1
PRZYKŁAD 1„68
Następujące ciągi są ciągami arytmetycznymi o wskazanej różnicy i wyrazie:
Pienią
a) l, 3,5.7,9,...
b) -1,-7, -U, -15, -19, ,..
i
Wzór ogólny na n-ty wyraz ciągu arytmetycznego ma postać: SSi | M -i) r.
Suma n początkowych wyrazów ciągu arytmetycznego wyraża się wzorcu
2
Przykład 1,69
Aby wyznaczyć wzór ogólny ciągu określonego w przykładzie 1.68a, wykom stamy wzór 1.3. Ponieważ o, = 1 oraz r = 2, otrzymujemy an = 1 + (n -1):| a stąd mamynn = 2n - 1.
Przykład 1,70
W celu wykazania, że ciąg określony wzorem an = 3n- 2 jest ciągiem arytmetyk nym, należy zbadać, czy różnica an+l - an jest stała (niezależna od n). Poniewś onłI = 3(n +1) - 2 = 3n +1, dlatego on+1 - an = 3/t +1 - (3n - 2) = 3=r. Badan różnica jest stale równa 3, co prowadzi do wniosku, że (a„)n M jest ciągiea arytmetycznym o różnicy r = 3. Znając różnicę ciągu arytmetycznego (fljjp możemy na podstawie wzoru (1.4) wyznaczyć sumę pięciu początkowych jego wyrazów ^=^-5--^-5=35.
Definicja 1.63. Ciąg liczbowy (<*„)„elN, nazywamy geometrycznym wtedy i tylko wtedy, gdy jest co najmniej trzywyrazowy i każdy jego wyraz, począć od drugiego, powstaje przez pomnożenie wyrazu poprzedniego przez stali} liczbę q, zwanej ilorazem ciągu.
Definicję 1.63 możemy zapisać symbolicznie w następujący sposób^
ciąg (*„)„„*• jest geometryczny « 3 V a„+1 =an-q.
Przykład 1.71
Poniższe ciągi to przykłady ciągów geometrycznych o podanym ilorazie i pierwszym wyrazie: b) -3,6, -12,24, -48,ą g-2, a, = -3.
Wzór ogólny na n-ty wyraz ciągu geometrycznego ma postać:
(1.5)
Suma n początkowych wyrazów ciągu geometrycznego wynosi:
Przykład 1.72
Aby wyznaczyć wzór ogólny ciągu geometrycznego określonego w przykładzie 1.71a, wykorzystamy wzór (1.5). Ponieważ a, = 1 oraz , otrzymujemy
an =1 ' a stąd mamy a„ = —r.
Przykład 1.73
uauaj^w wauuou nutaz-u — ,
giem geometrycznym. Mamy:
Badając wartość ilorazu ty-, możemy ocenić, czy ciąg \=3- (~j) jest eią-
Korzystając z wzoru 1.6, możemy obliczyć sumę czterech początkowych wyrazów tego ciągu:
Dla dowolnej) ne N+ badany iloraz jest stały, co oznacza, że ciąg (bn)n4ł^ jest ciągiem geometrycznym, 0 pierwszym wyrazie ft* = 3-(-— J =-— oraz ilorazie q=-—.