img229 (12)

Wstęp 15

choroby (othrus), świadczone przez bóaire (dosłownie „wódz stada”, czyli miejscowy przedstawiciel władzy), „niezależnie od ich pozycji, przywilejów i innych praw”. Świadczy to, że druidzi w dalszym ciągu aspirowali do wysokiej pozycji. Zarówno irlandzki kodeks cywilny, jak i karny zachowały się w najpełniejszej formie w Leabhar na hUidre (Księdze burej krowy), pochodzącej z końca wieku dwunastego lub początku trzynastego. Należy zauważyć, że brak tam jakichkolwiek poprawek dotyczących praw druidów, co można tłumaczyć na dwa sposoby: albo druidzi ciągle funkcjonowali w irlandzkim społeczeństwie, choćby na jego marginesie, albo druidzi zniknęli i niknie przejmował się zmianą nieaktualnych praw. Podobna sytuacja miała miejsce w angielskim systemie prawnym, z którego dopiero w roku 1951 usunięto średniowieczny zakaz uprawiania czarów.

Układ niniejszej pracy ma na celu umożliwienie korzystania z niej szerokim kręgom czytelników. Początkowe rozdziały przedstawiają świat Celtów, do którego należeli druidzi, a także pochodzenie tego ludu. Później zajmiemy się materiałami źródłowymi dotyczącymi druidów, najpierw zobaczymy, jak odnosili się do nich Grecy i Rzymianie, następnie - jak sami Celtowie, już schrystianizowani, postrzegali te wpływowe postacie z własnej historii. Czytelnik zauważy z pewnością, że w dużej mierze opieramy się na źródłach irlandzkich. Wynika to z faktu, iż literatura irlandzka stanowi istną skarbnicę materiałów bliskich czasom przedchrześcijańskim.

Druidzi to, rzecz oczywista, mężczyźni i kobiety, i dlatego zajmiemy się również kilkoma bardziej znanymi przedstawicielkami tej kasty.

Zajmiemy się również religią druidów, ich wierzeniami i obrządkami. Przedstawimy materiały zebrane ze źródeł klasycznych i rodzimych, a także wyniki badań archeologicznych i postaramy się rozstrzygnąć kontrowersyjną kwestię składania ofiar z ludzi.

Ponownie odwołując się do źródeł klasycznych i rodzimych, omówimy zagadnienie wiedzy posiadanej przez druidów, zwłaszcza w dziedzinach, w których cieszyli się szczególną sławą. Omówimy zawody i funkcje, jakie druidzi pełnili - filozofów, sędziów, historyków, lekarzy, astrologów, wróżbitów i czarowników.

Na koniec zaś postaramy się odpowiedzieć na pytanie, jak doszło do tego, że druidzi się odrodzili i zaistnieli we współczesnym folklorze.

Niniejsza książka, jak już wspomniałem, jest niczym więcej, jak wstępem do rozważań na temat prawdy i legendy o druidach. Jak już zauważyła Nora Chadwick, druidzi byli bez wątpienia najbardziej oświeconą i duchowo wpływową grupą w prehistorycznej Europie. Jednakże podczas prób odtworzenia historycznej prawdy o druidach napotykano mity o brodatych mędrcach, obrzędach słonecznych przy megalitach należących do cywilizacji wcześniejszej niż celtycka, mity, które przekształciły się w dzikie teorie i spekulacje, poetycki romantyzm, mistyczne marzenia i zwyczajne literackie fałszerstwa.

Jeśli jednak po przeczytaniu książki czytelnik choć trochę przybliży się do prawdy o druidyzmie, to cel tej pracy zostanie osiągnięty.