s02 (8)

Samolot Jak-11 lotnictwa wojskowego ZSRR (ze zbioru Z. Loranca)

a co najistotniejsze było bardzo kosztowne. Zachodziła konieczność opracowania nowego samolotu szkolno-treningowego, stojącego pośrednio między samolotem do szkolenia podstawowego a bojowym, tańszego w budowie i eksploatacji, ale o właściwościach zbliżonych do samolotów bojowych. Miał on ułatwić proces szkolenia pilotów, a jednocześnie zapewnić trening w zastosowaniu bojowym, przy znacznie mniejszych kosztach ze względu na prostszą konstrukcję i zastosowanie do napędu słabszego silnika.

Pojawiają się samoloty UTB (szkolno-trenin-gowy bombowiec) dla potrzeb lotnictwa bombowego i szkolno-treningowy Jak-ll dla lotnictwa myśliwskiego.

Jak-ll był uniwersalnym samolotem szkolno-- treningowym o bardzo bogatym programie szkolenia.

Był przewidziany do szkolenia w akrobacji, nawigacji i lotach bez widoczności ziemi, lotach grupowych i lotach nocnych.

Bogate wyposażenie i uzbrojenie pozwalało na prowadzenie pełnego szkolenia i treningu w zastosowaniu bojowym pilotów myśliwskich i myśli wsko-szturmowych .

Karabin maszynowy umożliwiał naukę ostrego strzelania do celów powietrznych i naziemnych. Zabudowane na samolocie fotokarabiny oraz nowoczesny celownik (w C-lf) taki sam, jak na ówczesnych bojowych samolotach odrzutowych, zapewniały kontrolę strzelania na ..sucho”, a tym samym tanie i szybkie eliminowanie błędów popełnianych przez szkolonych.

Lotniczy aparat fotograficzny pozwalał na prowadzenie szkolenia pilotów w rozpoznaniu lotniczym.

Można było również prowadzić naukę i trening bombardowania, gdyż samolot miał zabudowane uchwyty do podwieszenia dwóch bomb oraz pełne wyposażenie do ich zrzutu i kontroli.

Mocne podwozie pozwalało na użytkowanie samolotu z lotnisk o nawierzchni trawiastej.

HISTORIA ROZWOJU

Jednym z wielu wariantów samolotów myśliwskich, opracowanych w biurze konstrukcyjnym A. S. Jakowlewa, był Jak-3 z silnikiem ASz-82 w układzie podwójnej gwiazdy, chłodzony powietrzem. Był to pierwszy samolot bojowy Ja-kowlcwa z silnikiem gwiazdowym, oblatany 12 maja 1945 r. Mimo pozytywnej oceny nie wszedł on do produkcji seryjnej z powodu zakończenia wojny.

Następnym samolotem z silnikiem gwiazdowym była dwumiejscowa wersja szkolno-treningowego myśliwca Jak-3, która otrzymała oznaczenie Jak-3L'TI (Jak-UTI). Została ona oblatana przez pilota oblatywacza P. M. Stefanowskicgo 10-listopada 1945 roku. Próby prowadzono w Instytucie Naukowo-Badawczym Sił Powietrznych ZSRR. Jak-3UTI z silnikiem ASz-21 był modyfikacją samolotu bojowego Jak-3, o zupełnie podobnej konstrukcji.

Konstruktor wprowadził niewielkie zmiany kadłuba, co było konieczne ze względu na zastosowanie silnika gwiazdowego i usytuowanie dwóch miejsc dla załogi. Z powodu konieczności poszerzenia kadłuba zwiększono rozpiętość płata o 200 mm nie zmieniając jego obrysu. Zwiększono również nieznacznie rozpiętość usterzenia poziomego. Kadłub spawany był z rur stalowych, kryty sklejką i płótnem, kabinę załogi zastosowano w układzie tandem, a układ sterowania — podwójny.

Skrzydło było wolnonośne, awudźwigarowe, podwozie główne i kółko ogonowe chowane w locie.

Silnik ASz-21 gwiazdowy, chłodzony powietrzem, o mocy startowej 515,2 kW (700 KM) i mocy nominalnej 419,5 kW (570 KM) napędzał