i9. Prauio
i żądanie pracodawcy wyto w pewnych wypadkach pych pracowników, którzy ona być zawarta w formie
Mainem okreś-taz podstawowe
er oraz fesm zakresie liiElanie urlopu
BpK»wników
SaEDośery
prau szkoły Bppodowej
bra
Loeb
■Bgaśnięciein
SnpKczenia
%
M jeżeli nie Evy o pracę
kn
priw-
idiowanie
ppraco-
iów lub nienależyte ich [porządkowej (dyscypli-
s. Prawe gospodarcze. finansowe i pracy
Ochrona pracy obejmuje zespół przepisów, które umożliwiają przeciwdziałanie wszystkiemu, co mogłoby narazić zdrowie i żyde pracownika podczas wykonywania pracy. Normy te dotyczą bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz szczególnej ochrony pracy kobiet i młododanych. Uregulowano także kwestie organizacji i uprawnień organów nadzoru dotyczących warunków pracy oraz odpowiedzialność pracodawcy za szkody wyrządzone pracownikowi. Omawiane przepisy normują:
• podstawowe obowiązki pracodawcy w zakresie BHP,
• prawa i obowiązki pracownika w zakresie BHP,
• wymogi stawiane obiektom budowlanym i pomieszczeniom pracy,
• wymogi dotyczące maszyn i innych urządzeń technicznych,
• procesy pracy szczególnie szkodliwe dla zdrowia lub niebezpieczne oraz w warunkach działania substancji chemicznych,
• profilaktyczną ochronę zdrowia,
• działania w razie wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
• szkolenie w zakresie BHP,
• zastosowanie środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,
• tworzenie i pracę służb BHP oraz działalność komisji bezpieczeństwa i higieny pracy,
• wykonywanie prac w szczególnych warunkach.
Organem sprawującym nadzór nad przestrzeganiem przepisów o ochronie pracy kobiet, młodocianych i BHP są Państwowa Inspekcja Pracy oraz Inspekcja Sanitarna. Główne ich zadanie polega na działaniach profilaktycznych i zapobieganiu naruszania przepisów BHP oraz wypadkom przy pracy. W razie naruszenia tychże przepisów służby te mają możność podejmowania działań represyjnych w stosunku do winnych.
[ ^(fyrazem szczególnej ochrony pracy kobiet jest m.in.:
[ • zakaz zatrudniania przy pracach szczególnie uciążliwych i szkodliwych dla zdrowia,
I • zakaz rozwiązania umowy o pracę w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego, i • zakaz zatrudniania kobiet ciężarnych w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej,
• przeniesienie na okres dąży do pracy mniej uciążliwej, ale nie mniej płatnej,
• zasiłek maderzyński, urlop maderzyński oraz urlop wychowawczy w celu sprawowania opieki nad dzieckiem.
Ochrona pracy młododanych, tj. osób, które nie ukończyły 18 lat, obejmuje:
• badania lekarskie przed przystąpieniem do pracy, a następnie badania okresowe i kontrolne w czasie zatrudnienia,
• skrócony czas pracy — dla młodocianego do 16 lat nie dłuższy niż 6 godzin na dobę, dla młododanego powyżej 16 lat - nie dłuższy niż 7 godzin na dobę; tygodniowy wymiar czasu pracy młododanego w czasie odbywania zajęć szkolnych nie może przekraczać 12 godzin,
• zakaz pracy w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej,
• przywileje urlopowe - młodocianemu uczęszczającemu do szkoły należy udzielać-urlopu w okresie ferii szkolnych; po upływie 6 miesięcy od rozpoczęcia pierwszej pracy młododany uzyskuje prawo do urlopu w wymiarze 12 dni roboczych; jednakże w roku kalendarzowym, w którym kończy 18 lat, ma on prawo do urlopu w wymiarze 20 dni roboczych, jeżeli prawo do urlopu uzyskał przed ukończeniem 18 lat.
Pracownik młododany jest obowiązany dokształcać się do ukończenia 18. roku życia, chyba że uzyskał wcześniej kwalifikaq‘e zawodowe przez naukę w szkole.