PICT2493

36

Tektonika monoklinahta

Dla obstaniu o budowie monoklinalnej typowa jest tzw 'tceżha kraw(tł;i<mtj, która charakteryzuje się występowaniem progów denudacyjnych (etyli strukturalnych). Poszczególne progi odpowiadają wychodniom warstw odpornych po przegradzanych warstwami mało odpornymi (ryc 24)

Ryc. 34. Profit progu dcmdarrjneąo

Skały budujące dolną, spłaszczoną część progu ulegają wskutek małej odporności szybkiemu niszczeniu, co zmusza (poprzez „podkopywanie") nadległe odporne warstwy do przemieszczeń o charakterze ruchów masowych (obrywanie, odpadanie) i wolnego cofania się

Do wyraźnych progów denudacyjnych należy wspomniana poprzednio wapienna kuesta jurajska stanowiąca zachodnią granicę Wyżyny Krakowsko - Częstochowskiej.

Jeśli warstwa odporna i przepuszczalna leży na mało odpornej, w obszarach płytowych lub monoktinalnych tworzy się stok wypukło-włdęsły, natomiast przy odwrotnym ułożeniu warstw - stok wypukły (tyc. 25).

Ryc. 25. Kształt stoku a bodowa geologiczna:    1 - skala odporna

2 - skala molo odporna

■4.1.2.3._Tektonika fałdowa

W górach o budowie fałdowej, których powstawanie schematycznie ilustruje rycina 26. rzeźba

może być zgodna lub niezgodna z przebiegiem jednostek tektonicznych. Rzeźba jest zgodna, gdy przebieg grzbietów pokrywa się z przebiegiem antykiin, a przebieg dolin z przebiegiem synklin (tyc. 27)

Ryc. 26. Schematyczny rysunek obrazujący powolne pogryzanie się gcosynkliny i wypełnianie jej przez osady, a potem sfaldowamc osadów gcosynklinalnych i ich wypiętrzenie, w wyniku czego powstały góry

;i ł.^v i /

Ryc. 27. Zgodność (a) i niezgodność (b) rzeźby z tektoniką, Pm - powierzchnia morfologiczna

•/. /. 2.3.1. Inwersja r:eżbv

w miejscu

Niezgodność czyli inwersja rzeźby (odwrócenie rzeźby) ma miejsce wówczas, gdy synklin wznoszą się grzbiety, a w miejscu antyidin ciągną się doliny.

Przyczynami inwersji rzeźby mogą być: