IMG�82 (2)

trów, przy których opcje miałyby się realizować Wprowadzanie takich decyzji realizuje się w systemie wejść programowych, zwanych „Menu", które ułożone są w układzie drzewa o gałęziach na trzech poziomach Poruszanie się między poziomami umożliwiają przyciski oznaczone symbolami v (w dół) i a (w górę), natomiast na danym poziomie dokonuje się wyboru przyciskami oznaczonymi > (w prawo) oraz < (w lewo). Na poziomie najwyższym menu wchodzi się do programu wybranej wcześniej funkcji (lub innych programów), schodząc na poziom średni „commands" dokonuje się wyboru opcji (trybu) działania wybranej funkcji, a na poziomie najniższym „paramełers" deklarujemy wartości parametrów, przy których ma być realizowana wybrana funkcja w wybranej opcji.

Na poziomie najwyższym „MENU” są wejścia do programów 5 rodzajów funkcji Tylko z 2 będziemy korzystać w toku ćwiczenia A - „MODulation" (modulacja), D - SYStem (opcje systemowe).

Ustawienie syntezera do generowania sygnału o danej modulacji realizujemy w następującym toku działań

W pierwszym kroku trzeba odpowiednimi przyciskami nastawić parametry sygnału modulowanego (sygnału nośnego), tj. kształt przebiegu, wartość jego częstotliwości, wartość amplitudy.

W drugim kroku wybrać należy rodzaj modulacji (przycisk „Shift” i przycisk danego rodzaju modulacji).

W trzecim kroku ustawiane są opcje dotyczące sygnału modulującego W tym celu trzeba otworzyć „MENU" i wybrać alternatywę „MODulation" Schodząc z poziomu „MODulation" na poziom „ commands” wybieramy potrzebną opcję dla wcześniej zadeklarowanego rodzaju modulacji Dla modulacji AM musimy zdecydować, że korzystamy z wewnętrznego źródła sygnału modulującego („AM SOURCE") oraz jaki ma być kształt przebiegu modulującego (wybieramy „AM SHAPE” i następnie „parameters”, czyli jeden z możliwych przebiegów). Dla modulacji FM musimy wybrać kształt przebiegu modulującego (wybieramy „FM SHAPE" i następnie „parameters"). Dla modulacji kluczowanej (inaczej -impulsowej, „BURST") musimy zadeklarować (na poziomie „Parameters") wartości trzech parametrów: po pierwsze - liczbę okresów nośnej w impulsie (wówczas wybieramy „BURST CNT” i następnie „Parameters"), po drugie - częstotliwość powtarzania impulsów (wybieramy „BURST RATĘ” i nastawiamy częstotliwość kluczowania) oraz - po trzecie - początkowy kąt fazowy przebiegu nośnego w impulsie (wybieramy „BURST PHAS”, a następnie fazę).

Gdy wybrana jest modulacja AM (lub FM), to częstotliwość sygnału modulującego i głębokość modulacji (dla FM głębokość nazywa się dewiacją) nastawiamy przyciskami przy warunku „Shift” znajdującymi się w polu „AM/FM" Tak więc przycisk „Freq” po „Shift" umożliwia nastawienie częstotliwości sygnału modulującego, a klawisz „Ampl” po „Shift” wywołuje „Level" i umożliwia nastawienie głębokości modulacji (dla FM nazywaną dewiacją).

Głębokość modulacji AM wyraża się w procentach i rozumie się jako zakres zmian amplitudy przebiegu wyjściowego (nośnego) Na wyjściu generatora otrzymuje się amplitudę równą O S amplitudy pierwotnie nastawionej przy głębokości modulacji wynoszącej 0 %. Przy głębokości 100 % otrzymuje się na wyjściu amplitudę (obwiedni) równą pierwotnie nastawioną (czyli dwa razy większą) Ogólnie, gdy przebieg napięcia sygnału modulowanego (nośnego) jest np sinusoidą otrzymuje się na wyjściu przebieg wg równania

»(/) = t/₀[l +m/(f)]sin£ty , gdzie m=

W równaniu U. jest amplitudą przebiegu nośnego, fil) jest przebiegiem sygnału modulującego o amplitudzie równej I (lub mniej), m jest liczbową miarą głębokości modulacji (dla stosowanego w ćwiczeniu syntezera 0 < m S I 2), /i jest pulsacją (■ 2n/«) nośnej Jedynka występu-jąca w równaniu na u(r) zapewnia, że dla ujemnych wartości J^t) i dla 0<m£l amplituda sygna-łu zmodulowanego jest zawsze dodatnia

