175
7.3, Przyspieszenie punktów ciała w ruchu płaskim
(o ■ p = O (ń>_Lp)
Ostatecznie przyspieszenie
fl = r0+exp - po/
gdzie: b x p
lxA — przyspieszenie styczne punktu A, portfoaząee od obrotu ciała wokół punktu 0\, —po? —
—przyspieszenie normalne punktu A, pochodzące od obrotu ciała wokół punktu Oj, czyli
. (O i
ao, +
Współrzędne przyspieszenia w układzie stałym są równe
ax = X0l - <i>(y — yox) — V2(x - X0l)
Qy: = yox + <i>(x -xox)- Ćp2(y - y0l) (7.8)
Współrzędne przyspieszenia w układzie ruchomym wyrażają się wzorami
aXl = Xox cos<p + yoi sinę> — <py\ — qrxi
ay\ ~ yoi cos <p - x0l sin <p 4- <px\ - ę>2yi (7.9)
a = Jal +an
Punkt ciała, którego przyspieszenie jest równe zeru nazywamy chwilowym środkiem przyspieszeń. Współrzędne chwilowego środka przyspieszeń w uldadzie stałym możemy otrzymać, wstawiając do wzorów (7.8) ax = 0 i ay = 0.
Chwilowy środek obrotu na ogół nie pokrywa się z chwilowym środkiem przyspieszeń.
PRZYKŁAD 7.21
RYS. 7.30
Kolo toczy się bez poślizgu po prostej ze stałą prędkością środka vo Znaleźć chwilowy środek przyspieszeń (rys. 7.30).
ROZWIĄZANIE
Punkt O porusza się po prostej, więc nie ma przyspieszenia normalnego. Jego prędkość jest stała, przyspieszenie styczne 15 równe zeru, więc ao — 0. Punkt O jest chwilowym środkiem przyspieszeń. Chwilowy środek obrotu leży w punkcie Ą