7. Obowiązująca uczestników procesu inwestycyjnego zasada swobodnego kontraktowania oraz brak normatywnych wzorców umownych stwarzają możliwość ułożenia prawnych relacji między stronami konkretnej umowy, w zależności od ich oczekiwań i potrzeb. Te same okoliczności nakładają równocześnie im suooy umowy obowiązek wnikliwego i szczegółowego redagowania treści umów. Potrzeba dokładnego, wręcz drobiazgowego.
podirowinm przestrzennym (Dz. li. Nr 80. poz. 717 z późn. zm.) z dnia 24 sierpnia 1991 o ochronie przeciwpożarowej (tekst Dll). 1 2002 r. Nr 147. poz. 1229 z późn. zm.), czy wreszcie^ z dnia 29 czerwca 2004 r. - Prawo zamówień publicznych (tekst jednor ' Dz. U. z 2006 r. Nr 164. poz. 1163), która zawiera szereg odrębnych^? mówili odnoszących się zarówno do procedury zawarcia umowy o roi** budowlane, jak i formy i treści samej umowy.
4 W przeciwieństwie do regulacji obowiązujących do roku 1992, w obowj. żującym stanie prawnym nie ma wzorca normatywnego, który miafo zastosowanie do inwestycji w budownictwie. Charakter takiego wzo^, pełniły w przeszłości Ogólne Warunki Umów o Wykonanie Inwestycji. Robót i Remontów Budowlanych oraz Ogólne Warunki Umów o Prace Projektowe w Budownictwie, stanowiące załączniki do Uchwały nr || Rody Ministrów z dnia II lutego 1983 r. w sprawie ogólnych warunków umów o prace projektowe w budownictwie oraz o wykonywanie inwesty. cji, robót i remontów budowlanych (MP Nr 8. poz. 47 z późn. zm.). Chociaż wymieniona uchwala już nie obowiązuje, zasady z niej wynikające są niejednokrotnie przenoszone na grunt stosunków umownych pomiędzy inwestorami i przedsiębiorstwami budowlanymi.
5, Umowa o roboty budowlane jest jedyną umową stosowaną w procesie inwestycyjnym, która została uregulowana wprost w obowiązujących prze-pisach prawa Umowa o roboty budowlane jest jednym z typów umów uregulowanych w Kodeksie cywilnym. Dodać przy tym należy, że nie jest to wyczerpująca regulacja. Pozostałe umowy (m.in.: umowa o zastępstwo inwestycyjne, umowa o prace geologiczne, umowa o prace projektowe, urnowi o nadzór inwestorski, umowa o nadzór autorski itp.) nie zostały nazwane i opisane przez przepisy Kodeksu cywilnego ani przepisy innych ustaw. W obowiązującym stanic prawnym możemy mówić wyłącznie o pewnych typach umów inwestycyjnych wykształconych przez praktykę obrotu gospodarczego.
6. W zależności od tego. czy przedmiotem umowy jest osiągnięcie trwałego rezultatu (jak w przypadku umowy o prace projektowe), czy jedynie pode-jmowank pewnych czynności faktycznych i prawnych nie dających jednak konkretnego efektu (jak w przypadku umowy o nadzór inwestorski), wymienione wyżej umowy klasyfikowane są odpowiednio jako umowy o dzieło albo umowy zlecenia.
określenia w treści umowy praw i obowiązków każdej ze stron tej umowy ujawnia się najdotkliwiej w przypadku sporu sądowego na tle wykonania umowy.
11.2. Rodzaje umów w procesie inwestycyjnym
Jednym z możliwych podziałów umów w zakresie inwestycji budowlanych jest podział następujący:
Umowy zawierane w fazie przygotowywania inwestycji budowlanej do realizacji
W obrębie tak wyodrębnionej grupy umów znajdować się będą przede wszystkim umowy:
• umowa o wykonanie prac geodezyjnych i kartograficznych,
• umowa o prace geologiczne,
> umowa o prace projektowe.
Umowy o realizację inwestycji budowlanej
Według terminologii wynikającej z Kodeksu cywilnego chodzi w tym przypadku o umowy o roboty budowlane. Regulacja zawarta w k.c. ma w odniesieniu do tej problematyki ma raczej ogólny charakter. Definicja umowy o roboty budowlane zawarta w art. 647 k.c. nie obejmuje swoim zasięgiem wszystkich wykształconych i sprawdzonych w praktyce powiązań umownych pomiędzy uczestnikami procesu inwestycyjnego, dotyczących realizacji inwestycji. a w szczególności pomiędzy: inwestorem, inwestorem zastępczym, generalnym wykonawcą, wykonawcą i podwykonawcami.
Jako pierwszą należy wymienić typową umowę zawieraną pomiędzy inwestorem a generalnym wykonawcą inwestycji (albo pomiędzy generalnym wykonawcą inwestycji a inwestorem zastępczym). Jest to umowa, w której na generalnym wykonawcy inwestycji ciąży odpowiedzialność za całość robót budowlanych. Jako podmiot, który dokonuje wyboru podwykonawców i dzieli pomiędzy nich zadania, jest on organizatorem procesu budowlanego. Sprawuje funkcję koordynacyjną i kieruje robotami na placu budowy. Zaangażowani w proces inwestycyjny podwykonawcy odpowiadają przed generalnym wykonawcą inwestycji, a on odpowiada przed inwestorem. Stąd, w przypadku opóźnienia robót w stosunku do założonego harmonogramu, generalny wykonawca nie może zasłaniać się przed inwestorem, że przyczyny opóźnienia leżą po stronie podwykonawców.
Generalny wykonawca inwestycji, jak wspomniano, wspomagany jest najczęściej przez swoich podwykonawców. Działają oni pod jego feierowń-
UO
M