Przy modulacji FM mech częstotliwość /„ napięcia modulowanego (nośnej) zmienia się na przykład wg funkcji A(() (A S 1), która niech będzie jakąś funkcją okresową, np o przebiegu sinusoidalnym i o własnej częstotliwości zwanej częstotliwością modulującą Niech zakres dopuszczalnych zmian częstotliwości sygnału nośnego f, wynosi ±Af i - jak wiemy -nazywa się dewiacją (odpowiednik pojęcia głębokości przy modulacji AM) Wówczas częstotliwość przebiegu zmodulowanego zmieniać się będzie w funkcji r wg równania

cją amplitudy: stan „0" - wyłączenie oraz stan „1" - włączenie sygnału nośnego Przykładowo, taka modulacja jest stosowana w technice radarowej Zastosowany generator umożliwia po nastawieniu parametrów sygnału nośnego wygenerowanie ciągu impulsów składających się z zadanej liczby okresów przebiegu nośnego o zadanej fazie początkowej, impulsów powtarzanych z częstotliwością modulującą (z częstotliwością kluczowania)

Zwrócimy jeszcze uwagę na możliwy różny sens liczby woltów (niezależnie od wybranej miary) wyświetlanej na wyświetlaczu generatora-syntezera zależnie od wybranej opcji wyświetlania. Liczba może wyrażać dokładnie wartość napięcia na zaciskach generatora pod warunkiem. Ze przyłączony do generatora obwód ma impedancję równą impedancji wewnętrznej generatora, tj 50 fi Taką opcję wyświetlania zapewnimy wybierając „SYStem" z „MENU", potem opcję „OUT TERM" i na poziomie „parameters" wybierając impedancję obwodu 50 fi Taką tez impedancję powinien mieć obwód, Zęby wskazania odpowiadały wartości napięcia na zaciskach Wyświetlana liczba może tez wyrażać wartość SEM generatora (czyli napięcie, gdy nie ma obciążenia na zaciskach generatora), ale wówczas trzeba zapewnić, że obwód zewnętrzny będzie miał impedancję praktycznie nieskończenie wielką (dysponujemy wówczas napięciem dwa razy większym). Wskazania odpowiadające tym warunkom zapewnimy, gdy z „MENU" wybierzemy „SYStem”, następnie „OUT TERM' i na poziomie „parameters" zadeklarujemy dużą impedancję obwodu W tym przypadku wyświetlana wartość napięcia i wartość napięcia na zaciskach generatora są zgodne, gdy obwód zewnętrzny ma teoretycznie impedancję nieskończenie wielką W każdym przypadku, gdy deklarowana impedancja obwodu przyłączonego i impedancja faktyczna są różne, wskazywane na wyświetlaczu wartości napięcia są fałszywe. Gdy generator jest ustawiony np. w trybie „dużej impedancji", a impedancja faktyczna obwodu będzie wynosić 100 razy więcej ruż wewnętrzna (100 • 50 fi =■ 5000 fi), to wskazania na wyświetlaczu będą już ok. 1% za duże, a przy np. 500 fi będą o ok. 10% za duże

Zastosowany w ćwiczeniu oscyloskop jest oscyloskopem całkowicie cyfrowym, izn że w każdym trybie użycia przyrządu obserwowane na ekranie obrazy przebiegów tworzone są z cyfrowych wyników pomiarów, czyli zarówno gdy są „obserwowane na bieżąco”, jak również wówczas, gdy są odtwarzane jako przebiegi zarejestrowane w pamięci Jednak układ podstawowych funkcji oscyloskopu, ich nazwy i podstawowe tryby realizacji funkcji są takie jak w tradycyjnym oscyloskopie analogowym (patrz p. 3 6.5), tyle że przygotowanie oscyloskopu do pomiarów i użycie potrzebnej funkcji może być ogólnie prostsze, a wyniki pomiarów są dokładniejsze (np. funkcja pomiaru odstępu czasu może być w tym oscyloskopie np o dwa rzędy dokładniejsza, a błąd dopuszczalny wskazania różnicy napięć wyznaczonej za pomocą kursorów może wynosić ±0 4% zakresu) Dodatkowa funkcja oscyloskopu cyfrowego - możliwość „Burs!" po angielsku znaczy „paczka", w danym pizypadku „paczka okresów sygnału o częstotliwości nośnej”

241