img20501 djvu

208

pływać. Co tu ma rak? Które z was wie? (Szczypce). Do czego ma te szczypce? I u innych nóg ma szczypce, ale mniejsze. Te u pierwszych nóg są największe, to też, gdyby chłopczyka chwycił za palec, toby go skaleczył. Popatrzcie się, co ma rak na głowie? (Oczka i długie wąsy). Jakiej barwy jest rak? A czy zawsze ma taką barwę? Gdy go ugotujemy, jest czerwony. A na co raki gotują? (Mięso jest bardzo smaczne, szczególnie w szczypcach i tylnej części ciała). Mięse jest pod cienką skorupką. — Raki łapią pod brzegami nzek i potoków.

Zagadka o raku.

Szczypcami ściska,

Do chodu niezdatny,

Ciemny za życia,

W ukropie szkarłatny.

Rozmowa o rybach, na następnej lekcji. Okaz żywy w akwa-rjum (złote rybki), lub nieżywe w słoju, albo wreszcie na obrazku. Jak oddychają? (Oskrzela podnoszą i pysk otwierają). Wody nie połykają do żołądka, ale woda przepływa im przez oskrzele. Ryby potrzebują powietrza do życia, ale mniej, niż ludzie, tylko tyle, ile jest we wodzie. A które z was widziało bańki maleńkie we wodzie? Czasem tworzą się we wodzie bańki. W tych maleńkich bańkach jest powietrze. Ale gdy woda jest nieświeża, bez powietrza, to rybki w niej żyć nie mogą. Dlatego w tern naczyniu, gdzie ryby chowają, zmienia się wodę codzień. Ryby pływają doskonale we wodzie, bo mają ciałe podłużne, spłaszczone i płetwy zamiast nóg. (Ryba ma płetwy grzbietowe, brzuszne i ogonowe). Kto wie, co ryby jedzą? U. Proszę pana, ja widziałem, jak rybka wyskoczyła z wody i porwała muszkę, która leciała nad wodą. N. Tak, ryby jedzą mniszki i robaczki, żyjące we wodzie, zgniłe cząstki roślin wodnych, a wielkie ryby zjadają także małe rybki.

Które z was widziało, jak łowią ryby? Które miało w ręku rybę? Jaką? Czy mogłeś ją utrzymać w ręku? Dlaczego? (Bo śliska). Ryba jest zimna. Kto z was jadł rybę? Co widziałeś w mięsie ryby? (Ości) Jakie ryby jadłeś? (Karpia, szczupaka, lina). Pokazać na obrazku. Przy jedzeniu trzeba uważać, aby się ośćnii nie udławić. Ryby są pożyteczne.

Zagadka o rybie.

Ni ja żabka, ni ja rak,

Pływam w wodzie tak i siak,

Piękna na mnie błyszczy łuska,

Każda z nas się w wodzie pluska.

Sl. Zaleski,

Modelowanie. Ryba (albo łódka z wiosłem), litery: w, r.

Układanie z patyczków mostu.