Magazyn6001

88

czykowaty albo skręcony śrubowato; z listniami prostymi lub śrubowato skręconymi; z rostkiem górnym.— Zioła, roczne wzniesione a trwale wijące się ; z sokiem wodnistym ; z łykiem tęgiem; z liśćmi naprzeciwległymi albo też górnymi naprze-mianległymi, wcinanymi, szorstkimi; z przylistkami łatkowa-tymi, trwałymi lub odpadającymi.

RODZAJ 74. Konop lub Konopie [Cannabta Tourn.].

—    Rozdzielnopłciowa. Kwiaty męzkie błoniaste, zbudowane jak w rodzinie, ale główki ich wiszące i 4rowkowe. Żeńskie zaś w kłosach skupionych, i przysadkowe; z okwiatetn otulającym jajnik swą brzuchatą podstawą; z jajnikiem kulista-wym; z szyjką krótką, wiórzcliołkową. Owoc orzeszek nie-pękająey; z listniami wypukłemi w grzbiecie.

Gat. 1. K. siśwna lub pospolita [C. sativa Lin.], męz-ka Płoskonką, Płoskunem albo Suszką,— a żeńska Głowat-ką, Głowaczem, Maciórką lub Branką mianowana. W. 1. 217.

—    Ziele roczne; z korzeniem wrzecionowatym; z łodygą tęgą, wzniesioną do 4' u samca a u samicy i do 8', kątowatą, szorstką, prawie - bezgałęźną. Liście naprzeciw- łub naprze-mian-ległe szorstkie, z wiórzchu ciemno-zielone a spodem bledsze, ku górze coraz malejące i coraz - króciej ogonkowe, 5 — 7—9łatowe, z łatą środkową najdłuższą, a wszystkiemi wązko-lancetowatemi, kończystemi, ostro lecz odlegle piłko-wanemi, ku podstawie zwężającemi Bię w krótki i cienki o-gonoczok; zresztą kwiatowe 3łatowe albo nawet całkowite. Przylistki bardzo małe, lancetowate i długo-kończyste. Grona męzkie kątowe, po 2 lub 3 razem, wietkie i krótkie, tworzą rozłożystą wióchę z kwiatów żółto - zielonawych. O-rzeszki jajowe, tępe, biało i zielonawo szare.— Dzika rośnie w Azyi południowój, a w Europie od dawna uprawiana; kwitnąc od czerwca do sierpnia.

Cała posiada woń odrażająco - odurzającą ; dla tego tóż jak opium działając, używaną bywa na Wschodzie w tymże samym celu, to jest — do wzniecenia wesołości, odurzenia, zachwycenia i zapomnienia rzeczy niemiłych. U nas zaś od dawna używanemi są nasiona konopne czyli siemię— sernica Cannabis, równie jak i znich wyciśnięty olĆj konopny— oleum Cannabis, jako środki odmiękczająco-obwijające, u-spakąjające i chłodzące, w cierpieniach zapalnych i kurczowych — wewnętrznie.

RODZAJ 75. Chmiel [Ilumulus Lin].— Oprócz cech spólnych z Konopią, odznacza się głównie iż ma: kwiaty męzkie w wiechach lub gronach; z główkami uwieńczone-mi wybiegającą zwórką: w żeńskich zaś baziowatych— zprzy-sadkami nściowatymi kilkostronnie - dachówkowo ułożonymi a obejmującymi po 2 kwiatki— okwiat łuskowaty, obejmujący jajnik i potem rozrastający się; jajnik bez szyjki; znamion 2, wierzchołkowych; Bzyszkę błoniastą; orzeszki żywiczno-gruczołkowane; a liBtnie śrubowate.