Rysunek 1.12
Samica borodzieja próchnika Ergates laber L przy otworze wylotowym (fot. S. Kinelski)
Rysunek 1.13
Kolebka poczwarkowa kozioroga dębosza Cerambyi< cerdo L.
w drewnie (wg Nunberga. 1964)
ków, trociniarkowatych i innych owadów. W drewnie drzew żywych bez oznak osłabienia żerują larwy tych owadów, których główną substancją pokarmową są Ick-koslrawnc cukry i skrobia znajdujące się przede wsz.y-slkim w soku i żywych komórkach roślin. Zwykle żerowiska tych owadów przebiegają wzdłuż, osi strzałek, pędów lub gałązek (rzcmlik lopolowicc. przcziemik lopolo-wicc. torzyśniad kasztanówka). W drewnie drzew osłabionych lub obumierających żerują owady odżywiające się substancjami zawartymi w miazdze, łyku i drewnie 'larwy żerdzianek i in.), a także larwy owadów, które do ■wego rozwoju miazgi i łyka nic potrzebują. Całe ich żerowisko znajduje się więc w drewnie. Są to larwy trzpien-mków. niektórych kózkowalych (np. zmorsznika czerwonego. borodzieja próchnika). hogalkowatych (miedziaka sosnowca), drwionkowatych (rylła pospolitego, drwionka
okrętowca), śniadkowatych (głaszczyna brodatego) ora/ rozwiertków i drwalmków / rodziny komikowatych.
U wiciu ksylofagów. np. u prawic wszystkich larw tr/picnnikowalych. rytla pospolitego. rozwiertków i drwalmków stwierdzono współżycie z. grzybami, które rozwijają się albo na ściankach chodników larwalnych (rytcl) lub chodników lęgowych (rozwiertki) albo w drewnie otaczającym żerowisko (tr/pienniki). Zaspokajają one zapotrzebowanie organizmów na pokarm białkowy. Pozostałe ksylofagi mają zwykle rozwiniętą produkcję enzymów rozkładających błonnik i hcmiccluiozy (por. Entomologia leśna ogólna). Ich żerowiska obejmują różne warstwy drewna, chód zwykle koncentrują się w biciu. Mogą być okrągłe w przekroju (zmorsznik) lub płaskie (miedziak), luźno zatkane wiórkami i trocin-kaini (borodziej próchnik) lub zapełnione zbitą, jak gdyby sccmcntowaną mączką (miedziak sosnowiec). Żer tych owadów obniża znacznie wartość techniczną drewna, czasem całkowicie je deprecjonuje.
Głównie poza lasem, w drewnie konstrukcyjnym, żerują larwy spuszczela pospolitego, kołatków, miazgowców. Cechą charakterystyczną żerowisk tych owadów jest obfitość białej mączki wysypującej się z otworów na powierzchnię drewna (rys. 1.14).
Rysunek 1.14
Otwory wylotowe spuszczela pospolitego Hyfotoęses isj/uJus L (łoi. S KmrisM