IMG33 (5)

A BAS (A(5aę)— Mitologia zna trzech herosów o tym imieniu, których dość trudno rozróżnić.

1.    Od najstarszego wywodzi się nazwa ludu eubej-skiego Abantydów, wspomnianego w Iliadzie. Uchodzi on za syna Posejdona i nimfy Aretuzy, bóstwa ze źródła w pobliżu Chalkis. Ale późniejsza tradycja ateńska uważa go za potomka Metiona, syna Erechteusa; byłby więc synem Chalkona, który sam był synem Metiona. Ten Abas miał dwóch synów, Chalkodonta i Kaneto-sa.

2.    Najbardziej znany jest król Argos, syn Lynkeusa i Hypermestry. Łączy on w sobie krew dwóch braci wrogich wobec siebie, Danaosa i Ajgyptosa, i jest przodkiem Perseusza i jego rodu (tab. 31). Uważa się go za założyciela fokejskiego miasta Abaj. Ze związku z Aglają miał on dwóch synów bliźniaczych, Akrisjosa i Projtosa, oraz córkę Idomenę, która poślubiła Amy-taona (tab. 1). Ponadto miał on nieślubnego syna Lyrkosa, od którego wywodzi się nazwa Lyrkei, krainy na Peloponezie.

3.    Inny Abas jest synem Melampusa, wnukiem Amytaona i wobec tego prawnukiem Abasa 2 (tab.l). Temu właśnie Abasowi, synowi Melampusa, przypisuje się ojcostwo Lysimachy, żony Talaosa i matki Adrastosa (tab. cit.), ojcostwo wróżbity kimona, który odziedziczył cechy swego dziadka, oraz Kojranosa (-¹ Polyidos). os

I. II. II 536 n.; IV 464; Schol. in II. II 536; Eust. in Horn., p. 281.43; H>g.Fab. 157;Stcph. Byz.i.v.¹Afiavric;Str. X. p.445;E. IA 164 n.; A. R. I 77 n. i schol. adloc; IV 1214. 2. Apd Bib! II1,1; Paus. II12,2; 16.2; X 35.1. 3. Apd. Bibl I 9. 13; A. R. I 139 n. i schol. ad loc.; Paus. I 43, <

*ACCA LARENT1A - Za panowania Romulusa albo też Ankusa Marcjusza pewnego świątecznego dnia strażnik świątyni Herkulesa w Rzymie zaprosił samego boga do wzięcia udziału w grze w kości na tych warunkach, że zwyciężony dostarczy wygrywającemu posiłek i piękną dziewczynę. Bóg zgodził się i wygrał partię; strażnik ofiarował mu posiłek w świątyni i zapewnił mu względy najpiękniejszej wówczas w Rzymie dziewczyny, Akki Larentii. Gdy Herkules się z nią rozstawał, dał jej jako rekompensatę radę, aby oddała się pierwszemu napotkanemu mężczyźnie. Mężczyzną tym był Etrusk imieniem Tarutius, który ją poślubił. Tarutius był bardzo bogaty i wkrótce umarł. Acca Larentia odziedziczyła po nim majątek, który obejmował rozległe posiadłości w sąsiedztwie Rzymu. Ona sama pozostawiła je w spadku po swojej śmierci ludowi rzymskiemu. Ta wersja opowieści została oczywiście wymyślona, aby nadać moc prawną posiadaniu rewindykowanych przez Rzym terenów. W podeszłym wieku Acca zniknąła bez śladu na Velabrum, w tym samym miejscu, gdzie została pochowana inna Larentia, żona Faustulusa.

Inny mit zna bowiem jakąś Akkę Larentię, żonę pasterza -» Faustulusa. Miała ona dwanaścioro dzieci, oprócz Romulusa i Remusa, których adoptowała. To właśnie na pamiątkę dwanaściorga dzieci Akki Larentii zostało utworzone kolegium dwunastu braci Arwal-skich. os

Plu. Quaest. Rom. 35; Lact. 11,20; Cato wg Macr. 110,16; Varr. LL yi 23; Plu. Rom. 4 n.; por. Mommsen w: Festgabenf. G. Homeyer, Berlin 1871,8. 93 n.; J. Bayet, Hercule romain, Paris 1926; A. Momigliano, w: Miscellanea Fac. Lett. di Torino, Ser. II 1938; U. Pestalozza, Mater Larum e Acca Larentia, Rendic. del Ist. Lombardo 1933, s. 905 n.; E. Tabeling, Mater Larum, Frankfurt 1932; D. Sabbatucci, II milo di Acca Larentia, Studi e matcriali... XXIX 1958, s. 41-76.

ACHAJMENIDES (A%dtjii8v(6r|ę) - Odyseusz, o-puszczając w pośpiechu kraj cyklopów w obawie przed skałami, które podburzeni przez Polifema olbrzymi rzucali na jego okręty, zapomniał zabrać jednego ze swych przyjaciół, imieniem Achajmenides. Ten jednak ukrył się i przeżył, a później zabrał go z sobą Eneasz, os

Verg. Aen III 614 n.; Ov. Met. XIV 161.

ACHATES (A%dTT|ę) - 1. Trojanin, wiemy przyjaciel -» Eneasza, któremu towarzyszył w jego podróżach aż do Italii. Tradycja utrzymuje, że to on zabił Prote-

1

ABORIGINOWIE - są w mitologii rzymskiej dawniejszymi mieszkańcami środkowej Italii. Uważa się ich za synów drzew. Żyją nie znając praw, bez miast, tułając się, za pożywienie służą im dzikie owoce. Nazwa ich przeważnie przyjmowana jest na określenie „ludu pierwotnego². Nimi to rządził król Latinus, gdy Eneasz przybył do Lacjum na czele swoich Trojan. Połączeni z Trojanami mieli utworzyć lud latyński, nazwany tak na cześć króla -¹ Latinusa. as.

2

D.H 19 n ; I 72; U 48 n.; Cato fragm. 5,6.7; Sali. Cal. VI1; Lyc. 1253 (wymienia lud Bopełyowoi. co jest może niezręcznym przekładem łac. •atwy Abonjpnesr. Fest., p. 266; Płin. IV 120; Scrv. in Verg. A en VIII 328. Por J. Be rand. La Colonisation gretąue en Italie ntiridionale..., Paris 1941, s 387 n, I Perrel, Les Origines de la Iłgende troyenne de-Romę, Paris 1942. %. 637 n.