Img00268

272

tłuszczów, rozcieńczonych kwasów i zasad; nieodporne na działanie stężonych kwasów i zasad, wrzącej wody i pary. Są trudno palne — gasną po usunięciu płomienia. Folie poliimidowe stosowane w elektrotechnice (znane pod nazwą Kapton) mogą pracować w temperaturach od -269°C do +400°C. Tworzy się z nich izolację przewodów nawojowych, izolację żłobkową maszyn elektrycznych, izolację osłonową kondensatorów, transformatorów itd. W elektronice służą do produkcji giętkich układów drukowanych.

4.10. DUROPLASTY

4.136.    Duroplasty — inaczej tworzywa termoutwardzalne — powstają w wyniku polikondensacji. Przy podgrzewaniu nabierają własności plastycznych, dając się uformować w odpowiednie kształty, po czym zachodzą w nich przemiany chemiczne, powodując trwałe, nieodwracalne utwardzenie materiału.

Do najczęściej stosowanych elektroizolacyjnych żywic polikondensacyjnych należą żywice:

—    fenolowo-formaldehydowe,

—    mocznikowo-formaldehydowe,

—    melaminowo-formaldehydowe,

—    anilinowo-formaldehydowe,

—    epoksydowe.

4.137.    Żywice fenolowo-formaldehydowe (tzw. fenoplasty) są produktami polikondensacji fenolu C₆H₅OH z formaldehydem HCHO (aldehyd mrówkowy). W zależności od prowadzenia procesu uzyskuje się różne rodzaje żywic fenolowo-formalde-hydowych.

Przy nadmiarze formaldehydu i katalizatorze zasadowym uzyskuje się tzw. rezol

—    materiał kruchy, o zabarwieniu brązowym, odporny na starzenie cieplne, niepalny, o słabych własnościach dielektrycznych, używany jako składnik wiążący tłoczyw termoutwardzalnych lub w roztworze spirytusowym jako lepiszcze przy produkcji elektroizolacyjnych tworzyw warstwowych z papieru lub tkanin.

Przy nadmiarze fenolu i katalizatorze kwaśnym uzyskuje się tzw. nowolak, używany jako składnik niektórych lakierów elektroizolacyjnych.

4.138.    Żywice mocznikowo-formaldehydowe (tzw. karbamidowe) są produktami polikondensacji mocznika CN₂H₄0 z formaldehydem. W postaci utwardzonej są ciałami twardymi, nietopliwymi, nierozpuszczalnymi, bezbarwnymi, nieprzezroczystymi (dają się łatwo barwić na różne kolory), o słabych własnościach dielektrycznych. Stosowane są jako składnik wiążący tłoczyw termoutwardzalnych, używanych na elementy aparatury elektromedycznej, telefonicznej, galanterii elektrotechnicznej. Dopuszczalna temperatura pracy - ok. 100°C.