rozdział 2 (24)

wyznaczony przez poziom agregatowego popytu na towary. Warunek równowagi możemy określić w sposób następujący:

Y = AP,,

Y - dochód narodowy wytworzony w gospodarce w pewnym okresie,

Al’,, - planowany agregatowy popyt na towary w tym samym okresie.

Poznanie warunku równowagi uzmysławia nam jego mechanizm, jednakże w praktyce może to okazać się niewystarczające z racji wysokiego stopnia agregatowości kategorii popytu. Dlatego koniecznym jest dokonanie dezagregacji, czyli podzielenia łącznego popytu na niniejsze elementy składowe. W rezultacie otrzymamy cztery elementy stanowiące wydatki na dobra konsumpcyjne, wydatki na dobra inwestycyjne, wydatki rządowe, a także eksport netto. Dezagregację możemy zapisać w postaci równania:

AP„ = C + / + G + X

Poczynimy tutaj założenie upraszczające do dalszych analiz i skoncentrujemy się przede wszystkim na dwóch czynnikach, jakimi są konsumpcja i inwestycje, co odpowiada podstawowemu modelowi ruchu okrężnego odbywającego się między gospodarstwem domowym i przedsiębiorstwem. Tym razem będziemy mieli do czynienia z następującym zapisem:

AP„ = C + /

Ta formula stanie się podstawową do określenia funkcja konsumpcji.²⁶.

2.2. Funkcja konsumpcji

Z poprzedniego paragrafu wiadomo, że gospodarstwa domowe mogą wydatkować środki, określone jako rozporządzalne dochody osobiste. Są to zatem pieniądze, które mogą być wykorzystane na różnego rodzaju zakupy. Oczywiście pamiętamy, iż w rzeczywistości nie wydaj się całości dochodów na bieżącą konsumpcję, lecz część z tej sumy odkłada się w formie oszczędności. Dlatego można założyć, że dochody będą sumą wydatków konsumpcyjnych i oszczędności, co możemy zapisać w następującej formie:

Y=C + S

“Op. cii., s. ,157.

50

gdzie: oprócz znanych nam symboli jako S będziemy oznaczać oszczędności. Przy danym poziomic dochodów, im większe będą wydatki konsumpcyjne, tym mniejsza część dochodów przypadnie na oszczędności. I odwrotnie, im większe będą oszczędności, tym mniej zostanie na wydatki konsumpcyjne. Takie zachowanie będzie prowadziło do wniosku, że decyzje gospodarstw domowych w sprawie wysokości wydatków konsumpcyjnych są zarazem decyzjami w sprawie oszczędzania. Decyzje Ic będą uzależnione od szeregu czynników ekonomicznych, z których podstawową rolę odgrywają:    wysokość dochodów gospodarstw domowych oraz wielkość

nagromadzonego majątku, inaczej bogactwa. Z punktu widzenia funkcji konsumpcji kluczowe znaczenie będzie miała tutaj wysokość dochodów.

Funkcji konsumpcji oznacza zależność między wydatkami konsumpcyjnymi, a bieżącymi dochodami

W skali makroekonomicznej funkcja ta pokazuje poziom zamierzonych łącznych wydatków konsumpcyjnych przy różnych poziomach dochodu narodowego.

Zależności między wydatkami konsumpcyjnymi a dochodem narodowym, będą charakteryzowały się czterema cechami

•    Przy relatywnie niskim poziomie dochodu wydatki konsumpcyjne będą wyższe od dochodu. Ludzie biedni często chcąc przeżyć, muszą na swoje podstawowe potrzeby wydawać więcej aniżeli zarabiają. Oczywiście finansowanie tych wydatków odbywa się najczęściej przy pomocy zaciąganych pożyczek. W skali globalnej sytuacja laka może oznaczać finansowanie bieżącej konsumpcji z długu zagranicznego.

•    Przy przekroczeniu pewnego poziomu dochodu wydatki konsumpcyjne będą niższe od dochodu, co wskazuje, że część dochodu będzie przeznaczana na oszczędności.

•    Przy wyższych poziomach dochodu wydatki konsumpcyjne są wyższe, ale ich udział w dochodzie będzie coraz to niższy, len stosunek wydatków konsumpcyjnych do dochodu (C/Y) będziemy określać tzw. przeciętną skłonnością do konsumpcji, informującą jaka część dochodu jest przeznaczana na konsumpcji.

51