100703

I. POJĘCIE PRAWA

Prawo (w ujęciu przedmiotowym) to ogół (zbiór) norm regulujących stosunki społeczne ustanowionych lub uznanych przez pa listwo i zagwarantowanych przymusem państwowym.

Państwo to suwerenna organizacji sprawująca zwierzcluiią władzę nad społeczeństwem zamieszkałym na określonym terytorium; suwerenność, terytorium, ludność i władztwo publiczne to jej zasadnicze składniki.

Prawo nie może istnieć bez państwa, ponieważ jedynie państwo jest w stanie zagwarantować przestrzeganie prawa. Z drugiej strony prawo jest państwu potrzebne jako instrument zapewniający zbiorowy ład i kształtujący stosunki społeczne.

Norma społeczna (np. moralna, prawna, religijna itp.) to reguła postępowania wskazująca ludziom, jak powinni się zachowywać we wzajemnych stosunkach.

Norma moralna (etyczna) rodzi się w świadomości ludzi pod wpływem oceny dobra i zła i jest przestrzegana dobrowolnie, pod wpływem wewnętrznego przekonania (w przeciwieństwie do normy prawnej dotyczy wewnętrznej strony postępowania człowieka). Niekiedy normy moralne pokrywają się z prawem (np. nie zabijaj), kiedy indziej są od niego niezależne (np. wspomaganie ubogich), a czasem nawet sprzeczne.

Cechy prawa:

a)    normatywność - określa stany pożądane,

b)    jest wiążące dla adresatów,

c)    jest wsparte przymusem państwowym.