new 103 (2)

210 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub

zowy niesymetryczny S36X6, dla którego: (^ = 25,586 mm, d₂ = D₂ — = d_t = 31,5 mm, D_x = 27 mm, a_r — 3°

210 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub

arc tg -

= arc tg

6

*•31,5

= 3°28'.

Gwint ten spełnia warunek samohamowności, bowiem

q = arc tg    — = arotg ^’*_₀ = 5°43' > y = 3°28'.

cos a_r    cos 3

Warunek wytrzymałości na jednoczesne ściskanie i skręcanie jest spełniony z dużym naddatkiem (warunek ten może być niespełniony jedynie dla śrub bardzo krótkich).

Należy w tym przypadku sprawdzić, czy właściwie zastosowano wzór Tetmajera (czy smukłość 1 jest mniejszą od smukłości krytycznej = 90):

X = -——-=--trJ50___ 39 i

0,25 d, 0,25-25,586

obliczenie jest zatem prawidłowe.

Średnicę zewnętrzną powierzchni oparcia śruby d_a w gnieździe płyty (rys. 7.65) obliczymy z warunku na nacisk powierzchniowy. Dla sferycznej podkładki z brązu w połączeniu ruchowym przyjmuje się p_dop — = 12 MPa, stąd

/ 4 p

do > |    -

Pdop

Ą • 15000 a-12

= 39,9

mm.

Ze względów konstrukcyjnych przyjmiemy d₀ = 45 mm (w przypadku napędu prasy przez nakrętkę naciski mają charakter spoczynkowych i można przyjmować je znacznie większe).

Obliczenie nakrętki

Zakładamy, że materiałem na nakrętkę jest brąz krzemowy BK331, dla którego według PN-79/H-87026 R_m — 360 MPa. Przyjmując współczynnik bezpieczeństwa X_m = 4, obliczymy dopuszczalne naprężenia przy rozciąganiu

W rozwiązaniu osadzenia nakrętki w belce przedstawionym na rys. 7.66 nakrętka jest rozciągana:

Q

stąd

r.k

/ 4Q

4- 15000 z- 90

+ 36'^J = 38,8 mm.

Przyjmujemy d₂ = 42 mm.

Rys. 7.66. Połączenie nakrętki z belką górną

Średnicę kołnierza nakrętki d_k i jego wysokość h_k określa się konstrukcyjnie, gdyż przy obliczaniu wytrzymałościowym otrzymuje się wymiary bardzo małe. (Szerokość kołnierza ruchomej nakrętki oblicza się na nacisk powierzchniowy, przyjmując nacisk dopuszczalny jak dla połączeń ruchowych p_dop = 12 MPa).

Przyjmujemy d_k = 60 mm i h_k = 4 mm.

Wysokość nakrętki, przy założeniu na gwincie nacisku p_dop = 12 MPa wyniesie

H — Pn = P

_Q____    4-15000    .

X |n² — m” ~~ (36^! —27²)-12 T

~r~ \^{u u}i) pdop

1/ pdop

= 16,85 mm.

Aby zapewnić względnie dobre prowadzenie śruby przyjmiemy wysokość h = 50 mm.