s
H.
Wykonanie zastępcze odbywa się na koszt wykonawcy, a inwestor i tego uprawnienia skorzystał ma ciągle roszczenie o naprawienie Si! jaką poniósł z powodu zwłoki wykonawcy.
Uprawnienia wykonawcy robót
Umowa o roboty budowlane jest umową wzajemną. Odpowiednikiem św% czenia wykonawcy robót jest świadczenie inwestora, polegające na zapłaci, wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane. Także inwestor, który ni<jji>r minowo rozliczy się z wykonawcą za wykonane prace, może spodziewać jjg skutków prawnych związanych z nienależytym wykonaniem swojego zobo-wiązania. Uprawnienia wykonawcy w przypadku nieterminowego wykonani) obowiązków wynikających z umowy o roboty budowlane przez inwestora, zależą od tego do jakiej kategorii obowiązków się odnoszą.
Kierując się dyspozycją nrt. 481 par. I k.c.t który dotyczy opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego, wykonawca może domagać się nic tylko spełnienia świadczenia, ale również odsetek za czas opóźnienia, chociażby fakt ten nie wyrządził mu żadnej szkody, a opóźnienie było następstwem okoliczności, za które inwestor odpowiedzialności nie ponosi. Odsetki należą się wykonawcy za sam fakt opóźnienia w zapłacie wynagrodzenia. Jeżeli strony się inaczej nie umówiły, to wykonawcy należą się odsetki ustawowe.
Niewywiązanie się inwestora z obowiązku zapłaty wynagrodzenia w uiiió- , wionym terminie wykonawca może poczytywać za zwłokę dłużnika. W tym wypadku przepis art. 477 par. I k.c. pozwala mu nie tylko na żądanie odsetek od sumy należnego wynagrodzenia, ale również naprawienia szkody jaką poniósł z powodu zwłoki inwestora.
Uwolnienie się od obowiązku zapłaty odszkodowania wymaga od inwestora udowodnienia faktu, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia nastąpiło z powodów, za które inwestor odpowiedzialności nie ponosi.
Ponadto należy zwrócić uwagę na możliwość wykorzystania przez wykonawcę w tym zakresie gwarancji zapłaty wynagrodzenia ustanowionych zgodnie z przepisami ustawy z dnia 9 lipca 2003 r. o gwarancji zapłaty za roboty budowlane (Dz. U. Nr 180, poz. 1758).
Obowiązek zapłaty wynagrodzenia jest podstawowym, ale nie jedynym obowiązkiem inwestora. Należyte wykonanie umowy o roboty budowlane wymaga od inwestora spełnienia także innych ciążących na nim obowiązków. Zakres tych obowiązków zależy od treści umowy. W systemie generalnego wykonawstwa obowiązkiem inwestora jest m.in. dostarczenie wykonawcy dokumentacji projektowej, przekazanie terenu budowy oraz wykonanie innych czynności związanych z przygotowaniem robót. Są to zobowiązania o charakterze niepieniężnym, stąd nie mają do nich zastosowania przepisy o odsetkach za opóźnienie.
Jeżeli inwestor popadł w zwłokę w wykonaniu jednego z tych obowiązków, wykonawca może skorzystać z następujących możliwości:
te domagać się wykonania obowiązków ciążących na inwestorze (np.
’ dostarczenia stosownej dokumentacji) oraz naprawienia szkody, wynikłej ze zwłoki (jeżeli z lego powodu wykonawca poniósł szkodę).
| jjioże wyznaczyć inwestorowi termin na wykonanie jego obowiązków i zastrzeżeniem, że po jego bezskutecznym upływie będzie uprawniony do odstąpienia od umowy,
. noże odstąpić od umowy i żądać dodatkowo naprawienia szkody, jaką poniósł z powodu niewykonania zobowiązania.
Skutki wadliwego lub sprzecznego z umową realizowania robót
BUDOWLANYCH
Sposób, w jaki roboty powinny być wykonywane, wyznacza przede wszystkim treść umowy oraz obowiązujące przepisy prawa. W skład umowy wchodzi cała dokumentacja, m.in.: dokumentacja projektowa, przedmiar robót, oferta wykonawcy, harmonogram robót. Spośród przepisów prawa pierwszoplanowe znaczenie mają przepisy techniczno-budowlane i obowiązujące Polskie Normy. Zapewnienie właściwej jakości wykonywanych robót uzależnione jest ponadto od uwzględnienia przez wykonawcę zasad wiedzy technicznej oraz zasad dobrej praktyki obowiązujących w budownictwie. Informacja o tyra, że sposób wykonania przedmiotu umowy jest nieprawidłowy może pochodzić od inspektora nadzoru inwestorskiego, którego zasadniczym obowiązkiem jest właśnie sprawowanie kontroli wykonania robót. Drugą taką osobą jest projektant sprawujący nadzór autorski. W zakresie jego obowiązków jest stwierdzanie w toku wykonywania robót budowlanych zgodności realizacji z projektem. Jako przykład wykonywania robót niezgodnie z umową można wymienić powierzenie wykonania części lub całości robót innemu podmiotowi, wbrew umownemu zakazowi, albo uczynienie tego bez zgody inwestora, chociaż takiej zgody wymaga umowa.
Przepis art. 636 par. 1 k.c. odnosi się do sytuacji, gdy z powodu naruszenia przez wykonawcę zasad prawidłowego wykonywania przedmiotu umowy, może dojść do przedwczesnego zakończenia stosunku umownego pomiędzy inwestorem a wykonawcą. Jeżeli w trakcie wykonywania robót okaże się, że wykonawca wykonuje je wadliwie albo sprzecznie z umową, inwestor powinien wezwać wykonawcę, aby zmienił sposób wykonywania robót, z równoczesnym wyznaczeniem odpowiedniego terminu. Jeżeli to wezwanie i wyznaczenie terminu okażą się bezskuteczne, inwestor może skorzystać z dwóch następujących (alternatywnych) rozwiązań:
• może odstąpić od umowy z wykonawcą,
• może powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie robót innemu wykonawcy, na koszt i odpowiedzialność tego pierwszego.
Skutkiem powierzenia poprawienia lub dokończenia przedmiotu umowy innemu podmiotowi jest obciążenie go odpowiedzialnością za działania tego
157