a więc zysk brutto stanowi:
Przykład
Założenia analogiczne jak w poprzednim przykładzie, ale dodatkowo trzeba uwzględnić, że koszty odsetek zapłaconych wierzycielom z tytułu wykorzystanych kredytów wyniosły w okresie wyjściowym 250.000 zł. Zysk brutto stanowił zatem
1.500.000 - 250.000 = 1.250.000 a skalę dźwigni finansowej obrazuje współczynnik:
= 1,2
1.500.000
1.250.000
Jeżeli zgodnie z ustaleniami wynikającymi z poprzedniego przykładu zysk operacyjny miałby ulec zwiększeniu w przyszłym okresie o 25,2%, to przewidywany zysk brutto wzrósłby o:
25,2 x 1,2 = 30,24%
to jest do sumy:
1.250.000 x 1,3024 = 1.628.000
Jak z powyższego wynika, dźwignia finansowa jest rezultatem korzystania przez firmę z obcych kapitałów przy finansowaniu jej działalności. Skala dźwigni finansowej zależy od tego czy i w jakiej wysokości firma ponosi koszty odsetek pomniejszających zysk operacyjny (bliższa charakterystyka dźwigni zostanie przedstawiona w dalszej części opracowania).
Znając dźwignię operacyjną i finansową, można łatwo ustalić w formie ich iloczynu dźwignię łączną (D r), obrazującą zależność między wzrostem zysku brutto i wzrostem sprzedaży:
= D0 x Df
Przykład
Założenia jak w poprzednim przykładzie. Wobec tego łączna dźwignia wynosi:
1,8 x 1,2 = 2,16
Jeżeli planuje się przyrost sprzedaży o 14%, to zysk bfutto uległby zwiększeniu o:
14 x 2,16 = 30,24%
a więc zysk brutto stanowiłby:
1.250.000 x 1,3024 = 1.628.000
Sprawdzenie:
1) przewidywana sprzedaż (9.000.000 x 1,14) 10.260.000
2) koszty zmienne (10.260.000 x 0,7) 7.182.000
3) koszty stale 1.200.000
4) odsetki zapłacone 250.000
5) zysk brutto (1 — 2—3 —4) 1,628.000
Wykorzystanie w toku planowaniu zysku wskaźników dźwigni operacyjnej, finansowej czy łącznej daje dobre wyniki, jeżeli nie ulegają istotniejszej zmianie takie elementy jak struktura sprzedaży czy udział kosztów zmiennych w jej łącznej wielkości. W przypadku istotniejszych zmian w tej dziedzinie występujących w okresie planowym w stosunku do poprzedniego okresu, wskaźniki dźwigni mogą być użyte dla weryfikacji obliczeń. Jednak wielkość planowanego zysku powinna być wówczas określona na podstawie bezpośredniej kalkulacji przewidywanych przychodów ze sprzedaży i kosztów ich uzyskania.
W toku planowania finansowego dotyczącego wyników działalności trzeba m.in. dokonać właściwego wyboru rozwiązań systemowych wpływających na wielkość w poszczególnych odcinkach czasu nadwyżki finansowej, która — jak to stwierdzono we wprowadzeniu — składa się z zysku netto oraz z dokonanych w danym okresie odpisów z tytułu stopniowego zużywania się obieków majątku trwałego, zaliczanego do kosztów działalności. Przy preliminowaniu wyniku finansowego na przyszłość trzeba zatem przesądzić czy przedsiębiorstwo będzie dążyło do możliwie najszybszego zamortyzowania nakładów poniesionych na majątek trwały, godząc się z niższym w początkowych okresach zyskiem, czy będzie preferowało wcześniejsze wykazanie wyższych zysków przy rozłożeniu amortyzacji na dłuższy czas.
Jeżeli przyjąć, iż decydujące znaczenie majak najwcześniejsze wycofanie (uzyskanie zwrotności) zainwestowanych w firmie kapitałów, to na czoło wysuwa się postulat maksymalizacji nadwyżki finansowej osiąganej przez przedsiębiorstwo w możliwie najkrótszym czasie. Przy tym założeniu korzystniejsze jest jak najszybsze zamortyzowanie majątku trwałego, godząc sie z niższym początkowo zyskiem aniżeli byłby wykazany w razie wolniejszej amortyzacji. Szybsza amortyzacja majątku trwałego, powodująca w początkowych okresach wyższe koszty uzyskania przychodów, wpły» Wa wprawdzie w pierwszej fazie obniżająco na zysk będący elementem nadwyżki finansowej, ale jednocześnie od niższego zysku brutto płaci się mniejszy podatek. W późniejszych okresach po pełnym zamortyzowaniu obiektów majątku trwałego Wystąpią niższe koszty i wyższy zysk brutto, a także i większy podatek, ale zgodnie I zasadą mniejszej wartości aktualnej przyszłych płatności realny ciężar podatku Izie mniejszy.
Przedsiębiorstwo nie może jednak dowolnie kształtować wysokości odpisów lortyzacyjnych z tytułu stopniowego zużywania majątku trwałego. Zasady i stawki lortyzacji regulowane są bowiem przepisami prawa w celu zapewnienia pod-awowych warunków dla wiarygodności ustalania wyniku finansowego*. Jednak spisy te pozostawiają firmie dość znaczny margines dla decydowania o skali
Por. rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 27 marca 1992 r. w sprawie składników majątkowych Uznawanych za środki trwale oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek ich amortyzacji oraz trybu i terminów aktualizacji wyceny środków trwałych (Dz.U. nr 30, poz. 130 z późniejszymi fmianami).
75