T 196 7. Zasady obliczeń wytrzymałościowych śrub
P„ - - Psina = 6000sin30° = 3000 N,
Pt = Pcosa = 6000cos30° = 5196 N,
M = Pth+Pn{vi-l) = 5196-40+3000(35-20) = 252840 N-ram. Naciski na powierzchni styku wywołane siłą P„ są równe
Pn 3000
Pn
F,
1400
= 2,14 MPa.
Naciski wynikające z momentu M odciążają styk z lewej (na rysunku) strony i w punkcie G osiągają wartość
M + Pne „ Pml —-z- 11.
+ 3000-2,85 , 20\ „
.075237 \17,15 + 2 / 6,60 MPa’
a z prawej dociążają i w punkcie H wynoszą
252840
1075237
Pmp
M
.252840 + 3000-2,85 („ + 2J_ ^ ^
1075237
gdzie Iv jest momentem bezwładności powierzchni styku względem osi y przechodzącej przez środek ciężkości styku;
ly = + B Ali + + A\c-l# = 5°Vo°3 +50-20-17,15«+.
12
12
+
204
202(60-17,15)2= 1075237 mm4,
12
e — l —l,= 20—17,15 = 2,85 mm.
Aby na powierzchni styku w punkcie G nie powstał luz, musi być spełniony warunek (7.158)
lub
Pmln — Pw + Pn Pml 0 Pw > Pml—Pn = 6,60 —2,14 = 4,46 MPa.
Uwzględniając relaksacje naprężeń w śrubach przyjmujemy pw = 8 MPa.
Dla wywołania takiego nacisku, obciążenie wstępne śrub powinno być równe
PwFs 8-1400
Qw —
3733 N.
Obciążenie robocze śrub wynikające z siły P„
3000
3
= 1000
N,
a obciążenie śrub z lewej strony wynikające z momentu M
QrL —
Ml
2Z2 + (C-Z)2
252840-20 2 • 202 + (60-20)2
2303 N
i obciążenie śruby z prawej strony
M(C-Z) _ = Vri> 2Z2+(C-Z)2
252840(60-20) 2 202+(60 —20)2
= 4606 N.
Uwzględniając kierunki składowych obciążeń otrzymamy wypadkowe obciążenia robocze śrub
Qtl = Q"L - Q'r = 2303—1000 = 1303 N, QrP = -q;p~q;= -4606-1000 = -5606 N.
Zakładając współczynnik obciążenia roboczego śrub %=0,3, obliczamy wstępnie całkowite obciążenie śrub
Qcl = Qw+xQtl = 3733 + 0,3-1303 = 4124 N,
QlP = Qw+xQtP = 3733 + 0,3(-5606) = 2051 N.
Dla określenia dopuszczalnych naprężeń przyjmujemy współczynnik bezpieczeństwa Xe — 1,6 stąd
= 150 MPa
i ze wzoru (7.2) otrzymujemy średnice rdzenia śruby
d3
"i /
I 'kr
4-4124 Je -150
= 5,91
mm.
Przyjmujemy śruby z gwintem M8 o d3 = 6,355 mm.
Obliczenia sprawdzające
Obliczenie sprawdzające polega na weryfikacji wstępnie założonej wartości współczynnika %, uwzględnieniu naprężeń skręcających śrubę t, i określeniu współczynnika bezpieczeństwa Xe oraz sprawdzeniu warunku nacisków na styku wspornika z podłożem i warunku nieprzesuwania się wspornika.
Dla wyznaczenia współczynnika % obliczamy podatność śruby (patrz (7.60))