IMG 46

226 • Lawerna

Zwycięzca z i! olimpijskim

nie ucieknie, poprosiła ojca, by zmienił jej wygląd. Ten zmienił ją w drzewo laurowe (wawrzyn). Apollo z liści wawrzynu uplótł sobie wieniec na głowę i odtąd wawrzyn stał się jego świętym drzewem. Opis przemiany Dafne w drzewo laurowe poetycko przedstawił Owidiusz w —> Metamorfozach (ks. I, w. 452): „Ledwie modlitwa [Dafne] umilkła, zdrętwienie / Przenika członki, kora pierś osnuwa / Miękka, a włosy rosną w liście, ręce / W gałęzie, stopa, dopiero co chyża, / Oto w leniwych korzeniach uwięzia, / Głowa jest czubem drzewa. Nie zostało / Nic z dawnej nimfy, jeno blask piękności. / I tę Feb kocha" (przeł. Z. Kubiak). Mit o Dafne umieścił S. Twardowski (1596-1661) w swoim poemacie pt. Dafnis w drzewo bobkowe przemienieta się (prawidłowo Dafne!). Z antyku zachowało się mało prac inspirowanych mitem o Dafne. W czasach nowożytnych G.L. Bemini wyrzeźbił Apollo i Dafne (1622-1625, Vil!a Borghese, Rzym); skopiował tę grupową rzeźbę Ch.G. Juchtzer (1786) jako miśnieńska porcelana znajduje się ona w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie.

Lawerna, bogini rzymska, opiekująca się złodziejami i oszustami. Przy Via Salaria (droga ciągnąca się początkowo z Rzymu do Babińskiego Reate, później aż do Adriatyku; przewożono nią sól, stąd jej nazwa) usytuowany byt po-

Leda

święcony jej gaj, przy porta Lavemalts zaś (na Awentynie} znajdował się ołtarz bogini. Nie miała własną śwćpyni. Lawinia. córka króla —* Latinusa i —* Amaty. Zona —*Eneasza. Matka —» Askaniusza. zwanego —* Jułusem (wedtug innych wersji mitu byt on synem pierwszej żony Eneasza —» Kreuzy). Jej imieniem nazwano miasto Lawńum Qego pozostałości leżą dziś przy Lido di Laww wLaąr'. Patrz także Anna Perenna, Erato, Westa.

Leda, córka króla —*Testiosa i Leukippe (bądź Eurytie-mis). Małżonka króla —> Sparty -> Tyndareosa. Była matką —> Kastora i —» Klitajmestry (ze związku z Tyndareoser-■oraz —» Polideukesa i —> Heleny (ze związku z —> Zeusem, który uwiódł ją, przybrawszy postać łabędzia, po czym zniosła ona dwa jaja, z których wytduły se i dzieci). * Z czasów starożytnych zachowały sę malowidła wazowe przedstawiające min. Ladę i yą/o (V w. p.n.e.), ponadto refeefy, np Lada z Zeusem zamienionym w łabędzia OLI w. p.n.e.i. rzeźby itp. W czasach nowożytnych Ladę z łabędaem (1604-1608) namalował! PR Rubens (Museo de-Prado, Madryt), P. Cezanne (1868) im. W Muzeum Narodowym w Warszawie znajduje sę grecka terakota OH w. p.n.e.) Leda z łabędziem Patrz także Nemezis.

Lelaps, pies myśliwego z Aten —* Ketatosa ramka —> Kekropsa), który zawsze dogoni <eżś= stworzenie. Zdarzyło się pewnego razu. ze pes ler uczestniczył ze swoim panem w polowaniu na azśoe-go lisa. Dopiero -»Zeus przerwał gonitwę zarnenając psa i lisa w kamienie.

lemury, w mitologii rzymskiej były to dusze zmarfycr ucz dobrych fLares’), jak również złych > Larvae - sraszy-dła’). Inne wersje podają, że byty to jedyne dusze złycn ludzi, identyfikowane z larwami. W ces u przebłagana L zabezpieczenia się przed krzywdami z ich skony oocnocsao-no w Rzymie święto Lemurafea w dniach 9. 11 i 13 mąa. Podczas tej uroczystości m.in. zamykano śwątyne zabraniano zawierać małżeństwa.

Lema, miejscowość w pobliżu —» Argos (w Argoidae leżąca nad bagnistym jeziorem o tą samą nazwę. Mesz-kała tam potworna —»Hydra, którą zabri —»I terałeś Hydra lemejska).

Leto (łac. Latona), córka —* tytana -* Kojosa i Fojbe MnMi —> Apollo na i —> Artemidy. Była żoną —* Zeusa, zarań tan poślubił —» Herę. Inna wersja mitu podaje, ze Zeus zaao-