172 Janusz Osioja-Zagórsk
2 Ecxmom*c At the dechnr of the Btonze Age and even morę so — in the olderpła*, aftbe Hallstatt period (HaC). w most areas of the northwestem zonę of the Oder and fo Vistuia nver basms. a> well as m Pomerania, economic acticities substanóally intensif^ both in sad cultuiauon and an animal husbandry; also the natura! environment vu non intensnełyecpiorted.itr gathenng. huniingand fishingconsiderably increaaed.Th»** a óireci rtwłt of the miouiły menttoned transformations in the set element atructun Tcgetber nth the coocentrauon of the population in fortiAed settlements and m ntmdefrfłsiveseiUements, the economic activiues of the individual ecumenes increased.2; ' a difficult to imagme that the pooriy cułtivated soil. and primitive animal huŁbandryct a domestic scalę. wouM provide meansof suhsistence which would fuily cover the gro fim—itrr The necessity. therefore. arose for a morę intensive expJoitatios •/
the gathering. huntmg an fishing- The intensified. and sometimes even wastefui, econonyj activjties soon led to 1arge ecoiofic devastabons of individual. intensively settled rac-ro-regions The prev»ousły mentioned climatic changes were an additional foctor preapt* ung the unfavourable environmentaJ transformauons. These changes in the nauia nmroamnfl undoubiedly caused stgmficanl economic perturbatlona. If should, thertht, be assumed that at the tum of HaC and HaD i.e. in the phase of intensive developmeatf the i culture settlement, great defkaency in alimentary means was evident De 1
morę and morę limited possibihues of prodduang and obtainig food causes far-reaefażą l changes in the struci ure of settlement. The first symptoms were the abandoning of th torhfied settlements and the deserting of the hitherto densely populated rmero-regin* which led to a disarry of the economic temtonal commes. These changes, obrindi caused further disturbances in the economic system. While the formerly ezplonec , imindation zones shrunk. the necessity arose Co move. to regions beyonć the innndrta zones. where stroog. podsolic prevailed. difficult to cultivate. The lack of appropnale tooas caused additional dżfficulties in the ezplonabon. limiting the possibilitśes of obtanf pronsons. The necessity, therefore arose to reduce human groups who pursued eontmne economic activiues and changes followed in ihe hitherto prevailing economic system. Tb economic model, however. was still complex and regionally difTerentiated. The necessaij provisions of individual human groups could. further on, be satisfied trough cultivatioatf the soil. of animal husbandry and of other occupations sucn as ga the ring, hunting at fiyhing
Adres autora: Doc. dr hab. JANUSZ OSTOJA-ZAGÓRSKI, Zakład Archeolog: Wielkopolski IHKM PAN. Zwierzyniecka 20, 60-814 Poznań
Wadaw Florek
ROZWÓJ SIECI RZECZNEJ PRZYMORZA NA PRZEŁOMIE OKRESÓW SUBBOREALNEGO I SUBATLANTYCKIEGO A DZIAŁALNOŚĆ CZŁOWIEKA (NA PRZYKŁADZIE SŁUPI I ŁUPAWY)
Badania nad postglacjalnym rozwojem dolin Słupi i Łupawy (ryc. 1), prowadzone pod kierunkiem autora (Problem międzyresortowy MR 125. temat 06.6) potwierdziły pogląd, iż po okresie funkcjonowania odpływu ekstraglaęjalnego typu sandrowego, dolin marginalnych i odpływu pradolinnego nastąpił okres formowania dolin rzecznych (por. W. Deecke 1911; K. Keilhack 1930; J. Sylwestrzak 1973; 1978a, b: DPiasecki 1976; 1982; i inni).
Z rozcięciem form marginalnych fazy gardzieńskiej (?), co przypadło nabólling (W. Florek 1984, s. 47; E. Florek, W. Florek 1986; S. W. Alexan-drowicz, W. Florek, K. Zaborowska, J. Zachowicz, w druku) wiązało się uformowanie terasy nadzalewowej Słupi w rejonie Słupska. Schyłek vistulianu i początek holocenu (preboreał) przyniosły ekspansję zbiorników wodnych, które zajmowały obniżenia po martwych lodach, wytopionych nalediach i opuszczonych korytach rzecznych. Schyłek okresu preborealnego przyniósł zanik tych zbiorników (W. Florek 1984, s. 34—35; S. W. Alexandrowicz. W. Florek, K. Zaborowska, J. Zachowicz, w druku).
W okresie borealnym (jeśli wziąć pod uwagę datowanie palinologicz-ne) bądź z początkiem okresu atlantyckiego uformowało się koryto meandrowe Słupi (W. Florek 1984, s. 24—25; W. Florek, w druku; E, Florek, W. Florek 1986) wcięte w starsze poziomy morfologiczne (ryc. 2). Zaczęła powstawać równina zalewowa. Z równi zalewowej Łupawy znane są podobne paleomeandry, datowane jednak dopiero na środkową część okresu atlantyckiego (W. Florek 1984, s. 50). Ta, aczkolwiek niedostatecznie udokumentowana, asynchroniczność roz-