50475 P1030095 (2)

Jeremy Rijkin

sobie rozdzielania międzynarodowej pomocy i funduszy na rozwój. Co prawda większość pomocy zagranicznej nadal płynie od rządu do rządu, jednak rośnie liczba funduszy pomocy społecznej przydzielanej przez rządy paiistw | północy bezpośrednio organizacjom pozarządowym w krajach południa. W Stanach Zjednoczonych Fundacja Inter-American oraz Fundacja Rozwoju Afryki, utworzone przez Kongres, przekazują fundusze bezpośrednio organizacjom społecznym, zwykle na sfinansowanie projektów na rzecz trwałego rozwoju lokalnych społeczności. Amerykaiiska Agencja Rozwoju Międzynarodowego również wspiera projekty i inicjatywy lokalnych organizacji pozarządowych w całym Trzecim Świecie¹.

Zagraniczna pomoc dla organizacji pozarządowych zaczyna powoli rosnąć, a większość pieniędzy na wsparcie organizacji społecznych w krajach rozwijających się nadal pochodzi bezpośrednio od organizacji pozarządowych z krajów uprzemysłowionych. W latach 1970-1990 ich pomoc wzrosła z 1 do 5 miliardów dolarów. W roku 1991 prawie połowa prywatnych funduszy przekazanych trzeciemu sektorowi w świecie rozwijającym się pochodziła z USA².

Bezpośrednia pomoc zagraniczna udzielana organizacjom pozarządowym w Trzecim świecie będzie nadal rosła w miarę ich rozwoju i zajmowania się coraz większą liczbą ludzkich spraw na poziomie lokalnym. Miklos Marschall mówi, że równocześnie gospodarka społeczna będzie odgrywać coraz ważniejszą rolę na rynku pracy. Podobnie jak inni, Marschall uważa, że jedną z najważniejszych funkcji sektora pozarządowego jest oferowanie ludziom pracy w lokalnej społeczności. Jest też przekonany, że wiele nowych miejsc pracy powstanie właśnie w trzecim sektorze i że w dużej części będą one sfinansowane przez rządy centralne, które zamiast kosztownych programów sektora państwowego będą zawierać umowy z organizacjami pozarządowymi³.

Koniec pracy

Martin Khor, dyrektor Sieci Trzeeiego Świata, martwi się, jak rządy państw Trzeciego Świata będą finansować płace socjalne ludzi chcących pracować w sektorze niezależnym. Część funduszy będzie pochodziła z bezpośredniej pomocy zagranicznej dla organizacji pozarządowych, ale rząd będzie musiał wyasygnować resztę środków 1 dochodów podatkowych. Khor twierdzi, że ewentualne wprowadzenie podatku VAT powinno objąć technologie, produkty i usługi nabywane przez najbogatszych członków społeczeństwa. Rządy mogą odegrać kluczową rolę w wyrównaniu wielkiej niesprawiedliwości, jaka istnieje w krajach rozwijających się, poprzez opodatkowanie bogatych po to, by dać zatrudnienie biednym. Khor ostrzega, że redystrybucja dochodów jest kluczem do wsparcia gospodarki społecznej w krajach rozwijających się. Jeśli nie rozwiązano problemu społecznej dystrybucji dochodów, to nie można rozwiązać problemu rozwoju trzeciego sektora, bo nie ma innego sposobu na jego sfinansowanie³⁷.

Niezwykle szybki rozwój działalności trzeciego sektora zaczyna sprzyjać powstawaniu nowych międzynarodowych sieci powiązań. Organizacje pozarządowe z Północy i Południa wymieniają informacje, skupiają się wokół wspólnych celów tak, by ich głosy były bardziej słyszalne na arenie międzynarodowej. Często powtarzane zdanie: „myśl globalnie i działaj lokalnie", jest wspólnym hasłem jednoczącym ich wysiłki. Organizacje pozarządowe w większości krajów wykraczają poza obiegowe sentencje rządzące rynkiem oraz wąską ideologię geopolityki i nacjonalizmu. Ich nowa wizja ma perspektywę całej biosfery, zaś działacze są oddani lokalnej demokracji, odbudowie wspólnoty, służbie dla dobra innych ludzi oraz zarządzaniu szeroko rozumianą społecznością, tworzącą ziemską biosferę.

Pomimo wspólnej wizji przyszłości, organizacje pozarządowe z Północy i z Południa stawiają czoła różnym przeciwieństwom i priorytetom w obliczu trzeciej rewolucji przemysłowej. Miejskie organizacje muszą odnieść się do problemu rosnącego bezrobocia spowodowanego przez wzrost produktywności i nowe technologie zarówno w krajach rozwiniętych, jak i rozwijających się. Z kolei ^{4 5 6 7}

351

1

jji Duming, dz. cyt. s. 47.

2

   Humań Development Report 1993 s. 88.

3

   Wywiad z 4.05.1994. Miklos Marschall nie sądzi, żeby organizacje pozarządowe mogły kiedykolwiek zastąpić rząd, jednak małe organizacje są dużo bardziej skuteczne w walce z bezrobociem niż zbiurokratyzowane agencje rządowe. Znają one lepiej rzeczywiste potrzeby lokalne oraz położenie ludzi, w przeciwieństwie do rządu, który wszystkich wysyła na garnuszek opieki socjalnej. Powiększenie roli i odpowiedzialności trzeciego sektora zależy od jego współpracy z rządem w interesie gospodarki społecznej.

4

Wywiad z 18.05.1994. Martin Khor uważa, że trzeri sektor będzie odgrywał

5

coraz większą rolę jako rzecznik reform usług społecznych, jednak główną instytucją

6

gwarantującą dobrobyt i bezpieczeństwo mas ludzi w krajach rozwijających się

7

będzie nadal rząd.