IMG 92 (5)

318 • Remus zwanych olimpijskimi: —» Demeter, —> Hery, —» Hestii, —> Hadesa, —» Posejdona i —> Zeusa. Jej dzieci zaraz po urodzeniu pożerał Kronos, bojąc się, by w przyszłości nie zbuntowały się przeciwko niemu. R. uratowała jedynie Zeusa, oddając mężowi do połknięcia zamiast dziecka - duży kamień owinięty w pieluchy. Mały Zeus przebywał w tym czasie w jaskini na górze Dikte (na wschodzie Krety, —> Dik-tynna). Kiedy jednak dorósł, zmierzył się ze swym ojcem i pokonał go. Pod wpływem kultów wsch. utożsamiano R. z frygijską boginią -> Kybele. Rzymianie czcili ją najpierw pod imieniem —> Ops (małżonka —»Saturna), dopiero później, podobnie jak Grecy, identyfikowali z Kybele. Jej miejscem kultowym była wyspa Kreta, na której urodził się i wychował Zeus. Stawiano bogini ołtarzyki, o świątyniach nikt nie wspomina. Jeden z księżyców Saturna nosi jej imię. Patrz także Ajgajon, daktylowie, Eurynome, Idaja, kureci, Tethys.

Remus. syn boga wojny -» Marsa i -» westalki —> Rei Silvii. O jego narodzinach i miłości patrz Romulus. Razem z Ro-mulusem, swoim bratem, założył Rzym. Co do jego śmierci źródła nie są zgodne, jedne podają, że został zabity przez swego brata w czasie sprzeczki oto, kto będzie rządził miastem; inne, że zabił go Romulus, kiedy R. przeskoczył jeszcze niedokończone mury obronne miasta, żartując z brata. Patrz także Akka Larentia, Alba Longa, Amu-lius, Euandros, Faustulus, Numitor.

Rezos, syn króla Ejoneusa i —> Euterpe, który przybył na pomoc walczącym Trojanom. —> Odyseusz i —»Diomedes, wdartwszy się do obozu trojańskiego, uprowadzili jego konie, a R. zabili. Przepowiednia bowiem mówiła, że —> Troja uratuje się, jeśli konie R. napiją się wody ze —> Skaman-dra i nakarmi się je trojańską paszą. R. stał się tytułowym bohaterem tragedii przypisywanej Eurypidesowi, dziś już uznanej za nieautentyczne jego dzieło.

Rodos, córka -> Posejdona i -»nimfy Halii. Żona —> Heliosa. Jej imię nosi wyspa R., poświęcona bogu słońca. Patrz także Danaos, Doros, heliadzi, Helios, Jazon, Tlepolemos. Roma, bogini Rzymu. Uosobienie państwa rzymskiego. Zaistniała dopiero w okresie cesarstwa, kiedy stawiano jej świątynie wspólnie z innym bóstwem bądź z ubóstwionym cesarzem, np. Oktawianem Augustem. WII w. cesarz Ha-drian polecił zbudować największe w Rzymie sanktuarium, świątynię —»Wenus i R. Patrz także Romulus.

Romulus, syn -* Rei Silvii (liii) i boga wojny —» Marsa. Brat —> Remusa. Wnuk —»Numitora, współzałożyciel Rzymu.

Romulus *319

Król —> Alby Longi —» Amulius, odebrawszy władzę bratu Numitorowi i obawiając się ewentualnej zemsty potomków Rei Silvii, uczynił ją —> westalką, kapłanką bogini —> Westy. Rea Si-lvia uległa jednak Marsowi i urodziła bliźnięta: R. i Remusa, które Amulius kazał wrzucić do —> Tybru. Wyrzucone przez rzekę na brzeg niemowlęta znalazła wilczyca i wykarmiła je własnym mlekiem. W karmieniu niemowląt pomagał jej dzięcioł. Po pewnym czasie pojawił się pasterz —» Faustulus, który zaopiekował się dziećmi, dając je na wychowanie swojej małżonce, która nazywała się —»Akka Laurentia. Gdy bracia byli już młodzieńcami, Remus wdał się w bójkę z pasterzami króla Numitora, którzy paśli bydło na wzgórzu Awentynie; został schwytany i odprowadzony do króla, gdzie przybył też z towarzyszami R. Dzięki zbiegowi okoliczności młodzieńcy zostali rozpoznani przez ich dziadka, Numitora, w wyniku czego Amulius poniósł karę, Numitorowi zaś została przywrócona władza. Bracia założyli wspólnie państwo, lecz podczas sprzeczki o jego nazwę R. zabił Remusa, miastu nadał nazwę —> Roma i został jego pierwszym królem. Wkrótce urządził igrzyska ku czci boga —» Neptuna Consusa, na które zaprosił okolicznych mieszkańców, wśród nich —»Sabinów z żonami i córkami. Rzymscy młodzieńcy

_I podstępnie porwali kobiety Sabinom. Było to

^neaio irane*⁰    powodem wypowiedzenia wojny R. Król —» Tatiusz (Titus

Tatius) postanowił walczyć z Rzymianami. Uciekli się Sabinowie nawet do podstępu, przekupując córkę dowódcy miasta Spuriusza Tarpejusza, —> Tarpeję, która otworzyła im bramy. R. zmuszony był opuścić miasto, ale następnego dnia wrócił, by je zdobyć. Sabinki - wtedy już żony Rzymian - uprosiły jednak swoich krewnych z obozu nieprzyjacielskiego Rzymowi, by nie zabijali ich mężów. Zawarto pokój, władzę przeniesiono do Rzymu, a R. podzielił się władzą z Titusem Tatiuszem. Po śmierci króla Sabinów R. rządził w Rzymie. Ustanowił prawa, mieszkańcom dał ziemię, zorganizował wojsko i ufortyfikował miasto. Na temat jego śmierci krążą dwie wersje. Według jednej, został wzięty do nieba, według drugiej, zamordowali go patrycjusze (uprzywilejowana warstwa społeczna, członkowie rodów rzymskich), ponieważ chciał im ograniczyć