M021

współzależności trzech wymienionych parametrów. Opurcic wykresu na znacznej lu /hlf wykonanych obserwacji pozwala na stosowanie go w zwykłej praktyce morskiej wtedy, gili nie jest konieczna znaczna dokładność. Można więc rekomendować wskazania nakreśli dlii

—    określenia spodziewanych prędkości przy dowolnych obrotach, co użyteczne jest pi t i ustalaniu liczby obrotów dla poszczególnych prędkości statku naprzód;

—    wstępnego sprawdzenia, na podstawie pomiaru liczby obrotów śruby, czy akttiitlnl»-wykorzystywana moc odpowiada zaleceniom w zakresie nakazanej mocy eksploatm v| nej.

Przykład 2.5

1.    Określić wielkość mocy i liczbę obrotów konieczne dla osiągnięcia prędkości 10,0 węzłów im statku o nośności 55 000 t, którego prędkość morska wynosi 15,5 węzłów przy 98 obr/min i nimi 17 040 KM (12 524 kW). 10,0 węzłów stanowi 64,5% prędkości morskiej i według rys. 2.8 ml|ii< wiada to 69% pełnych obrotów i 33% pełnej mocy. Przeliczenie wskazuje, że dla osiągnięciu żąilii nej prędkości należy zastosować 67,6 obr/min oraz wykorzystać moc wielkości 5 623 KM (4 Ml kW).

2.    Dla danych jak w przykładzie pierwszym określić prędkość i moc, jakie osiągnięte zostaną pili 81 obr/min. co stanowi 82,6% pełnych obrotów i według rys. 2.8 odpowiada to 79% prędkidi ! i 55% mocy. Przeliczenie wskazuje, iż osiągnięta prędkość wyniesie 12,24 węzłów oraz moc 9 111 KM (6 888 kW).

W każdym wypadku jednak, gdy konieczna jest dokładna informacja, należy posługi wać się krzywymi obrotów i mocy w funkcji prędkości statku opracowanymi dla kn/ili| jednostki przez konstruktora. Wykresy te są jednym z dokumentów dostarczanych pi/im stocznię wraz z całością dokumentacji siłowni. Przykład omawianych wykresów znajtltl|M się na rys. 2.9 i dotyczy zbiornikowca o napędzie turbinowym “Esso Malay” o wyporność I 220 4501, długości całkowitej 323,74 m i zanurzeniu 18,42 m. Próby morskie wykonane im tej jednostce wykazały zgodność krzywych z dokonanymi pomiarami.

2.2.3. Dysze Korta

/Znaczne polepszenie sprawności napędowej uzyskiwane jest przez umieszczenie śruby w pierścieniowej dyszy zamocowanej na stałe do kadłuba. Wynalazek ten powstał przypiął kowo. Holowniki zatrudnione na wadach płytkich i w wąskich kanałach powodowały znue i ną erozję brzegów, a śruby ich ulegały częstym uszkodzeniom na skutek kontaktu z dnem W celu przeciwdziałania zalecono instalację pierścieniowych osłon na śruby. Po wykonaniu tego zalecenia kierownicy holowników zauważyli przyrost mocy ich jednostek. Badania /|u wiska przeprowadził w 1934 r. Ludwig Kort stwierdzając, iż dysze powodują znaczny w/nml prędkości przepływu wody, w związku z-czym wydatnie wzrasta siła naporu śruby.

W początkowym okresie dysze Korta znalazły zastosowanie na holownikach i statkm li rybackich łowiących za pomocą trałów, a więc na jednostkach o niewielkiej prędkości. ,le»i to równoznaczne z powstawaniem małych prędkości przepływu wody wokół śruby. Obecnli' stwierdza się, iż podobne zjawisko zachodzi na bardzo dużych statkach pełnotliwyeh, nu których w związku z dużą średnicą śrub ich prędkości rzędu 14 do 16 węzłów stwai/u|u również stosunkowo małe prędkości przepływu. Dodatnie efekty zastosowania dysz Kotla

>■ ................. .i «lv>./n Korta: a bez płetwy

MMmii, . i li t jili lwu pomocniczą, c, d, c Mml i il.i.iliiuiii .l\'i/v. wychylanie z pozycji || li n«. i h | ii |■/skrajne na obie burty.

||Mli¹ jipii .....Inn .leniu ilu dużych i bardzo dużych statków [139], W 1970 r. nastoczni

|«m iki Ib .i> i Imliislne.s w Japonii zamontowano śrubę w dyszy na zbiornikowcu “Golar ......i......i I17ł i. Przy mocy napędu turbinowego 30 000 SHP średnica śruby

fnMMM< ' »n in i u ilim a dyszy 9,38 in. Porównania wykonane na przykładzie dwóch statki »l " ......li u\|nisa/onycli w śruby klasyczne wykazały przyrost prędkości równy 0,35

W¹¹    , i " ilt " 11 morskiej 16,5 węzłów. Dalsze zastosowanie dysz na m/t “Thorsaga"

Ukmnij. i ¹ i min I I mocy silnika 34 000 BHP umożliwiło sformułowanie następujących'

§fcli¹fcilM

" ilu miku ilu siniku wyposażonego w śrubę klasyczną dysza Korta zwiększa prędkość ¹¹ i • . 'l,i lila sianu balastowego i 0,40 węzła dla stanu pełnego załadowania;

l i....... im /wioiność i stateczność kursowa statku;

•I" .......i,, -• mniejsza się wibracja kadłuba w stanie załadowanym.

55

1

. iiii|i|> w %. »| przytoczone dane ze średnimi wskazaniami współzależności mocy tu . u Ikuśi i statku (p. 2.2.2.I.), wskazać można, że:

,|i,ulkii /Inoimkowca “Ciolar Niebu" zwiększenie prędkości osiągnięto pomimo • iiu u.iliiu ima stosunkowo małej mocy - według rys. 2.7 statek o nośności 212 000 t i lun ak 11. i \ lip się stosunkiem mocy wytworzonej do nośności wynoszącym 0,15; ozna-i i i W mm siłowni (moc na wale) statku wyposażonego w śrubą klasyczną wynosiłaby U J10 MIII¹;

pailku /Inoimkowca “Thorsaga" rzecz ma się podobnie stosunek mocy wytwa-¹ •""•'I ilu nośności dla statku wyposażonego w śrubę klasyczną przy nośności 279 000 • > i nii¹| li,| t\ oznacza to zwykltt moc efektywną siłowni, wielkości 37 665 BHP.