144 Rozdział 6
zdrowia, co należy do zadań GOPR, TOPR i innych organizacji ratowniczych;
• określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu górskiego, obiektu i urządzenia;
• informowaniu i ostrzeganiu o warunkach pogodowych oraz zagrożeniu lawinowym, powodującym utrudnienia i zagrożenia dla zdrowia i życia osób;
• prowadzeniu działalności profilaktycznej i edukacyjnej w zakresie bezpieczeństwa w górach.
W porównaniu z ustaleniami rozporządzenia z 1997 r. powyższe ogólne podstawy zapewnienia bezpieczeństwa przebywania w górach są szerzej ujęte. W tym zakresie wskazany projekt słusznie zwraca uwagę na znaczenie profilaktyki, edukacji oraz rozpowszechniania informacji o niebezpieczeństwach w górach.
Nieliczne postanowienia projektowanego rozporządzenia z 2007 r. odnoszą się do obowiązków osób fizycznych korzystających z terenów, obiektów i urządzeń w górach, a więc do turystów i uczestników rekreacji w górach. Szczegółowe bowiem obowiązki tych osób mają określić załączniki do tego rozporządzenia. Te ogólne obowiązki turystów i uczestników rekreacji w górach są całkiem oczywiste także obecnie, skoro będą sprowadzały się do przestrzegania zasad korzystania z danego terenu, obiektu i urządzenia oraz informowania GOPR, TOPR i innych organizacji ratowniczych oraz służb ustawowo powołanych do niesienia pomocy o zaistniałych wypadkach oraz nadzwyczajnych zagrożeniach.
Nowością projektowanego rozporządzenia z 2007 r. ma być zakaz korzystania z terenów i urządzeń przeznaczonych do uprawiania narciarstwa, jak też uprawiania turystyki górskiej, rekreacji ruchowej i sportu w górach w stanic po spożyciu alkoholu lub w stanie nietrzeźwości, jak też pod wpływem środków' odurzających. Wydaje się, że ten na pierwszy rzut oka słuszny zakaz jest jednak zbyt szeroko ujęty i nawet sprzeczny z tradycją góralską, która podczas kuligów przewiduje serwowanie na rozgrzewkę tzw. herbaty góralskiej. Wyegzekwowanie tego zakazu jest w praktyce niezmiernie trudne, o ile w ogóle możliwe. Być może z tego powodu projektowane rozporządzenie ogranicza się do zastanawiającego ustalenia, że naruszanie zasad bezpieczeństwa podczas korzystania z terenów i urządzeń przeznaczonych do uprawiania narciarstwa, jak też uprawiania turystyki górskiej, rekreacji ruchowej i sportu w górach jest niedozwolone. nie łącząc z tym żadnych sankcji karnych. Taki przepis prawny jest po prostu zbędny.
Szczegółowe warunki bezpieczeństwa osób uprawiających turystykę górską. rekreację ruchową i sport w górach mają zostać określone w zał. nr 1 do projektowanego rozporządzenia Rady Ministrów z 2007 r. Jako podstawową formę udostępnienia terenów górskich projekt wskazanego załącznika wymienia wyznaczenie górskich szlaków turystycznych i narciarskich, ułatwiających orientację w terenie. Dla bezpieczeństwa na tych szlakach będzie miało szczególne znaczenie wprowadzenie zakazu ruchu pieszego na szlakach przeznaczonych wyłącznie dla turystyki narciarskiej oraz ustalenie zasady pierwszeństwa ruchu pieszego na szlakach turystycznych, na których jest dopuszczony ruch pieszy i turystyka narciarska. Przewidziano zorganizowanie służby lawinowej w regionach górskich Polski południowej przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej w ciągu dwóch lat od wejścia w życie projektowanego rozporządzenia. Pozwoli to na ogłaszanie komunikatów lawinowych o stopniach zagrożenia lawinowego nie tylko w Tatrach, jak to jest obecnie. Ponadto wskazany projekt załącznika przewiduje, że imprezy sportowe i rekreacyjne
0 charakterze amatorskim organizowane w górach powinny być przeprowadzane zgodnie z regulaminami związków sportowych oraz sportowych organizacji międzynarodowych. Taka impreza powinna być zabezpieczona przez ratowników GOPR lub TOPR w zakresie i sposobami uzgodnionymi z organizatorem.
Z kolei szczegółowe warunki dla terenów i urządzeń służących uprawianiu narciarstwa ma określić zał. nr 2 do projektowanego rozporządzenia Rady Ministrów z 2007 r. Ustalenia te przewidują odpowiedzialność zarządców kolei linowych i wyciągów za zapewnienie warunków bezpieczeństwa na terenach
1 urządzeniach służących uprawianiu sportów i rekreacji, jak też za informowanie i ostrzeganie o niebezpieczeństwach oraz oznakowanie terenów i urządzeń przeznaczonych do uprawiania narciarstwa, zwłaszcza znajdujących się przy urządzeniach transportu górskiego, kolejach linowych lub wyciągach narciarskich. Tej treści projektowany przepis prawny nie dość, że jest nieprecyzyjnie sformułowany, to regulowałby tzw. materię ustawową i powinien znaleźć się nie w załączniku do rozporządzenia lecz w ustawie o kulturze fizycznej z 1996 r. Trzeba też zgłosić analogiczne zastrzeżenia do ustaleń omawianego projektu załącznika w kwestiach odpowiedzialności osób korzystających z terenów i urządzeń przeznaczonych do uprawiania narciarstwa za ewentualne następstwa nieodpowiedniego ubioru i sprzętu, a także niewłaściwego przygotowania fizycznego oraz za następstwa powstałe w wyniku działań w stanie po użyciu alkoholu, stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających. Przy tym zupełnie niepotrzebny jest projektowany przepis tego załącznika o odpowiadaniu prawnych opiekunów za osoby niepełnoletnie, gdyż kwestie te regulują przepisy k.c. Wskazany załącznik powinien zostać ograniczony do określenia w nim minimalnych warunków, jakie powinny spełniać tereny przeznaczone do uprawiania narciarstwa. W tych kwestiach dokonano odróżnienia czterech rodzajów narciarskich tras zjazdowych i nartostrad ze względu na stopień ich trudności, co przesądza konieczność ich oznakowania odpowiednimi kolorami: trasy bardzo łatwe - to kolor zielony, łatwe - niebieski, trudne - czerwony, a bardzo trudne - czarny. Analogiczne ustalenia są zawarte obecnie w zał.