Stosunkowo mało opisaną metodą przetwórstwa tworzyw sztucznych jest termoformowanie. Ogólnie ujmując w procesie tym z półwyrobu (płyty, folii lub rury) podgrzanego wstępnie do określonej temperatury odpowiedniej dla danego tworzywa formuje się produkty o określonych kształtachf przy czym tworzywo podlega głównie odkształceniu sprężystemu. Tą metodą przetwórstwa wtórnego wytarzane są zarówno opakowania, jak i wyroby wielkogabarytowe.
TERMOFORMOWANIE - PODSTAWY
Rys. I. Kabina kombajnu MF 7270 AL BETA firmy Massey Ferguson z elementami osłonowymi wykonanymi w technologii termoformowania
Pod pojęciem termoformowanie kryje się kilka różnych technologii przetwarzania tworzyw termoplastycznych. Charakterystyczną ich cechą jest, że materiał wyjściowy występuje tu w postaci półwyrobu. Najczęściej jest to płyta, folia lub rura. Nie ma znaczenia, czy półwyrób do termoformowania pobierany jest z magazynu, czy wytwarzany bezpośrednio przed formowaniem. Termoformowanie zaliczane jest zatem do technologii przetwórstwa wtórnego (nie mylić z recyklingiem). Dobór półwyrobu zależy od przyjętej technologii przetwórstwa wtórnego i od wyrobu, jaki chcemy wyprodukować.
Ponieważ mówimy tu o przetwórstwie wtórnym, znaczy to, że przetwarzamy tu wyłącznie tworzywa termoplastyczne. Technologie termoformowania stosuje się do produkcji seryjnej i wielkoseryjnej, ale także z powodzeniem do wyprodukowania wyrobów w niewielkiej liczbie egzemplarzy. Trudno jest, więc jest opisywać wszystkie te technologie łącznie, gdyż różni je stopień trudności, wymagania co do materiału wyjściowego, maszyny i oprzyrządowanie konieczne w procesie produkcji, parametry procesu, a także sama organizacja produkcji i nakłady inwestycyjne konieczne do jej wdrożenia. Mimo to wszystkie technologie termoformowania opierają się na tych samych podstawach wynikających z zachowania się tworzyw termoplastycznych w podwyższonych temperaturach.
Pierwowzorem termoformowania prawdopodobnie były technologie tłoczenia blach. W obydwu przypadkach jako materiał wyjściowy występuje wyrób cienkościenny, najczęściej płaski. W wyniku przekształcania powierzchni w kształty bardziej
PłastNews 9’2008