Pauzy wdechowe występują na ogół zgodnie ze znl kami przestankowymi. Dlatego należy przestrzegać ta zgodności, a dodatkowe wdechy uwzględniać zależni od potrzeb natury logicznej lub psychologicznej. j
Drugi aparat mówienia: narząd fonacyjnl przetwarza strumień wydychanego z płuc powietrza nl dźwięk. Narząd fonacyjny to krtań z wiązadłami głol sowymi. Krtań łączy się z tchawicą za pomocą chrząstł ki pierścieniowej (o kształcie zbliżonym do pierścienia)! stanowiącej podstawę krtani. W górnej swej części krtań łączy się z jamą gardłową.
Krtań zbudowana jest z chrząstek, mięśni i wiąza-l deł. Obudowę krtani stanowią różne chrząstki, z któ-l rych największą jest chrząstka tarczowa, u mężczyźni ze zgrubieniem zwanym jabłkiem Adama. Wejście doi krtani zamyka ruchoma cząstka zwana nagłośnią! Położenie nagłośni zależy od ruchów języka: przy prze-l sunięciu języka do przodu nagłośnia podnosi się, przyj jego cofaniu się — opuszcza się nad krtanią. PodczaJ 1 jedzenia nagłośnia zamyka połączenie jamy gardłowej! z krtanią umożliwiając przedostanie się pokarmu doi przełyku.
Najważniejszą część krtani stanowią wiązadła! głosowe — elastyczne pasemka tkanki łącanej.l Mięśnie zewnętrzne krtani wprawiają je w ruch kształ-1 tujący głos; przy opuszczeniu wiązadeł powstają tony® niższe, przy ich unoszeniu ku górze — wyższe.
Również wewnętrzne mięśnie krtani regulują kształtl głośni, tj. wolnej przestrzeni znajdującej się między® krawędziami wiązadeł. Podczas czystego, swobodnego® oddechu głośnia jest najszerzej otwarta, a oddech® przepływa przez nią bez przeszkód. W czasie szeptu® głośnia zwęża się, a całkowicie niemal zamyka się (wy-® dłużą się tworząc linię prostą) w czasie mówienia ® i śpiewania. 1
i ■■ u i i j a, czyli zjawisko dźwięku, zaczyna powsta-• momencie, kiedy fala wydechu przeciska się i / głośnię i wprawia w drganie wiązadła głosowe, mhi /mniemając się przy tym w fale wibracyjne.
i,. Miniowa aparatu fo-m./|,i.m)ii 1 - krtań; 2 -
i Imwli u; 3 - oskrzela 1
25
,iiinI-.;mii wpływającymi na cechy wydawanych li ii;i,.'iw, obok kształtu głośni, są też długość i szeroki Mi w i i|/.miel głosowych: im są one krótsze i cieńsze, i, tu 1*1**. |e:.l wyższy (głosy dziecięce i kobiece), im zaś ,,, 11 m pi - i grubsze, tym głos jest niższy (głosy męż-*, o) Wysokość tonu zależy ponadto od obszaru •ligMii ii|/mleł oraz od stopnia ich napięcia, a także m.| In *11y lyeh drgań na sekundę.
I • #••• i / aparatów mówienia: rezonacyjno-ar-i,i nim y j n y przekształca głos wytworzony w
#t,»i i Ilirycznej i wibracyjno-fonacyjnej w dźwięki
Miir|Mii*m* uiK* mowy. Aparat ten nosi nazwę nasady. Immt i |o )uintt gardłowa, nosowa i ustna oraz narządy 11 h * * | *| r y i •. w a rg i, podniebienie, szczęka górna i dolna