IMG6 147 (2)

8|||^ uswuiy. aj kruchy, b) poślizgowy, c) zmęczeniowy (ramię korby walu kc

określenie jego charakteru i warunków powstania, a w szczególności

■lelonui kruchego (rys. 7.3a), powstałego bez uprzednich makroskopowych " plastycznych, wywołanego naprężeniem statycznym,

poślizgowego (rys. 7.3b), poprzedzonego makroskopowym odkształ-' plastycznym, wywołanego naprężeniem statycznym, ^cCl’^tglprielomu zmęczeniowego (rys. 7.3c), wywołanego działaniem naprężeń dyna-,'ych (zmęczeniowych).

flp^iogfafia makroskopowa utraciła na znaczeniu wobec zastosowania subtel-. „i metody obserwacji przy wykorzystaniu elektronowego mikroskopu skanin-

mwl

f pj^|,ic Baumanna poddaje się przekroje poprzeczne stalowych półwyrobów jcowaoych oraz odpowiedzialnych odkuwek. Próba umożliwia ocenę:

„ stopnia segregacji siarczków,

__ uspólosiowości odkuwki z osią wlewka.

próbę przeprowadza się w sposób następujący. Do powierzchni zgladu przykłada się na ok. 2 min emulsją światłoczułą bromosrebrowy papier fotograficzny, zwilżony uprzednio 2% wodnym roztworem kwasu siarkowego. Trzeba uważać, aby podczas przykładania i zdejmowania papieru nie przesunąć go po powierzchni zgladu oraz aby pod papierem nie pozostały pęcherze powietrza. Po zdjęciu ze zgladu papier płucze się w wodzie, przez 10^-15 min utrwala w kwaśnym utrwalaczu, ponownie płucze w wodzie i suszy. Dzięki reakcjom:

-    na powierzchni stali FeS + ll₂S0₄ = FeS0₄ + H,S,

-    w emulsji papieru 2AgBr + H₂S = AgS + 2HBr,

kremowy bromek srebra w emulsji światłoczułej papieru przechodzi w ciemnobrunatny siarczek srebra. W ten sposób odbitka Baumanna utrwala kontur zgladu i rozkład na nim wtrąceń siarczku żelaza, w postaci ciemnych punktów i plamek.

Próba Baumanna odznaczająca się wyjątkowo dużą czułością była powszechnie stosowana do testowania prętów na nity. Zastąpienie konstrukcji nitowanych spawanymi pozbawiło próbę znaczenia. Obecnie jest stosowana sporadycznie, np. do kontroli współosiowości odkuwki z wlewkiem, co ma szczególne znaczenie w przypadku wyrobów podlegających naprężeniom od sił odśrodkowych (wirniki turbin parowych, wały generatorów).

7.3. METALOGRAFIA JAKOŚCIOWA 7.3.1. Mikroskopia świetlna

Badania metalografii jakościowej umożliwiają poprzez obserwację rozpoznanie mikrostruktury i jej ocenę oraz stwierdzenie obecności wad mikrostruktury, jak mikropęknięcia, pory itp.