IMG 1411271823

"'^tJa obsługi

i onyc pó w ruletce bardziej prawdopodobna wydaje się wygrana pólcza_rl nyc . odobnie ludzie przewidują, że po paśmie nieszczęść nastąpią szczęślfo_e wydarzenia, ćo znajduje wyraz w literaturze czy w popularnych piosenkach (zwrot „ There will be sunshine after the rain”, czy pamiętne słowa Scarlett 0'Hary_; ,After all, tomorrow is another day”). Wiesław Łukaszewski uznaje to zjawisko tylko w takich sytuacjach, gdy obserwowane serie są krótkie, W seriach długich według autora (prawdopodobieństwo nadejścia dnia słonecznego rośnie wraz jgj /z wydłużaniem się ;serii dni deszczowych” (z recenzji). Pozwolę sobie ustosunkować się-do tej.Słusznej (zob; prawo wielkich liczb/ p. 73) uwagi. Prawdopodobni h/zjawisko żwaneizhidzeniem gracza lub prawem serii zależne jest jednak od innych współistniejących czynników, takich jak kontekst czy położenie geograficzne (ha przykład w norweskim Bergen turysta zapytał miejscowego chłopca, od jakiego f _v czasu padatam deszcz i kiedy może zaświecić słońce. Chłopiec na to: „Nie wiem. Bpjfejte całyKzasv A ja mam tylko 14 lat”),

2.2.7^nawidłowości dotyczące działań w śwlecie społecznym (sociall ,

behayior laws)

£f_ejrt audytorium - powstaje w warunkach oceny i polega na trudnościach 1 w uczeniu się nowej czynności (rozwiązanie trudnego zadania) w sytuacji eks- I Kwpozycji społecznej (gdy inni na nas patrzą; Aronson, 1995; Mika, 1987). Zjawisko I It rifó tłumaczy się stanemićzujności, spowodowanym oceniającą obecnością „nad- I i* w zorcy” (Zajonc, 1980), lękiem przed oceną bądź rozproszeniem uwagi (Cottrell, I . Wack, Sekerak, Rittle,d968).

79. Facylitacja społeczna, czyli efekt działania razem, oznacza wpływ obecności I innych na poziom wykonania jakiegoś zadania. Zazwyczaj taki wpływ na poziom I działania człowieka wywiera fizyczna obecność wielu osób, które razem pracują I (na przykład wszyscy wkręcają śrubki). Poprawia to wykonanie prostych czynno- I ści (Geen, 1989; Zajonc; 1965;'za: Aronson,/Wilson, Akert, 1997; Ząjpnql?8Q), J • 80, Samospełniające się proroctwo {self-fulfillijttgprophecy). JRobert Rosenthal I i Lenore Jacobson (1968) wykazali, że tó-zjawisko jest behawioralnym efektem I * potwierdzania się hipotez, a więc skutkiem dążenia do zgodności spostrzega- I nych informacji z nastawieniami (por.:prawidłowości atrybucji, spostrzegania). I Człowiek żywiący określone nastawienia -zachowuje się w taki sposób, aby I w - wywołać spodziewane zachowanie^e strony drugiej osoby (DarIey,:Gross, I 1983),-Podłożem tego zjawiska może być naznaczanie społeczne (labeling), czyli I ’ przyporządkowywanie ludzi do określonych kategorii, na przykład „neurotyka' I _;. i zachowywanie się wobec nich zgodniefe nadaną im etykietą. Po pewnym czasie I