P1590167

W okri ;sfe formowania H gonad leżu one na pranerczu (ciałI w odcinku mniej więcej środkowym. Z części dogłowowej i I — ogonowej pranercza powitają wiązadła. Część, która biegnie w kierunku doogonowym, tworzy wyraźne i mocne wiązadło, jądrowód (gubema-culum testis). Koniec tego wiązadła przytyka do ściany brzucha w okolicy późniejszej szczeliny pachwinowej. W tym miejscu przyczepu jądro-wodu powstaje rodzaj małego uwypuklenia, kieszonka albo kaletką pachwinowa, która zagłębiając się tworzy uchyłek, wyrostek pochwowy otrzewnej, przez który to Jądra wydostają się z jamy brzusznej do worka mosznowego. Worek mosznowy jest przekształconymi wyrostkami pochwowymi. Z lewej i prawej strony, zrastającymi się w linii środkowejKanał pachwinowy pozostaje u wszystkich gatunków zwierząt otwarty (różnica w stosunku do człekokształtnych i do człowieka). Zstępowanie jąder jest procesem, który przebiega u zwierząt przeważnie w drugiej połowie życia płodowego. Jedynie u bydła zstępowanie jąder następuje nieco wcześniej i opisane Jest jako proces, który występuje w trzecim miesiącu ciąży. Natomiast u mięsożernych zstępowanie jąder jest opóźnione, np. u psów następuje dopiero po urodzeniu. Poza prawidłowym przebiegiem zstępowania jąder istnieją także pewne zaburzenia, powodujące zatrzymanie jednego lub obu jąder w jamie brzusznej lub w kanale pachwinowym i wtedy mamy do czynienia z osobnikami, które nazywamy wnętrami (cryptorchis).

W czasie różnicowania się zewnętrznych narządów płciowych u samic następuje słabszy rozwój wyrostka płciowego, z którego powstaje twór homologiczny prącia, łechtaczka (clitoris). W zawiązku łechtaczki możemy wyróżniać obecność ciał jamistych, ale oczywiście w znacznie mniejszym stopniu niż u samca.

Rozwój zewnętrznych narządów samicy głównie idzie w kierunku rozbudowy dwóch fałdów moczo-płciowych, znajdujących się około szczeliny w postaci zawiązków warg sromowych. Zależnie od gatunku zwierzęcia, rozwój ich biegnie silniej lub słabiej. Szczelina moczo-płcio-wa jest silnie zaznaczona i wydłuża się w kierunku odbytu. W początkowym odcinku zatoki moczo-płciowej, poza miejscem ujścia przewodów Wolffa, tworzy się cewka moczowa. Cewka moczowa łączy zawiązek pęcherza z zewnątrzną częścią zatoki moczo-płciowej, a mianowicie z zawiązkiem pochwy. U niektórych gatunków zwierząt utrzymuje się w tym miejscu przegroda łączno-tkankowa, którą nazywamy błoną dziewiczą (hymen), a która przeważnie nie zamyka zupełnie pochwy i najwyżej tworzy półkoliste lub półksiężycowate fałdy.

Rozwojowe różnice gatunkowe w budowie narządów rozrodczych

Omówiony poprzednio przebieg rozwoju zarówno gonad, jak i dróg wyprowadzających komórki płciowe przebiega różnie u poszczególnych grup systematycznych zwierząt.

Stosunkowo łatwo możemy dopatrywać się jakiejś linii filogenetycznej w rozwoju narządów rozrodczych, nawet tych gatunków zwierząt które zostały udomowione i wykorzystane jako zwierzęta gospodarskie Przykładem może być rozwój narządów samic z przewodów Mulleri Siedząc stopień zrośnięcia się dwóch parzystych przewodów Miille'