P1040080 (3)

gl*0giizowana długość elementu g_0; Odcinek elementarny l_e jest to ^zn _oVyatości bez uwzględnienia wpjyj wierzchni pozwalająca na określenie ^c*^lf ^ wu innych rodzajów nierówności (rys-

Rys. 10.4. Ustalanie położenia odcinka elementarnego l i mierniczego L

BS ■—^li--** ^{u    l}2—”

Odcinek pomiarowy l_t jest to najmniejsza długość obszaru powierzchni przyjęta do określenia chropowatości. Odcinek pomiarowy zawiera jeden lub więcej odcinków elementarnych. Odcinki pomiarowe są znormalizowane i mogą wynosić: 0,08; 0,25; 0,8; 2,5; 8 i 25 mm.

Przy określaniu chropowatości powierzchni w kierunku prostopadłym do linii średniej profilu stosowane są, zgodnie z PN-87/M-04256/0, między innymi następujące parametry:

-    średnie arytmetyczne odchylenie R_a,

-    wysokość chropowatości wg 10 punktów R .

-    maksymalna wysokość chropowatości R_m.

Średnie arytmetyczne odchylenie R_a profilu linii średniej jest to średnia wartość odległości punktów [y_lt y₂, ..., y.) profilu zaobserwowanego od linj* średniej (rys. 10.5a) na długości odcinka pomiarowego l_t. Odchylenia od tiM¹ średniej sumują się bez względu na ich znak algebraiczny:

1 - Kp.    ⁽¹°”

A

lub w przybliżeniu

(10.2)

^Ra ⁼ H

Wysokość R_z nierówności jest to średnia odległość pięciu najwyżej położonych wierzchołków od pięciu najniżej położonych punktów wgłębień na długości odcinka elementarnego l_c, mierzonych od linii odniesienia równoległej jo linii średniej (rys. 10.5b):

_Rz = ₍₁₀₃₎

Rys. 10.5. Zasada obliczania parametrów R_a i

Maksymalna wysokość nierówności R_m jest to odległość między dwiema liniami równoległymi do linii odniesienia, z których jedna przechodzi przez najwyższy punkt wzniesienia, a druga przez najniższy punkt wgłębienia profilu zaobserwowanego.

10.2. METODY I NARZĘDZIA POMIAROWE

Oceny stanu powierzchni można dokonać przez sprawdzenie (porównanie z wzorcami chropowatości), względnie drogą pomiaru dotykowego lub bezdotykowego. Do określenia chropowatości powierzchni używane są przyrządy optyczne, mechaniczne, pneumatyczne i elektryczne.

W2.1. Metody oceny chropowatości za pomocą wzorców

W porównawczej metodzie oceny chropowatości powierzchni używa się korców chropowatości i stosuje metodę wzrokową lub dotykową. Metody te

123