skanowanie0011

i rrawo assoodarcze, linansauie \ pracy

c. Prawo pracy

[ Prawo pracy jest zbiorem norm regulujących stosunki pracy oraz relacje z nimi związane, m in, ochronę, bezpieczeństwo i higienę pracy, rozstrzyganie sporów wynikających ze stosunku fcracy, przedstawicielstwo pracownicze czy ubezpieczenia społeczne. Podstawowym źródłem tego prawa jest Kodeks pracy uchwalony 26 czerwca 1974 r., wraz z późniejszymi zmianami. Regulacje w tym zakresie uzupełnia wiele innych aktów prawnych, a w szczególności: ustawa po rozwiązywaniu sporów zbiorowych, o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz o związkach zawodowych. Niektóre grupy pracownicze uzyskały odrębne ustawodawstwo pracy, m.in. nauczyciele, sędziowie, prokuratorzy, kolejarze czy pracownicy urzędów publicznych.

Nawiązanie i rozwiązanie stosunHu prace

Stosunkiem pracy nazywamy relację między pracownikiem a pracodawcą, w której pracownik zobowiązuje się do osobistego wykonywania pracy, a pracodawca - do zatrudnienia pracownika za ustalone wynagrodzenie. Charakterystyczną cechą stosunku pracy jest podporządkowanie pracownika pracodawcy w czasie zatrudnienia. Stosunek pracy może w zasadzie nawiązać tylko osoba pełnoletnia. Jednak w określonych przez prawo sytuacjach można zatrudnić młodocianego, czyli osobę, która ukończyła 15 lat. Powinna ona ukończyć co najmniej szkołę podstawową oraz przedstawić świadectwo lekarskie, stwierdzające, że proponowana praca nie zagraża jej zdrowiu.

Nawiązanie stosunku pracy następuje na podstawie: umowy o pracę, aktu powołania, wyboru, aktu mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. Podstawową formą nawiązania stosunku pracy jest umowa o pracę. Powinna być ona zawarta na piśmie na czas nieokreślony albo określony bądź też na czas wykonania konkretnej pracy. Zawarcie trzeciej z kolei umowy o pracę na czas określony jest równoznaczne z zawiązaniem stosunku pracy na czas nieokreślony. Każdą z wymienionych umów może poprzedzać umowa na czas próbny, nie dłuższy jednak niż trzy miesiące. Rozwiązanie umowy może nastąpić na mocy porozumienia stron, przez wypowiedzenie jednej ze stron lub z upływem czasu, na który była zawarta.

Innym sposobem zatrudnienia jest powołanie. Procedura ta dotyczy obsadzania kierowniczych stanowisk w przedsiębiorstwach oraz niektórych stanowisk samorządowych. Często podstawowym kryterium powołania przez właściwy organ jest zwycięstwo w konkursie. Powołany na stanowisko pracownik może zostać z niego w każdej chwili odwołany bez wypowiedzenia.

Sprawowanie najwyższych stanowisk w organach państwowych, samorządowych, instytutach czy w organizacjach społecznych jest poprzedzone procedurą wyborów.

Niektóre kategorie urzędników państwowych, np. prokuratorzy, sędziowie, funkcjonariusze policji czy żołnierze w służbie zawodowej nawiązują stosunek pracy w drodze mianowania (nominacji). Mianowanie to jednostronny akt organu państwowego, uzależniony jednak od wcześniejszej zgody zainteresowanego pracownika.

Spółdzielcza umowa o pracę jest zawierana pomiędzy spółdzielnią a zatrudnionym w niej członkiem.

warunki oracy oraz zakres onowiązków pracodawcy i pracownika

Zasadnicze obowiązki stron (czyli pracodawców i pracowników) związane ze świadczeniem pracy wynikają z umowy o pracę.

Pracownik nie może prowadzić działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy i świadczyć usług na rzecz innego podmiotu, które godzą w interes pracodawcy. Naruszenie przez