P1520786

Prawa te muszą być zawsze zachowane, bowiem utrzymanie stałej mobilności i fizjologicznych wielkości przestrzeni wodnych jest podstawą homeostazy ustrojowej. Zmiana składu jonowego (ciśnienia osmotycznego) w jakiejkolwiek przestrzeni płynowej powoduje zawsze zmianę zawartości elektrolitów i wody w innych przestrzeniach.

Tabela 10.2. Skład elektrolitowy płynów ustrojowych

Kationy	Osocze	Płyn tkankowy	Płyn wewnątrz komórkowy	Aniony	Osocze	Płyn tkankowy	Płyn wewnątrz komórkowy
	mEq/l				m£q/l
Sód	142	146	10	chlor	101	113	3
Potas	4	4	160	węglany	27	31	10
Wapń	5	3	2	białka	16	3	65
Magnez	2	2	26	inne aniony (S04"^2, P04-3)	9	8	120
Razem	153	155	198	razem	153	155	198

10.3.3. Regulacja objętości i składu płynów ustrojowych

Regulacja ta dotyczy:

-    utrzymania stałego stężenia jonów Na⁺, K⁺, Cl” w płynach ustrojowych,

-    utrzymania stałego stężenia jonów wodorowych,

-    utrzymania stałego ciśnienia osmotycznego,

-    utrzymania stałej ilości wody i stałego rozmieszczenia w organizmie.

Narządem, który odgrywa główną rolę w tej regulacji są nerki, ponieważ mają zdolność do regulacji ilości wydalanej z moczem wody oraz elektrolitów. Regulacja ta zachodzi w trakcie przepływu moczu pierwotnego wzdłuż nefronów i polega na resorpcji wody i elektrolitów ze światła kanalik^ do krwi lub sekrecji z krwi do moczu pierwotnego. Sprawność tego procesu zależy od ilość krwi przepływającej przez nerki, wielkości filtracji kłębkowej oraz regulacji nerwowej i hormonalnej tych procesów. Do hormonów wpływających w głównym stopniu na powyższe procesy zaliczamy:

-    aldosteron (stymuluje resorbcję sodu i wody w nerkach),

-    angiotensynę II (reguluje przepływ krwi przez kłębki nerkowe oraz stymuluje wydzielanie aldosteronu i wazopresyny),

-    wazopresynę (zwiększa resorpcję wody w kanalikach dystalnych i zbiorczych w nerkach).

Oprócz wymienionych hormonów skład i objętość płynów ustrojowych regulują inne hormony, jak: parathormon, tyroksyna, trijodotyronina, kortyzol,