IMG01

magnezu, rugując je z połączenia z czernią, co objawia się zmianą zabarwienia roztworu z ciemnoczerwonego na niebieski. W ten sposób oznacza się łączną zawartość jonów Mg²⁺ i Ca²⁺ w badanej wodzie.

Oznaczanie zawartości żelaza. Zawartość żelaza w wodzie oznacza się najczęściej metodami spektrofotometrycznymi. Metody te polegają na utlenieniu żelaza (Fe*²) do żelaza (Fe⁺³) kwasem azotowym, a następnie wykorzystaniu jednej z wielu barwnych reakcji jonu Fe⁺³ z:

1)    rodankami (amonowym lub potasowym),

2)    kwasem salicylowym,

3)    8-hydroksychinoliną.

Żelazo Fe*² daje natomiast barwne kompleksy z o-fenantroliną oraz a-a'-dwupirydylem. Są one specyficzne dla żelaza Fe⁺². Oznaczenie przeprowadza się w obecności buforu octanowego lub winianowego.

Oznaczanie zawartości tlenu rozpuszczonego metodą Winklera. Tlen rozpuszczony w wodzie utlenia w roztworze alkalicznym powstały z dodanego siarczanu manganawego wodorotlenek manganawy do związków manganu czterowartościowego, który po zakwaszeniu próbki utlenia dodany jodek potasowy do wolnego jodu w ilości równoważnej zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie. Wydzielony jod odmiareczkowuje się roztworem tiosiarczanu sodu w obecności skrobi. Z ilości zużytego tiosiarczanu oblicza się zawartość tlenu. Przebieg reakcji:

2Mn⁺² + 40H~ - 2Mn(OH)₂,

2Mn(OH)₂ + O_a-> 2MnO(OH)₂,

MnO(OH)₂ + 4H⁺ - Mn⁺⁴ + 3H₂0,

Mn⁺⁴ + 2J'-Mn⁺² + J₂,

J₂ + 2S₂Of S₄0® ² + 2J~.

Oznaczanie zdolności utleniającej wody. Zdolność utleniająca jest to własność wody polegająca na redukowaniu nadmanganianu potasowego wskutek utleniania się obecnych w wodzie związków organicznych.

Z punktu widzenia higieny utlenialność ma znaczenie przede wszystkim wtedy, gdy jest wywołana związkami pochodzenia zwierzęcego. Wody naturalne nie zanieczyszczone mają utlenialność ułamkową 2-3 mg0₂/dm³. Utlenialność wody do picia i wody dla celów przemysłowych nie powinna przekraczać 3 mg0₂/dm³. Zdolność utleniającą wody oznacza się przez miareczkowanie na gorąco zakwaszonego kwasem siarkowym roztworu za pomocą roztworu nadmanganianu potasu do lekko różowego zabarwienia i od miareczkowaniu nadmiaru nadmanganianu roztworem kwasu szczawiowego.

Nadmanganian potasowy reaguje ze związkami organicznymi (głównie bezazotowymi) utleniając je do związków prostszych, np.:

5C₆H₁₂0₆ + 24MnO;¹ + 72H⁺ - 24Mn⁺² + 30CO₂ + 66H₂0,

2MnO; + 5(COO)J² + 16H⁺ -> 2Mn⁺² + ^10C°2 + 8H₂0.

Ponieważ utlenialność szybko zmienia się w czasie, toteż powinna być oznaczana w pierwszej kolejności po otrzymaniu próbki wody do badań.

17.2. WYKONANIE OZNACZEŃ NIEKTÓRYMI METODAMI 17.11. ANALIZA ORGANOLEPTYCZNA WODY Oznaczanie zapachu

Próbkę wody o temperaturze 2(7*0 nalać do 1/3 objętości kolby stożkowej, zamknąć korkiem, a następnie energicznie wymieszać, uchylić korek i natychmiast wąchać przy wylocie szyjki kolby.

Następnie kolbę z wodą dopełnioną do 3/4 objętości zakryć szkiełkiem zegarkowym i ogrzewać do temperatury 60°C, po czym powtórzyć oznaczanie zapachu w podany wyżej sposób.

Przy podawaniu wyników należy zaznaczyć sposób wykonania oznaczania na zimno (z), na gorąco (g).

Natężenie zapachu wyrazić w skali 5-punktowej:

Natężenie	Wyczuwalność zapachu
0	bez zapachu
1	bardzo słaby
2	słaby
3	wyraźny
4	silny
5	bzrdżo silny

Zapachy wody podzielić na:

Rodzaj zapachu	Symbol
Bez zapachu	B
Zapachy roślinne	R
Zapachy gnilne	G
Zapachy specyficzne	S

Określić rodzaj zapachu. Wynik oznaczenia podać za pomocą symboliki, np. z 2 G.

277