m i
&Ji W •' "Ok, . • u’ • >
Poradnik przetwórcy tworzyw sztucznych
TERMOFORMOWANIE
W technologiach termoformowania materiałem wyjściowym jest tworzywo w postaci wyrobów płaskich, tj. płyt lub folii czy w postaci rur, co determinuje wybór maszyny oraz narzędzi koniecznych do wykonania produktu. Do przetwarzania półwyrobów płaskich używamy maszyn zwanych termo-formierkami, w odróżnieniu od maszyn przetwarzających rury zwanych butelczarkami, gdyż końcowym wyrobem jest tu najczęściej butelka lub zamknięty pojemnik. Termoformierki realizują operację nagrzewania tworzywa i operację jego kształtowania. Typowe maszyny wykorzystują do formowania podciśnienie (próżnię) i nadciśnienie.
Rys. Termoformierko uniwersalna wyposażona dodatkowo w systemem podawania folii nawiniętej na rolkę I odbioru uformowanych opakowań jeszcze nie oddętych od foEL (t&mofórmierka firmy IrtfraForm; dystrybutor firmo Almo Trend)
termoformierki Ifcrmoformierka do formowania z materiału płaskiego nazywana częstojjróimó^ką (rys. 2) zbudowana jest z kilku podzespołów z których najokazalszy na zewnątrz jest (10)
naammri.flńiY- Przr4wii tego otworu to ohagr roboenr ma-izjrjjy. Często próiniówkl wyposaża się w możliwość zmniejszania tego prześwitu umożliwiając w ten sposób użycie płyto mniej-szym formacie Ponieważ brzegi otworu podczas termofbrraowa-nia biota udrial w utwierdzaniu
Sltukslj wrmn/-nlf.p1 Najcię-idej konstruktorzy wykonują ten element konstrukcji w po-Mad ramld (S) x profili aamkoią-t»ch. Na let ramre umldżaaiia ieg płyta lub folia 1 jest oną dod-slgąiuuŁ gósy.lnną. ramką (4), awana dodakowa- W komorze ząq>oiUowauy.|esŁ&Łót dolny (9) z Qgęhanlm>em pozwalającym tu nich stofojy pionie. Na atole mocowane kat unjSEe cwaoc wonulaB (7). Zespół stół* wtórnuT połączony jot z iró-
I
dlem powietrza 1 urządzeniem do jego odprowadzania £g|kj|ftjt| próżniowy}. Svatem kanałów 1_ węży (11) musi zapewnić szybkie usunlgte powietrza z przestrzeni między.. wzornikiem a formowaną płytą,|ub folią. Służy on takie dojinprgwadzenia powietrza w celu kształtowania płytylub oddzielenia kształtki oa wzornika, Ponieważ do uformowania półwyrobu naleły
Iuumżu
i
t> i.i
podgrzać tworzywo do tury wysokiej elastyczności, dlatego termoformierki wyposaża-nc są.w grzałki- Możną oązywi-4de ogrzewać płytę lub folię poza stanowiskiem formowania. Nie jest to jednak korzystne, jedli uwzględni się wfappośri (jgorzy waw stanję Wysokiej jdltfyczno-własności tych wynika tefoglłjgd||gyaia pjasJdegę jSSteogZMnS*płyt podczas ich transportu. Dlatego też, nagrzewanie płyt lub folii poza stanowiskiem formowania stosuje się tylko w Uniach automatycznych lub przy formowaniu ręcznym. Najczęściej termoformier-ka posiada zespół grzałek górnych (3). Przy formowaniu płyt grubszych powinno się używać maszyn z dodatkowym zespołem grzałek dolnych (6). Ponieważ użycie grzałek dolnych sprawia wiele kłopotów, dlatego często poprzestaje się na użyriu tylko grzałek górnych. Nie zawsze jest to dopuszczalne. Znaczenie sposobów grzania przed formowaniem zostanie opisane w innym artykule. Aby próiniówka była maszyną uniwersalną powinna być wyposażona w mechanizm dodatkowego^^ jjóyiego (1). Umożliwia to inge-repete mechaniczną wcWępny rozdmuch płyty przez ograniczenie miejscowego podnoszę-riia"„baJoria*. Stołu górnego można też użyć do zamocowania dodatkowego wzornika (2) (prze-dwwzornika). W takim przypadku stół górny powinien być wyposażony w system nad mu-