LastScan12 (5)

o sportów wodnych (np. żeglarstwo, windsurfing, pływanie)^ ^ -^eoaroU’

g)    sportów zimowych (np. narciarstwo zjazdowe, biegowe, skatebeardtflg),

h)    ćwiczeń profilaktyczno-usprawniających (np. dla osób z nadwaga dlaosób starszych, dla osób-z bólami kręgosłupa),

i)    inne (np. turystyki, jeździectwa, gier stolikowych, ćwiczeń siłowych i kulturystycznych, tańca, ćwiczeń rodziców z dziećmi).

O tym, że stale zespoły ćwiczeniowe stanowiąjeden z ważniejszych elementów działalności rekreacyjnej, decydują następujące okoliczności:

1.    Przynależność do zespołu umożliwia kontrolę i kierowanie indywidualnym zachowaniem jednostki przez instruktora prowadzącego zajęcia rekreacyjne w zespole. Możliwe jest tym samym długofalowe, planowe oddziaływanie na zwiększenie efektów zdrowotnych, satysfakcji z uczestnictwa itp.

2.    Działalność stałych zespołów ćwiczeniowych jest organizacyjnie prosta. Aby powołać zespól, niezbędne jest dysponowanie w określonym czasie obiektem rekreacyjnym (salą, boiskiem, pływalnią) oraz zatrudnienie instruktora prowadzącego zajęcia.

3.    Prosta organizacja zapewnia dużą elastyczność i otwartość działania. Zespoły można powoływać niejako „na zapotrzebowanie chwili", np. jako odpowiedź na określone trendy, oraz dostosowywać formulę ich działania do oczekiwań odbiorców, obejmować działaniem wiele różnorodnych grup potencjalnych uczestników itp.

4.    Działalność stałych zespołów ćwiczeniowych jest dla wielu ludzi jedyną znaną i akceptowaną formą rekreacji ruchowej. Ma na to wpływ subiektywnie odczuwana bliskość zespołu, zarówno emocjonalna, jak i „terytorialna”, a także dostępność społeczna.

5.    Uczestnictwo w zespole ćwiczeniowym oddziałuje na kształtowanie aktywnych postaw w sferze rekreacji ruchowej. Zjawisko to opiera się na samym mechanizmie doświadczenia, uważanego przez naukę za kluczowy czynnik kształtujący trwale motywacje rekreacyjne.

Oprócz stałych zespołów ćwiczeniowych najbardziej powszechną formą organizacyjną wykorzystywaną w działalności rekreacyjnej jest impreza, czyli przejawiane (zazwyczaj w dużej grupie) zachowanie zgodne z ustalonymi wcześniej zasadami.

W słownikach wyrazów obcych określenie impreza oznacza przedsięwzięcie (zazwyczaj jednorazowe) z udziałem publiczności (widowisko, zawody sportowe, zabawa, koncert, spotkanie itd.). Słowniki synonimów zaś wskazują także na inne możliwe ujęcia, m.in. pokazanie, zademonstrowanie, przedstawianie (Dąbrówka i in. 1997).

Imprezą rekreacyjną nazywa się intencjonalne zachowanie zbiorowe związane z rekreacją fizyczną, mające charakterystyczne organizacyjne formy przebiegu.

. ■

m

'

•

Celem imprezyjest stworzenie warunków uczestnictwa w różnorodnych formach aktywności, skłaniających np. do współzawodnictwa i zademonstrowania cech sprawności fizycznej jednostki czy różnego rodzaju zespołów lub wspólnego spędzenia czasu w atrakcyjny sposób.

Z uwagi na specyficzne funkcje i znaczenie przyznawane imprezom rekreacyjnym w procesie upowszechniali iaaktywnego ruchowo wypoczynku w społeczeństwie polskim tej formie poświęcony został 10 rozdział tego podręcznika.

Działalność w stałych zespołach ćwiczeniowych oraz uczestnictwo w imprezach rekreacyjnych nie wyczerpują całej gamy możliwości aktywności rekreacyjnej w wolnym czasie człowieka. Wprost przeciwnie-w czasie wolnym dominują zachowania spontaniczne, samodzielne (w znaczeniu braku ich zorganizowania przez instytucje i placówki rekreacyjne), będące realizacją indywidualnego programu aktywności.

W zasadzie można uznać, że każde zachowanie rekreacyjne jest samodzielne, gdyż czynnikiem sprawczym jest specyficzny stan świadomości działającego. Uzasadniony jest jednak podział tycli zachowań na trzy grupy:

1)    zachowania bezpośrednio związane z działalnością instytucji i placówek rekreacyjnych, które stanowiąkonieeżny warunek ich zajścia (gdy przebieg zachowania jest wyznaczony przez realizowaną działalność programową, np. ćwiczenia prolllaktyczno-wyrównawczc w stałym zespole, aerobik),

2)    zachowania pośrednio związane z działalnością ww. instytucji i placówek, przy czym owa działalność może być czynnikiem wspomagającym przebieg zachowania, ale nie jest warunkiem koniecznym (przebieg zachowania zależy od możliwości skorzystania z obiektów, sprzętu lub leż z fachowego poradnictwa, np. gra w tenisa, kąpiele w basenie, ćwiczenia siłowe),

3)    zachowania niezwiązane w jakikolwiek sposób z działalnością instytucji i placówek rekreacyjnych, np. gimnastyka poranna, spacerowanie, jogging.

W działalności rekreacyjnej realizuje się zadania, które wymagają stosowania tzw. form dydaktycznych.

Formy dydaktyczne to postać, stan organizacji nauczania-uczcnia się ruchowych czynności rekreacyjnych. Termin naitczunie-uczenie. się odnosi się w tym przypadku nie do procesu psychologicznego polegającego na dokonywaniu trwałych zmian w drodze indywidualnych doświadczeń, ale do czynności będącej przedmiotem nauezania-uczenia się, np. podejmujemy działanie, aby opanować umiejętność wspinania się. Takie jest zresztą najczęściej potoczne rozumienie tego sformułowania (Czabański 1998).

Do form dydaktycznych należą:

a) forma zabawowa Fjej odmiany:

-    naśladowcza - występują tu ruchy naśladujące pracę człowieka, zjawiska w przyrodzie, poruszanie się zwierząt,

-    ilustracji (opowieści ruchowej - wykonywanie ruchów ilustrujących

_opowieść!_