skanowanie0043

■

tatro komórkowe

|y Drugą strategią prowadzącą do amplifikacji genów rybosomowego RNA jest ■prielojkrotnienie rDNA w jądrze samej komórki jajowej. Tę strategię obserwuje się probu typach jajników, panoistycznym i meroistycznym. Amplifikacja rDNA w jąd-»ch tiocytów ma charakter pozachromosomowy. Kopie genów rybosomowych za-iparte są w licznych/ kolistych cząsteczkach rDNA, które pozostają poza strukturą ^feihosomów jąderkotwórczych (ryc. 4.2.17). Amplifikacja rDNA zachodzi podczas ^Hhezy w profazie podziału mejotycznego w stadium pachytenu (patrz rozdz. 8.2). Balistę cząsteczki zostają uwolnione z rejonu organizatora jąderka (NOR) w sposób MD końca niewyjaśniony. Replikacja uwolnionej kolistej cząsteczki rDNA zachodzi przez stałe dodawanie zasad DNA (fragmenty Okazaki) do otwartego końca 3' jej ni-^Wfechanizm replikacji kolistych cząsteczek rDNA przebiega zgodnie z zasadą „to-Bącego się koła" i jest powszechnie obserwowany zarówno wśród bezkręgowców, ^Riręgowców. Stopień zwielokrotnienia rDNA jest bardzo różny nawet u blisko ^Bcrewnionych gatunków. W oocytach pazurnicy (Kenopus laeoiś) poziom amplifi-BBranego rDNA wynosi 30-35 pg, co stanowi 1400-krotny przyrost rDNA w porowa mama z genomem haploidalnym tego gatunku. W przypadku pstrąga tęczowego Wtitmo gairdneri) przyrost rDNA w oocycie wynosi 20 pg, a w oocytach niektórych ^fe jesiotrowatych (Acipenseridae) jest 50-krotny. W jajach chrząszcza żółtobrzeżka tPytiscus marginaliś) ilość rDNA wytworzonego na drodze amplifikacji wynosi 67 pg, Komiast w oocytach niektórych mięczaków przyrost rDNA jest niewielki - 2-5-Nbrotny (małże, Bivalvia). Podobnie niski poziom zwielokrotnienia rDNA obserwuje pę wlbocytach ssaków. Stopień amplifikacji rDNA w oocytach pawiana i człowieka K tylko 4r-5-krotny.

■jrc. 4.2.18. Fragment jądra oocytu z okresu prewitelogenezy wija Hanseniella nivea (Myriapoda) z czterema jąderkami wielokrotnymi. (Dzięki uprzejmości prof. Szczepana Bilińskiego)