P211009 24

<4 widti

nr i :$!lj

MAREK ADAMCZEWSKI

NARODZINY

HERALDYKI,

CZYLI JAK POWSTAŁY HERBY

MAREK ADAMCZEWSKI asystent w Instytucie Historii Uniwersytetu Łódzkiego, badacz heraldyki i sfragistyki

Symbole, czyli znaki zastępujące bądź przywodzące na myśl pojęcia, czynności lub przedmioty, towarzyszyły ludziom od początków ich istnienia. Używano ich w magii, w obrzędach religijnych, ceremoniale dworskim. Pojawiły się w obyczajowości wojennej, na polach bitew. Wojownicy, a przede wszystkim wodzowie zwykli swe tarcze i proporce ozdabiać rysunkami. Owe barwne kompozycje pełniły wówczas dwie funkcje - usprawniały proces dowodzenia oddziałami (umożliwiały szybką orientację w położeniu poszczególnych jednostek) oraz wypełniały funkcje magiczne, z pogranicza ludzkich wierzeń i nadziei. W tym ich drugim znaczeniu sądzono, ii najlepsze cechy namalowanych istot, czy też przedmiotów, w tajemny sposób wnikały w wojownika, czyniąc go skuteczniejszym w boju.

Rysunkami ałoMi swe taicat starożytni Grecy Rzjmaaie aekwi legionom i kohortom odrehce insygnia Nad walczącymi pod Hasnafs powiewały barwione sztaadary. a w> jowmcy oto aran 2 jednakową wprawą posługiwali aę tarczami oedotao-ayi ranrywfHi naopappi aa. k świata zmeagfL

li ilaal ■ laalila ■iyjri a — rażytnosd i we «aeann aedaHme-ca. osę Btoaoay an;ii.fnia‘ z rycets-kaai berłaa Te Umea pojawiły się w Earopic Zarhodnirj dopiero w XII w. Goi roeaa odeozmalo zeald aojanió* spod Hidiap od herbów rycerzy spod Graeaaids'' Ot6t ci pierwsi aźywal imWw osobistych. kłcatyfikajęcyck koniirmi osobę, które tyko w wyjątkowych sytuacjach p»«taiijw iao z pokolenia aa pokolenie- Dopiero od XD w. celowo i Loastk wgarnie sto-sowaao ramrbr dirriiii inii aa ba. A wbdsde aa óbirdia lanfci go-da zasadzała sic gapci berta. Dra-gn deseMEB. aa ktery iwaui asa-ge średsaonaecay huokł. byto pole. w który osadroao mak. W tissyce-ner hmfcłycc smdi saę akr uroi rycerska.

Herby pojawią się w 2 ćwierci XII w. lóaaouekae w akia kn-jach Eortfy ?arhodairj Piftąór zbr 1135-1155dasarająiaowKarprzy-swjaai godeł b 1 ahł w aajw h wśród rycersfa Aagk. Franca. Rzeszy Ne-aarrkirj Hsgpana t IM. Ptarw-dopodobam «*ęc w ty okresie abst-aa|j takie okefcoaosa. które akt-w|y saeraeaie ar aeaaa idea.

Historycy heraidyto sTm—le—ł kdkateoei ■ jija;ain|giryrli iAokaam-sb pcjaaaeaaa ssę bwhda Zaaapaad-aaesszą ■    wywaaaaą wsw

róaęmdnanąaaaritaaaody herbów. Jg 1 ■clry ybą. a rcsawie —e sag —itr lyryirb ros saabów wywalają pntctakkaa aacbadaęce w sataee wejeyą. a yede wstysakaa taiły lyorkey nasaaaba Hebe gaimafcowy wahakal iwan węjy-ida. Myt    poaaaaia

ryeerm seawakt ssę ywadtome od-caytaaae godb nasaaltw—ejro- aa w

10