IMG8

Wielki krzyż ułożony na ziemi oznajmia pilotowi, że albo się chce, albo musi pozostać na miejscu. Dobrze widoczny trójkąt powiadamia, że można tutaj lądować.

Zapalenie zielonych świateł pokładowych w samolocie oznacza „zrozumiano” i wręcz przeciwnie, gdy zabłysną czerwone światła, pilot „nie zrozumiał”.

Kto umie posługiwać się alfabetem Morse’a, może za pomocą błysków lampy, lusterka lub znaków ogniowych nadać dokładną wiadomość. Naturalnie i odbiorca musi dobrze rozumieć ów alfabet. Każdy pilot, radiotelegrafista lub nawigator kiedyś się go nauczył, ale nie każdy pilot transportowy go zapamiętał, zwłaszcza że rozmowa przez radio w znacznym stopniu zastępuje porozumiewanie się alfabetem Morse’a.

Potrzebna

pomoc

techniczna!

Odbiór radiowy    Proszę    Wszystko OK,

w porządku!    lądować!    nie czekać!

Gdy się dysponuje stacją nadawczą, zawsze trzyma się rozgrzaną baterię i dba się o to, żeby nie zamarzła nawet w czasie największych mrozów. Jeżeli bateria zamarznie, należy ją rozmrażać bardzo powoli i ostrożnie. Do wzywania pomocy korzysta się z międzynarodowej „ciszy w eterze”. Zaczyna się ona zawsze piętnaście minut przed i piętnaście minut po każdej pełnej godzinie czasu według Greenwich i trwa za każdym razem przez trzy minuty. W tym czasie można przerwać ciszę tylko w ostateczności. Niezależnie od wzywania pomocy, najważniejsze jest możliwie jak najdokładniejsze określenie pozycji. Jeżeli nie da się jej ustalić, muszą wystarczyć przybliżone dane. Także krótka charakterystyka terenu, wzmianka o łańcuchu górskim lub wskazówka dotycząca rzeki albo jeziora w znacznym stopniu mogą ułatwić poszukiwania.

Wszystko to należy przedsięwziąć, o ile okoliczności zmuszają do pozostania na miejscu.

Zanim podejmie się decyzję, co do pozostania lub odejścia, niezależnie od innych powodów należy starannie sprawdzić, czym się jeszcze dysponuje, a dotyczy to nic tylko prowiantu i ekwipunku, lecz także ubrań i butów.

Ważne jest też pytanie, czy z posiadanych, lecz nie nadających się do transportu, materiałów uda się urządzić kwaterę. O ile w ogóle się je ma, trzeba się po dwakroć lub po trzykroć zastanowić, zanim się wyruszy w nieznane.

Wbrew rozpowszechnionemu poglądowi ocalała kabina samolotu nic jest szczególnie dobrą kwaterą. W czasie upałów jest w niej za gorąco, a w czasie mrozów za zimno. Zanim się nie uzyska całkowitej pewności, że nigdzie nie ma śladu przecieków paliwa, nie wolno w niej gotować, ogrzewać jej, czy coś podobnego. Nie ma w niej ani wyciągu dymowego, ani dobrej wentylacji. Wygodniej można się urządzić pod jednym z dwóch skrzydeł. Zwłaszcza gdy się rozporządza namiotem lub spadochronem, żeby ze wszystkich stron mieć pod skrzydłem należytą osłonę przed wiatrem i opadami.

Ten, kto pozostaje, musi w jakiś sposób postarać się o kwaterę i zabezpieczyć bagaż. Podczas każdego lotu i w czasie każdej wycieczki należy mieć przy sobie co najmniej podstawowy sprzęt do survivalu. Nawet w czasie początkowo łagodnie przebiegającego, przymusowego lądowania, samolot w każdej chwili może stanąć w płomieniach. Niewiele pomoże fakt, że w samolocie znajduje się kompletne wyposażenie do „przetrwania w skrajnych przypadkach”. Często braknie czasu, żeby coś z niego uratować. Wtedy ofiara nieszczęśliwego wypadku ocala tylko to, co ma na sobie.

Miniaturowy pakunek ze sprzętem do survivalu powinien zawierać: mapę i kompas, nóż, łyżkę, kubek z lekkiego metalu, sto zapałek w należycie zabezpieczonym opakowaniu, linkę nylonową i haczyki do wędki, sześć do ośmiu metrów cienkiego drutu, dwie świece lub małą latarkę, witaminy w pigułkach, środek ochronny przeciwko insektom. Poza tym pięćdziesiąt gramów herbaty i dwieście pięćdziesiąt gramów koncentratu żywnościowego. Wszystko to w wodoszczelnym opakowaniu. Woreczek taki nie waży więcej, niż dwa do trzech funtów.

Znacznie bogaciej wyposażony jest gotowy worek survivalowy Hudson Bay Company (Kompania Zatoki Hudson), ważący jedenaście funtów. Dobierając zawartość, kompania mogła się kierować trzydziestoletnim doświadczeniem. HBC Emergency-kit (worek przysposobiony do krytycznej sytuacji, KZH) jest wodoodporny i pływa! Rozmiary pakunku wynoszą około trzydziestu pięciu na trzydzieści na osiem centymetrów. Niezależnie od wyżej wymienionych przedmiotów worek zawiera jeszcze trzysta gramów sucharów, czterysta pięćdziesiąt gramów masła, czterysta gramów marmolady truskawkowej, czterysta gramów mleka skondensowanego, trzysta gramów czekolady i dwieście pięćdziesiąt gramów koncentratu mięsnego. Zupas herbaty składa się z dwudziestu ośmiu porcji do zaparzenia. Poza tym znajduje się w nim jeszcze pięćdziesiąt pastylek witaminowych. Według informacji Hudson Bay Company, w normalnych okolicznościach zawartość opakowania wystarcza dla jednej osoby na siedem dni. W niecodzien-

277