img253

4.7.1. Wskaźniki wilgotnościowe (hłgrometryczne)

Dla wyrażenia wielostronnego wpływu wilgotności na organizm i otoczenie, stan pary wodnej w powietrzu przedstawiamy przy pomocy wielu różnych wskaźników wilgotnoś ci owych Ta wielość wskaźników jest konieczna do wyrażenia wielorakiego wpływu wilgotności na wymianę ciepła między organizmem a środowiskiem Również z tego powodu wilgotność nazywana jest słusznie „wrogiem hodowcy numer jeden' .

Wilgotność bezwzględna (aktualna) (e), jest to bezwzględna ilość pary wodnej w powietrzu wyrażona w g/m³ lub prężnością tej pary (p) wyrażoną w hPa Przeliczeni® jednostek starych na nowe (SI) odbywa się według reguły 1 mmHg 1.333 = 1 hPa

P = P. - 0.5(1. - U ₇|₅

gdzie

p - wilgotność bezwzględna (aktualna) [hPa],

P„ - wilgotność maksymalna w temperaturze termometru wilgotnego [hPa].

0 5 - współczynnik ruchu powietrza wg psychrometru Assmana t, - temperatura termometru suchego [°C], k* - temperatura termometru wilgotnego [°Cj,

B - ciśnienie atmosferyczne (ułamek ₇₅₅ prz>jmuje się za 1).

Przeliczanie prężności pary wodnej (p) w hPa na masę (e) w g/m³ odbywa się wedłuc wzoru:

e = 2.17^?-4^°

gdzie

e - wilgotność bezwzględna [g/m³], p * prężność pary wodnej (hPa).

T - temperatura bezwzględna powietrza (K lub t + 273)

Zawilgocenie pomieszczeń inwentarskich w temperaturach optymalnych me pow.n no przekraczać 12 hPa (9 mmHg) Np. w temperaturze 12*C i 80% wilgotności względ nej prężność pary wodnej wynosi 11,2 hPa a 18,3^aC 55% czyli 11,5 hPa. Wedłu< badań własnych autora za granicę paności u zwierząt należy przyjąć 15 hPa Wilgotność maksymalna jest to maksymalna ilość pary wodnej w powietrzu (E wyrażona w g/m³ lub maksymalna prężność tej pary (P) wyrażona w hPa w danej tern peraturze i ciśnieniu atmosferycznym (tabele maksymalnych prężności pary wodne będą podane w materiałach do ćwiczeń)

Wilgotność względna (f), jest to procentowy stosunek wilgotności aktualnej do maksy malnej:

f= £- -100 [%]

Wilgotność względna wskazuje na stopień nasycenia powietrza (%) parą wodną Normatywną wilgotność powietrza w pomieszczeniach inwentarskich podaje tabela 7 Ogólnie przyjęto, że wilgotność względna powinna się mieścić w granicach 70-85%.

Niedosyt fizyczny wilgotności (Df). jest to różnica między wilgotnością maksymalną a aktualną

Df = P - p [hPa]

Niedosyt fizyczny pary wodnej oznacza ilość pary (hPa) lub (g/m*) potrzebnej do maksymalnego nasycenia powietrza porą wodną Niodosyt wyraża możliwości paro-wmiiIh / wolnych powierzchni otoczenia zwierzęcia i obniżania ich temperatury Wnkażnlk różnicowy wilgotności bezwzględnej (Ap)

Ap = p_w - p, (hPa)

i«*m to różnico między wilgotnością bezwzględną powietrza wewnątrz (pj i na ze-woąlfr (p_#) pomieszczenia W budynkach źle wentylowanych Ap przekracza 6,7 hPa

(6,0 mmHg)

Nlmlosyt fizjologiczny wilgotności (NO jest to różnica między wilgotnością maksymalną w temperaturze ciała zwierząt (39*C),a wilgotnością aktualną (P* - p)

_ * #    . 273+t 1013

Nf ^s(P»-p)-275-* _B p

gd/ia

Nf niodosyt fizjologiczny (hPa)

I' _w maksymalna prężność pary w temperaturze 39° (hPa), i> aktualna prężność pary wodnej [hPa]

I temperatura powietrza j°C],

It aktualne ciśnienie atmosferyczne [hPa]

Niedosyt fl/iOlOfliczny, zwany inaczej współczynnikiem parowania ciała, jest to n i|i«i<itnie|N/y wskaźnik wilgotnościowy fizjologiczny Przy niedosycie wilgotności I" 'in/Mj r»:i 2 hPa (40 mmHg) zwierzęta przejawiają objawy złego samopoczucia I 'i uktyc/nie w temperaturach powietrza około 30°C efekt parowania me w pełni usu-a.i nmlmi u ciepłu z organizmu W tych warunkach również wymuszony ruch powie !•'« ntMje się mniej skuteczny Wtedy to przez zraszanie otoczenia i ciała zwierząt a • lą ( /ęnto stosowane w chlewniach) uzyskuje się efekt wzrostu oddawania ciepła z

iii unni/mu

Jednakże odbiór ciepła z organizmu na skutek zraszania (a nie polewania jego po-MMi n hnl) wymaga dużej ostrożności aby nie zakłócić pracy ośrodka termoregulaqi w • "iiiminym układzie nerwowym Zabieg ochładzania wykonać najlepiej przy pomocy

.....t-l/ort .uilomatycznie regulujących czas cyklu zraszania, nawiewania powietrza i

puMiiwy między cyklami.

Punkt roty (x). jest to temperatura powietrza (°C). w której aktualna wilgotność po-*i*l'/<» (|>) osiąga stan wilgotności maksymalnej (P):

'co 9dy P ~ P

»dy temperatura powierzchni lub powietrza spada poniżej temi^eratury punktu rosy ln następuje skraplanie się nadmiaru pary wodnej na zimniejszych powierzchniach nim /mila (w pierwszej kolejności na szybach i tzw mostkach cieplnych), nasycanie Mę |»/egiód konstrukcyjnych wilgocią aż do widocznych zacieków i oszronienia) i żiiwiiejs/o się ich ciopłochronność Skraplanie się pary wodnej w powietrzu, widoczne a |. mlnoi mgły, występuje w pomieszczeniach inwentarskich źle wentylowanych o du-;•! /• wartości pary wodnej w powietrzu, w czasie dużego napływu zimnego powietrza

P"tk tM otwierania drzwi lub okien

•< t J Wpływ wilgotności na organizm zwierząt gospodarskich

Wpływ wilgotności na organizm rozpatrujemy przy różnych temperaturach powietrza "< •mamy wpływ układu czynników termiczno-wilgotnościowych