może ona poprzestać na roszczeniach odszkodowawczych. Liczyć się pr/.y ^ musi z koniecznością udowodnienia tego. że oczekując na wykonanie zobo*^ zania poniosła szkodę oraz z koniecznością wykazania wysokości szkody. ” Strona, która zamierza wystąpić do sądu z żądaniem zawarcia umo*. przyrzeczonej, powinna uczynić to w ciągu roku od dnia. w którym urno*, przyrzeczona miała być zawarta, ponieważ taki jest termin przedawnienia w mszczenia, wynikający z treści art. 390 par. 3 k.c. Gdyby sąd oddalił powity, iwo w zakresie żądania zawarcia umowy przyrzeczonej, roszenie o odtzkod* wonie, o którym była mowa. przedawnia się w ciągu roku. licząc od upraw*. mocnienia się orzeczenia sądu (tj. od dnia kiedy nie przysługuje od tego orzeczenia środek odwoławczy).
Ogólne warunki umów. wzory umów i regulaminy w zakresie inwestycji budowlanych
Pisząc o zawarciu umowy o roboty budowlane należy odnieść się do ogólnydi warunków umów, wzorów umów oraz regulaminów, o których mowa w art. 384—3854 k.c.. tj. wzorców umownych, stosowanych przez poszczególne firmy występujące w roli inwestora (zamawiającego). Powyższe dokumenty zawierają pewne standardowe warunki, które obowiązują przy zawieraniu i wykonywaniu kontraktów przez podmiot, który te warunki ustanowił.
Generalnie, w obrocie funkcjonuje obecnie tylko jeden rodzaj wzorców umownych, a mianowicie te wzorce, które nie mają normatywnego charakteru. Wzorce nicnormaiywne, zgodnie z treścią art. 385 k.c.. mogą pojawić się pod dwiema postaciami:
• ogólnych warunków umów, wzorów umów i regulaminów wydanych przez stronę; warunki te wiążą drugą stronę jedynie wtedy, gdy zostały jej doręczone przy zawieraniu umowy;
• ogólnych warunków umów, wzorów umów i regulaminów, którymi posługiwanie się w danych stosunkach jest przyjęte zwyczajowo; warunki te wiążą drugą stronę, jeżeli mogła z łatwością dowiedzieć się o ich treści.
W obrocie budowlanym wzorce umowne są często wykorzystywane. Podmioty udzielające zamówień na roboty budowlane na podstawie ustawy Prawo zamówień publicznych mogą wymagać od oferentów by zawierali z nimi umowy na takich właśnie warunkach, co wynika z treści ort. 36 ust. 1 pkt 16 lej ustawy. Pozostałe podmioty, korzystając ze swobody umów. którą zapewnia treść ort. 3531 k.c., mogą także formułować ogólne warunki umów, wzory umów i regulaminy. Aby opisywany wzorzec umowny stał się częścią umowy muszą zostać spełnione dwa następujące warunki:
• druga strona musi znać treść wzorca.
• po zaznajomieniu się z treścią wzorca, druga strona musi stanowczo wyrazić zgodę na włączenie go do treści umowy.
j. ,ję przy zawieraniu umowy dostarczonym przez inwestora ^umownym powoduje skrócenie, często żmudnych, negocjacji nad ‘Stan" kontraktu i ogranicza je do rzeczy zasadniczych. W każdym należy pamiętać, że treść wzorca ustalana była jednostronnie i z za-j^ymaksymalnie zabezpiecza interesy strony, która go ustanowiła. W związ-„ 2 tym. niezbędne jest szczegółowe zapoznanie się z całą jego treścią.
U.4J. Przedmiot omowy o roboty budowlane
przedmiotem umowy o roboty budowlane w ujęciu Kodeksu cywilnego jest oddanie obiektu. Pojęcie obiektu, w rozumieniu art. 647 k.c., jako przedmiotu świadczenia, którego wykonanie przyjmuje na siebie wykonawca robót hodowlanych, nie jest tożsame z pojęciem obiektu budowlanego w rozumieniu ustawy - Prawo budowlane. Kodeksowe określenie przedmiotu umowy odwołuje się do celu umowy, jakim jest osiągnięcie przez wykonawcę robót konkretnego rezultatu (oddanie obiektu), a nie tylko podjęcie starać w tym kierunku. Ta cecha odróżnia umowę o roboty budowlane od tzw. umów starannego działania, ponieważ zasadniczo dopiero wykonanie i przekazanie rezultatu działali wykonawcy obliguje drugą stronę do wykonania ciążącego na niej obowiązku, tj. zapłaty wynagrodzenia (nie mówimy ni o szczególnych przy-I padkach, kiedy obowiązek zapłaty powstaje pomimo nieukończenia robót).
Przyjmuje się, że przedmiotem umowy o roboty budowlane może być wyko-| lianie całości obiektu budowlanego albo jego części, np. stropu, dachu, ścian, j fundamentów. Najczęściej ma to miejsce w systemie tzw. wykonawstwa częściowego. Strony mogą także pod pojęciem robót budowlanych „ukryć" całe przedsięwzięcie inwestycyjne albo jego część, mając na myśli większą liczbę ■ obiektów połączonych ze względu na cel zamierzenia i kryteria finansowe.
I Aby sprecyzować przedmiot umowy o generalne wykonawstwo, strony muszą | zdecydowanie wykroczyć poza pojęcie przedmiotu umowy o roboty budowlane zawarte w Kodeksie cywilnym. Tradycyjnie pojmowany generalny wykonawca ma przecież za zadanie nie tylko osiągnąć cel w formie gotowego obiektu, ale także obowiązek organizowania i koordynowania działań wykonywanych przez specjalistyczne jednostki, za które ponosi odpowiedzialność przed inwestorem.
W Kodeksie cywilnym została zawarta reguła interpretacyjna mająca zastosowanie. gdy z jakichś przyczyn strony nie mogą ustalić zakresu zobowiązania wykonawcy. Jeżeli takie kłopoty powstaną, to w myśl art. 649 k.c. wykonawca jest zobowiązany wykonać wszystkie roboty objęte dokumentacją projektową, uznaną przez strony za część składową umowy.
Gdyby w trakcie wykonywania umowy o roboty budowlane pojawiły się wątpliwości co do znaczenia użytych w umowie określeń, to zasadne wydaje się sięgnięcie po pomoc do zasadniczego aktu. który normuje sprawy dotyczą-
137