P1030018 (2)

Jeremy Rijkin

1Umieć pracy

kosztami psychologicznymi, które wynikają z rzadszych kontaktów międzyludzkich, osłabiających więzi i lojalność wobec firmy³⁶. Mała grupa kierowników z AT&T próbowała ożywić dawniejsze więzi towarzyskie tworząc „wirtualną chłodnicę," jak ironicznie nazwali cotygodniowe wieczorne spotkanie, na którym można pogadać o interesach i poplotkować³⁷.

Aby przeciwdziałać nieprzyjemnym skutkom rozdzielenia pracowników od siebie, niektóre firmy - np. Ołivetti Research Lab w Cambridge w Anglii - eksperymentują z komputerami, które pozwolą na rozmowę 5 osób w elektronicznej wersji kontaktu bezpośredniego. Na ekranie komputera można rozmieścić 5 okienek, w których rozmówcy widzą siebie nawzajem w czasie pracy i wymiany informacji. Takie komputery mają spełnić oczekiwania dyrekcji, chcącej „wzbogacić elektroniczną komunikację o ludzkie ciepło i zdolność dostosowania się"³⁸.

Oszczędny handel

„Inteligentne" maszyny rewolucjonizują nie tylko biuro, lecz także wszystkie inne obszary sektora usług. Wielkie zmiany zaszły w handlu detalicznym i hurtowym. W dobie błyskawicznej komunikacji elektronicznej hurtownicy przestają być potrzebni. W rozdziale siódmym była mowa o tym, jak firmy handlu detalicznego, np. Wal-Mart, zupełnie pomijają hurt, przechodząc na bezpośrednie kontakty z producentami. Mając w każdym punkcie sprzedaży sprzęt komputerowy do monitorowania i skanowania, handlowcy mogą przesyłać zamówienia bezpośrednio do magazynu producenta za pomocą systemów elektronicznej wymiany danych. Zautomatyzowany magazyn wyposażony w sterowane przez komputer roboty oraz zdalnie sterowane wózki dostawcze, realizuje otrzymane zamówienie w kilka minut, bez udziału ludzkiej pracy fizycznej. W coraz większej liczbie magazynów funkcjonują kontrolerzy „w krzemowych kołnierzykach", zaś prawdziwych ludzi, którzy obserwują urządzenia i sterują ruchem, jest. niewielu. Automatycznie

³⁶ Wywiad z 24.03.1994.

|| Vanishing Offices s. A6.

³⁸ Bting There, „Technology Review" 5-6/1992 s. 44.

prowadzone pojazdy są zintegrowane z systemami transporterów sterowanymi przez mikroprocesory, z podnośnikami-robołami i innym sprzętem, który łącznie stanowi w pełni zautomatyzowany system magazynowania i wyszukiwania produktów. W rezultacie może wystąpić redukcja zatrudnienia przynajmniej o 25%.¹

Firma Andersen Consulting opublikowała wyniki badań wzrostu produktywności i oszczędności pracy ludzkiej w ponad 1000 przedsiębiorstw, którym udało się pomyślnie zreorganizować magazynowanie. Statystyki robią wrażenie. Epson Australia Ltd., producent komputerów i drukarek w Sydney, stwierdził skrócenie czasu przygotowania do realizacji usługi o 66%, oszczędność powierzchni o 43%, redukqę kosztów robocizny o 43% i kosztów operacyjnych o 25%. Sprzedawca samochodów fiat i peugeot | Buenos Aires, Sevel Argentina, zaoszczędził na redukcji powierzchni sprzedaży o 28% i na robociinie - o 26%. Szwedzka firma IME w Eslóv, sprzedawca surowców i części do koparek, zrealizowała po re-engineeringu oszczędności w wyniku spadku kosztów robocizny o 30%. Angielska firma Entertainment UK w Hayes Middy, dostawca oprogramowania rozrywkowego, uzyskała redukcję jednostkowych kosztów operacyjnych o 19% i kosztów robocizny o 26%. Firma hiszpańska Hemandez Perez w Murcia, sprzedawca warzyw konserwowanych, skróciła czas wstępnej obsługi klienta o 80%, zaoszczędziła na kosztach lokalowych 50% i robocizny 37%.⁴⁰

Nowe technologie informatyczne umożliwiają sprzedawcom i producentom połączenie się w jednym, ciągłym procesie, w którym niepotrzebne jest pośrednictwo hurtownika. W 1992 r. cała branża handlu hurtowego zwolniła z pracy 60 tysięcy osób. Od roku 1989 straciło tu pracę ponad ćwierć miliona osób⁴¹. Na początku następnego stulecia hurt, jaki znamy, przestanie istnieć; padnie ofiarą rewolucyjnych wynalazków z dziedziny sterowania i koordynacji elektroniczną transmisją.

196

197

1

Technology and Labor in Three Sernice Industries, U.S. Department of Labor: 1990, Bulletin 2367 s. 19.

Roy Harrison, Reinnenting the Warehouse: World Class Distributim Logistics, New York; Free Press, 1993 s. 331-335.

1992’ Job Market in Doldrums, „Monthly Labor Review" 2/1993 s. 9.