P1050372

12 Wynagrodzenia w fon*,

ftnflfga Wynagrodzenie pełni lakże funkcje społeczne. Pole. społeczna ga ono na majątkowym przysporzeniu po stronie pracownika. a więc dostarcza mu środków na utrzymanie. Powszechność wynagrodzeń spowodowała zainteresowanie nimi prawodawcy; najliczniejszą grupą podatników podatku dochodowego od osób fizycznych są przecież pracownicy, a więc wynagrodzenia stanowią źródło dochodów nic tylko pracowników, ale także Skarbu Państwa.

Charakter prawny

Wynagrodzenie to świadczenie konieczne, o charakterze przysparzającomająikowym, które pracodawca jest zobowiązań}' wypłacać okresowo pracownikowi w zamian za wykonywaną pracę, świadczoną w oparciu o wiążący pracownika i pracodawcę stosunek pracy (uchwała SN z 30 kwietnia 1986 r„ 111 PZP 42/86. OSNCP z 1987 r. nr 8. poz. 106). Następuje przesunięcie majątkowe powodujące wzbogacenie pracownika kosztem majątku pracodawcy. Jest to jednak świadczenie wzajemne, czyli „odpowiedź" pracodawcy na wykonywanie przez pracownika swoich obowiązków.

Charakter Wynagrodzenie ma charakter roszczeniowy. Jeżeli pra-roszczeniowy codawca nie wypłaci wynagrodzenia, pracownik może dochodzić swoich roszczeń na drodze sądowej. Natomiast wypłata po terminie uzasadnia wypłacenie także odsetek ustawowych (lub innych określonych w umowie). W przypadku osób pozostających w stosunku pracy postępowanie sądowe jest bezpłatne, a osoby świadczące pracę na podstawie umów cywiloprawnych mogą dochodzić swoich roszczeń przed sądem na zasadach ogólnych. Zgodnie bowiem z art. 463 k.p.c.. pracownik dochodzący roszczeń

z zakresu prawa pracy oraz ubezpieczony nie maja obowiązku uiszczania opłat sądowych.

Forma wynagrodzenia

Podstawową formą odpłatności jest spełnienie świadczenia wzajemnego w formie pieniężnej. Obowiązuje zasa- Zasada da walutowości. Zgodnie z art 358 k.c.. z zastrzeżeniem watotewośd wyjątków w ustawie przewidzianych, zobowiązania pieniężne na terenie Polski mogą być wyrażone tylko w pieniądzu polskim. Jeżeli przedmiotem zobowiązania od chwili jego powstania jest suma pieniężna, spełnienie świadczenia następuje przez zapłatę sumy nominalnej, chyba że przepisy szczególne stanowią inaczej (zasada no- Zasada minalizmu; art. 358' k.c.). Strony mogą zastrzec w urno- nomfoaltanu wie. że wysokość świadczenia pieniężnego zostanie ustalona według innego niż pieniądz polski miernika wartości (np. kursu euro czy dolara).

Zaplata wynagrodzenia może nastąpić w gotówce (do ręki lub przekazem pocztowym) lub bezgotówkowo (przede wszystkim w formie przelewu). Sposób zapłaty wynagrodzenia powinien być określony przez strony.

Wypłaty wynagrodzenia dokonuje się w (ornie pieniężne! (art 86 S Z Ilp.J. Częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jest jednak dopuszczalne. ale tylko wówczas, gdy przewidują to ustawowi przepisy prawa pracy Mi riilal zbiorowy pracy.

Restrykcyjno# przepisów prawa pracy dotyczących wynagrodzenia powoduje, iż są one często obchodzone. Możliwość wypłaty wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna jea powszechnie negowana, nawet przy zgodzie pracownika. Jednak można wykorzystać w tym celu instytucję