IMG#51 (4)

URZĄDZENIA POMOCNICZE, KONDENSATORY I UZIEMIENIA

Prąd elektryczny w ziemi rozpływający się wokół uziomu, wywołuje spadki napięcia. Są one spowodowane rezystancją gruntu. Miejsce na powierzchni ziemi leżące poza strefą wpływu tego prądu nazywa się ziemią odniesienia.

Różnica napięć między dwoma punktami na powierzchni gruntu oddalonymi od siebie na odległość kroku nazywa się napięciem krokowym {/*. Przyjmuje się, że długość kroku wynosi 1 m.

Różnicę napięć między uziomem lub połączonym z nim przedmiotem metalowym, którego człowiek może dotknąć, a powierzchnią gruntu w odległości równej rozpiętości kroku nazywa śię napięciem dotykowym U_d.

Napięcie dotykowe lub napięcie krokowe jest sumą spadków napięcia w podłożu, na którym stoi człowiek oraz spadku napięcia w jego ciele. Spadek napięcia w ciele człowieka nazywa się napięciem rażeniowym.

Obowiązujące w kraju przepisy podają najwyższe dopuszczalne napięcia rażeniowe:

a) dla przepływu prądu rażeniowego na drodze ręka — stopy i przy czasie rażenia /, < 1 s

V„, = 651“^0,5 V    (6.21)

przy czasie rażenia t_r^ 1 s

UrJg 65 V

b) dla przepływu prądu rażeniowego na drodze stopa — tułów — stopa przy czasie rażenia t_r < 1 s

£/,„ = 125/'^0,3 V    . (6.22)

przy czasie rażenia /_r > 1 s = 125 V

Czas występowania napięć rażenia t_r przyjmuje się równy czasowi trwania zwarcia doziemnego, które powoduje przepływ prądu przez rozpatrywany uziom.

6.5.2. Rodzaje uziemień w stacjach

W stacjach elektroenergetycznych występują uziemienia ochronne, robocze, odgromowe i pomocnicze.

Uziemieniem nazywa się celowo wykonane połączenia elektryczne jakiejkolwiek części urządzenia z uziomem.

Uziemienia ochronne służą do ochrony przed porażeniem. Zapobiegają pojawianiu się lub długotrwałemu utrzymywaniu się niebezpiecznego dla ludzi napięcia na uziemionych częściach metalowych. Uziemieniu ochronnemu podlegają części metalowe urządzeń i konstrukcji stacji, które mogą znaleźć się pod napięciem w części nieprawidłowej pracy układu elektroenergetycznego.

W stacjach elektroenergetycznych podlegają uziemieniu następujące części wysokiego napięcia:

AS. I

UZIEMIENIA W STACJACH

—    podstawy, kadłuby i osłony maszyn elektrycznych, transformatorów, wyłączników i innych przyrządów,

—    napędy aparatów,

—    uzwojenia wtórne przekładników,

■— osłony metalowe rozdzielnic,

—    konstrukcje stacji napowietrznych i wnętrzowych, mufy, powłoki i pancerze kabli, osłony przewodów,

■— bariery, ogrodzenia części będące pod napięciem, wiązary, belki, stanowiska obsługi i inne części znajdujące się w zasięgu dotyku a mogące się znaleźć pod napięciem.

Zasady wykonania uziemień w stacjach są objęte postanowieniami Przepisów Budowy Urządzeń Elektrycznych.

Uziemienia robocze stanowią celowo wykonane połączenia z uziomem określonego punktu obwodu elektrycznego przeznaczone do zapewnienia prawidłowej pracy urządzeń elektrycznych w warunkach normalnych i zakłóceniowych.

Do tego rodzaju należą następujące uziemienia:

—    punktu gwiazdowego (zerowego) uzwojeń dolnego napięcia transformatora obniżającego o napięciu znamionowym wtórnym nie przekraczającym. 0,4 kV,

—    bezpośrednie lub przez dławiki punktu gwiazdowego uzwojeń wysokiego napięcia transformatorów,

—    punktu gwiazdowego generatorów trójfazowych,

—    jednego punktu obwodu wysokiego napięcia przekładników napięciowych.

Najczęściej spotykanym w praktyce uziemieniem roboczym jest uziemienie punktu gwiazdowego uzwojeń niskiego napięcia trójfazowych transformatorów - obniżających.

Uziemienie takie chroni sieć niskiego napięcia od skutków przerzucania się do niej napięcia wysokiego (przy przebiciu izolacji transformatora). Ponadto nie dopuszcza do utrzymywania się asymetrii napięć w sieci niskiego napięcia i zapewnia prawidłowe działanie zabezpieczeń przed porażeniem.

Uziemienia odgromowe mają za zadanie odprowadzenie do ziemi prądów udarowych wyładowań atmosferycznych (uziemienia piorunochronów, odgromników i iskiemików). Wymagania dotyczące sposobu wykonania tego rodzaju uziemień są określone przez przyjęty sposób ochrony odgromowej stacji.

Uziemienia pomocnicze są to uziemienia przyrządów zabezpieczających i pomiarowych, jeżeli prawidłowe działanie tych przyrządów tylko w niewielkim stopniu zależy od rezystancji uziemienia (np. uziemienie jednego zacisku cewki wyzwalającej wyłącznika przeciwporażeniowego napięciowego).

6.5.3. Wymagania dotyczące uziemień

■Uziemienie składa się z następujących części:

— uziomu (układu uziomowego),