji, jak pokazuje rysunek 65. W okularach polaryzacyjnych osie polaryzacji obu szkieł są względem siebie obrócone o 90 stopni, jak pokazuje w uproszczeniu rysunek 66 (w rzeczywistości osie polaryzatorów są nachylone o dodatkowe 45 stopni). W ten sposób do jednego oka dotrze tylko światło spolaryzowane poziomo, do drugiego - pionowo, a widz, który zdejmie okulary, zobaczy na ekranie rozmazany widok, będący sumą obrazów „lewego” i „prawego”.

Opisana zasada otwiera drogę do kolejnych

AAAAA/'

SlSSWl

nl*« polaryzowani

oooooot*

AAAAAA+

AAAAAA*

/VWVV^

tylkc świata o polaryzacji .planowej*

fłrtr polaryzacyjny .poziomy”

A/WW '

'\Kr\T\r\r-* tMMMSTST' >

tyko światło o polaryzacji .poziomej*

nles polaryzowane

Rys. 65

filtry o różnej polaryzacji

Rys. 66

odmian trójwymiarowych wyświetlaczy. Od lat w niektórych kinach można oglądać trójwymiarowe filmy z użyciem takich okularów. Dwa projektory jednocześnie rzucają na ekran dwa obrazy. Na drodze światła z projektorów do ekranu umieszczone

są dwa filtry polaryzacyjne o osiach obróconych o 90 stopni. Niektóre rodzaje ekranów nie zmieniają polaryzacji światła od nich odbitego, dzięki czemu do widzów docierają dwa oddzielne obrazy, niesione przez światło o różnej polaryzacji. Wszyscy widzowie noszą lekkie okulary polaryzacyjne i mogą łatwo cieszyć się wrażeniem głębi obrazu Aktualnie największe wrażenie robią filmy wyświetlane w sieci kin IMAX, gdzie oprócz wyświetlania filmu na ogromnym ekranie według opisanej metody, do wzmocnienia wrażenia wywieranego na widzu stosuje się też inne środki, na przykład specjalną instalację audio. Fotografia 103 pokazuje widzów kina IMAX, oczywiście w okularach polaryzacyjnych.

Fotografia 104 pokazuje wielkowymiarowy system tego typu do zastosowań profesjonalnych firmy Fakespace Systems. Fotografia 105 tejże firmy przedstawiająca zestaw projekcyjny nasuwa wniosek, iż metodę z filtrami polaryzacyjnymi można wykorzystać w warunkach niemal domowych. Potrzebne są tylko filtry polaryzacyjne, dwa jednakowe, klasyczne projektory telewizyjne oraz odpowiedni materiał filmowy (w najprostszym przypadku z dwóch kamer ;ub odtwarzaczy DVD). W Internecie można znaleźć angielskojęzyczne informacje na temat takiej projekcji oraz problemów z tym związanych, ten wątek wykracza jednak poza ramy artykułu.

Warto wiedzieć, że „kinowy” sposób z dwoma zwyczajnymi projektorami nie jest jedyny. Na fotografii 106 pokazany jest trójwymiarowy wyświetlacz polaryzacyjny SD1710 firmy Flanar Systems z dwoma 17-calow^ymi panelami LCD i filtrami polaryzacyjnymi. Rozdzielczość wynosi 1280x1024, a czas reakcji 12ms. Wyświetlać,z może być sterowany przez zwyczajny komputer z wykorzystaniem DirectX lub OpenGL. Przeznaczony jest do zastosowań profesjonalnych, w :ym do geodezji i kartografii, ale może znaleźć zastosowanie także w medycynie, rozmaitych laboratoriach badawczych, systemach CAD, a nawet w grach komputerowych, o ile barierą nie będzie cena.

W związku z gwałtowną obniżką cen wyświetlaczy plazmowych, a zwłaszcza LCD, już w niedalekiej przyszłości możliwa byłaby

68 Lipiec 2006 Elektronika dla Wszystkich