r
248
przyjmując chropowatość bezwzględną
kt ■ 0,015 mm (14)
odpowiadającą średnim warunkom eksploatacyjnym.
Jeżeli
Re, > Resrss210s (15)
wówczas graniczna chropowatość względna, poniżej której profil jest aerodynamicznie gładki, nie zależy od liczby Reynoldsa i wynosi
a. Jeżeli kjsx < (kjs)v, mamy do czynienia z profilem aerodynamicznie gładkim, wówczas obieramy cięciwę
b. Jeżeli (kjsj > (kjs)v, powierzchnia jest aerodynamicznie szorstka. Optymalna w sensie termodynamiczno-przepływowym Cięciwa wynosi
> Sopo
(17)
Gdy pozostajemy przy wartości s, = Sj. Gdy
J < *opi»
przyjmujemy wartość większą od niezbędnej ze względów wytrzymałościowych obierając
*1 ~ sopf
Wartość ta nie musi być dotrzymana dokładnie, z uwagi na małą wrażliwość strat, ze względu na odchyłkę
ós = s—sopl.
Po ustaleniu cięciwy s, obliczamy smukłość łopatki
I - 7 oraz 1/Tt = ^ (18)
Ji ‘i
i z Atlasu profili (por. rys. V1.5) znajdujemy dla wybranego profilu współczynnik strat
gdzie fc, uwzględnia zmianę kąta x0 w porównaniu z optymalnym dla danego profilu, k2 uwzględnia wpływ liczby Macha różnej od wartości nominalnej danego profilu.
Jednocześnie z wykresu xK(kJs, Re) (rys. V1.2) odczytuje się współczynnik korekcyjny zależny od chropowatości względnej. Dla profilu chropowatego
ClA ~ Zr'CA'
(20)
Szczegajew [44] zaleca dodatkowo zwiększyć tak obliczony współczynnik, przyjmując
Ci = Cxx + (0,01-0,03).
(21)
Dodatek 0,01—0,03 uwzględnia realne warunki napływu w palisadzie. Są one gorsze niż w normalnych badaniach statycznych palisad, przez co dane atlasowe są nieco zaniżone. Główną jednak przyczyną konieczności uwzględniania tej zryczałtowanej poprawki są zaniżone straty brzegowe podawane w Atlasie.
Straty w wieńcu kierowniczym możemy określić również korzystając ze wzorów (VI. 1), (VI.11), (VI. 12), (V1.14), (V1.16) i (V1.17) oraz z wykresów podanych na rysunkach VI.11 —VI. 13:
— straty w palisadzie
(2U)
CpO —/(ao» ai)»
(21.3)
— straty krawędziowe
Ca = ka-—-■
* astsma,c
(21-4)
— grubość krawędzi spływu
S/s = 0,01 -0,025,
(21.5)
— współczynnik strat krawędziowych (rys. VI. 12)
k, =/(da),
— straty brzegowe
(21.7)